Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) có trụ sở tại The Hague (Hà Lan) ngày 5-3 cho biết có cơ sở pháp lý tin rằng hai chỉ huy quân sự của Nga phải chịu trách nhiệm về các cuộc tấn công bằng tên lửa do lực lượng Nga thực hiện dưới sự chỉ huy của họ, nhắm vào các hạ tầng điện của Ukraine từ ít nhất ngày 10-10-2022 đến ngày 9-3-2023.
Trung tướng Sergei Kobylash, sinh ngày 1-4-1965, vào thời điểm đó là tư lệnh lực lượng hàng không tầm xa, thuộc Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga.
Đô đốc hải quân Viktor Sokolov, sinh ngày 4-4-1962, vào thời điểm liên quan là tư lệnh Hạm đội Biển Đen, ICC cho biết.
Theo ICC, các cuộc tấn công vào lưới điện của Ukraine đã gây ra thiệt hại quá mức cho dân thường khi so sánh với bất kỳ lợi thế quân sự nào mà Nga có thể đạt được.
Theo Hãng tin Reuters, sau chiến dịch không kích mùa đông nhằm vào hạ tầng năng lượng của Ukraine, các công tố viên nước này đã tiến hành các cuộc điều tra về tội ác chiến tranh có thể đã được gây ra.
Nga đã nhiều lần khẳng định không nhắm mục tiêu vào hạ tầng dân sự ở Ukraine và các hoạt động tấn công của họ đều nhằm làm giảm năng lực chiến đấu của Kiev.
Các Công ước Geneva và các nghị định thư bổ sung được định hình bởi các tòa án quốc tế quy định: các bên tham gia trong một cuộc xung đột quân sự cần phân biệt giữa "các mục tiêu dân sự và mục tiêu quân sự" và cấm việc nhắm vào mục tiêu dân sự.
Song, một số hạ tầng thuộc sở hữu hoặc được sử dụng bởi dân thường cũng có thể trở thành mục tiêu quân sự, nếu những hạ tầng này có khả năng đóng góp hiệu quả cho hoạt động quân sự, hoặc việc phá hủy những mục tiêu này có thể mang lại lợi thế rõ ràng về quân sự.
Các chuyên gia cho rằng các nhà máy điện dân sự hoặc đường sắt có thể được xếp vào loại nêu trên.
Hiện phía Nga chưa lên tiếng về lệnh bắt giữ của ICC với hai chỉ huy của Nga.
Phản ứng trước thông tin này, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hoan nghênh quyết định của ICC, nhấn mạnh "mọi chỉ huy Nga ra lệnh tấn công dân thường và cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine phải biết rằng công lý rồi sẽ được thực thi" và những người này sẽ phải chịu trách nhiệm.
Đây cũng là lệnh bắt giữ thứ hai mà ICC đưa ra liên quan đến cuộc xung đột Nga - Ukraine. Vào tháng 3-2023, ICC đã ban hành lệnh bắt giữ Tổng thống Nga Vladimir Putin và Ủy viên về quyền trẻ em của Nga Maria Lvova-Belova với cáo buộc về những tội ác chiến tranh. Điện Kremlin sau đó đã bác bỏ những cáo buộc này.
Xung đột Nga - Ukraine tiếp tục leo thang
Theo Hãng tin AFP, ngày 5-3, lực lượng không quân Ukraine tuyên bố đã bắn hạ 18/22 máy bay không người lái do Iran sản xuất được Nga phóng qua thành phố cảng Odessa ở Biển Đen.
Cùng ngày, Ukraine cũng tuyên bố đánh chìm tàu tuần tra Sergei Kotov hiện đại bậc nhất của Hạm đội Biển Đen gần Crimea.
Trong khi đó, Matxcơva nói rằng họ đã phá hủy các bệ phóng tên lửa phòng không S-300 và Buk của quân đội Ukraine tại khu vực Donetsk. Đồng thời, Nga thông báo Kiev đã mất 500 binh sĩ trong các trận giao tranh với Nga ở thành phố chiến lược Avdiivka trong ngày qua, Hãng thông tấn Tass dẫn Bộ Quốc phòng Nga ngày 5-3.
Ukraine tuyên bố xuồng tự sát đã tấn công tàu tuần tra quân sự Sergei Kotov của Nga ở Biển Đen gần Crimea. Phía Nga chưa lên tiếng về thông tin này.