Liên quan việc di dời Khu công nghiệp Biên Hòa 1, ngày 4-3, ông Nguyễn Hữu Nguyên, giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đồng Nai, cho biết hơn 10 năm trước Đồng Nai đã lên kế hoạch, lộ trình để chuyển đổi công năng Khu công nghiệp Biên Hòa 1.
Sau thời gian dài rà soát các quy định, điều kiện để chuẩn bị, UBND tỉnh vừa phê duyệt đề án chuyển đổi Khu công nghiệp Biên Hòa 1 thành khu đô thị, thương mại dịch vụ.
Khu công nghiệp sẽ thành khu đô thị văn minh, hiện đại
Đề án này sẽ có hai dự án gồm khu vực Trung tâm chính trị - hành chính của tỉnh Đồng Nai (diện tích khoảng 44ha) và Khu đô thị dịch vụ Biên Hòa 1 (diện tích hơn 286ha).
Theo ông Nguyên, mục tiêu của đề án là xây dựng một khu đô thị, dịch vụ, thương mại mới văn minh, hiện đại và phát triển bền vững, tạo bộ mặt mỹ quan đặc trưng cho khu vực nói riêng và TP Biên Hòa nói chung.
Đồng thời cải thiện môi trường, hạn chế ô nhiễm môi trường nước của hệ thống sông Đồng Nai.
Nói về lộ trình di dời các doanh nghiệp, ông Nguyễn Hữu Nguyên cho hay việc di dời các doanh nghiệp tại Khu công nghiệp Biên Hòa 1 sẽ được chia thành 2 giai đoạn.
Trong đó giai đoạn 1 sẽ hoàn thành trước tháng 12-2024, bao gồm các doanh nghiệp nằm trong phần diện tích khu 1 (hơn 75ha) nằm về phía nam Khu công nghiệp Biên Hòa 1, tiếp giáp cầu An Hảo, xa lộ Hà Nội và khu Trung tâm hành chính - chính trị tỉnh Đồng Nai.
Ở giai đoạn 2, các doanh nghiệp nằm trong phần diện tích còn lại sẽ hoàn thành di dời trước tháng 12-2025.
Hỗ trợ di dời, tiền thuế, tiền thuê đất, quỹ đất làm nhà ở xã hội
Theo Sở Kế hoạch và đầu tư, đến nay còn 70 doanh nghiệp còn thời hạn hợp đồng thuê đất trong Khu công nghiệp Biên Hòa 1 và có hơn 21.000 lao động làm việc tại các doanh nghiệp. Trong đó, lao động làm việc ở doanh nghiệp FDI trên 6.100 người, còn lại là lao động làm việc tại các doanh nghiệp trong nước.
Qua thống kê, độ tuổi của người lao động từ 30 tuổi trở lên do Khu công nghiệp Biên Hòa 1 có nhiều doanh nghiệp đã hoạt động từ lâu và người lao động đã có nhiều năm làm việc, đang có cuộc sống ổn định tại TP Biên Hòa.
Dự báo về những khó khăn của doanh nghiệp khi di dời, ông Nguyên nói trước khi có đề án, tỉnh cũng nhiều lần đối thoại với doanh nghiệp, lắng nghe tâm tư nguyện vọng của doanh nghiệp.
Vì vậy, đề án trên cũng xác định rõ những khó khăn liên quan đến người lao động đang làm việc tại Khu công nghiệp Biên Hòa 1 khi thực hiện di dời.
Cụ thể, doanh nghiệp gặp khó khăn về chi phí tuyển dụng, đào tạo người lao động mới khi công nhân cũ nghỉ việc do không thể di dời đến nơi mới.
Doanh nghiệp phải trả thêm một khoản lương để trợ cấp thôi việc khi công nhân không tiếp tục làm việc và trả thêm tiền lương ngừng việc trong quá trình di dời…
Đối với người lao động đa số làm việc lâu năm, sống ở TP Biên Hòa nên phần lớn không thể đi theo doanh nghiệp đến nơi xa hơn. Khi nghỉ việc thì khó tìm việc mới do lớn tuổi.
Ông Nguyên cho hay do dự báo được những khó khăn nên UBND tỉnh Đồng Nai đã giao cho các sở ngành tính toán các khoản chi phí hỗ trợ liên quan về thuế, tiền thuê đất cho doanh nghiệp, quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội… để hỗ trợ cho doanh nghiệp và người lao động.
"Các doanh nghiệp sẽ di dời về Khu công nghiệp Giang Điền ở huyện Trảng Bom hoặc các khu công nghiệp nào trong tỉnh Đồng Nai nếu thấy thuận lợi", ông Nguyên giải thích.
Khu công nghiệp lâu đời nhất Việt Nam
Khu công nghiệp Biên Hòa 1 được hình thành từ năm 1963 với tên gọi Khu kỹ nghệ Biên Hòa.
Sau năm 1975, Khu kỹ nghệ Biên Hòa đổi tên thành Khu công nghiệp Biên Hòa. Đây là khu công nghiệp đầu tiên của cả nước và được xem là "cái nôi" về phát triển công nghiệp với nhiều doanh nghiệp tên tuổi, lâu đời trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp của cả nước.
Tháng 10-2009, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản đồng ý chủ trương chuyển đổi công năng Khu công nghiệp Biên Hòa 1.
Tháng 2-2014, Thủ tướng Chính phủ có văn bản đồng ý cho Đồng Nai phê duyệt đề án chuyển đổi Khu công nghiệp Biên Hòa 1 thành khu đô thị - thương mại - dịch vụ.
Tháng 1-2021, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản chấp thuận đưa Khu công nghiệp Biên Hòa 1 ra khỏi quy hoạch phát triển các khu công nghiệp Việt Nam.
Ngày 13-7, UBND tỉnh Đồng Nai đã có tờ trình HĐND tỉnh dự thảo nghị quyết về chủ trương di dời, xây dựng mới khu Trung tâm hành chính - chính trị của tỉnh Đồng Nai tại khu vực Khu công nghiệp Biên Hòa 1.