Sự phát triển của khoa học công nghệ đã giúp các thiết bị y khoa hiện đại hơn bao giờ hết. Điều này cũng lý giải cho việc số người bị mù dự đoán sẽ gia tăng đáng kể trong tương lai gần.

Trong đó, bệnh lý hàng đầu khiến số người bị mất thị lực chiếm tỉ lệ cao chính là bệnh glôcôm. Vì tiến triển âm thầm của bệnh lý này, đặc biệt là trong giai đoạn đầu đã khiến cho khoảng 50% bệnh nhân ở những nước phát triển và 90% bệnh nhân ở những nước đang phát triển không biết mình bị mắc bệnh.

Tăng nhãn áp là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh glôcôm

Bên trong mắt chúng ta chứa một loại dung dịch trong suốt giống nước gọi là thủy dịch được tiết ra và thoát lưu liên tục. Thủy dịch giúp nuôi dưỡng mắt, duy trì hình dạng của cầu mắt cũng như tạo ra một áp lực tác động lên thành nhãn cầu được gọi là nhãn áp. Nhãn áp của người bình thường dao động từ 11 - 21mmHg và nếu nhãn áp cao hơn mức tiêu chuẩn này được gọi là "tăng nhãn áp".

Nhãn áp được xác định là mối đe dọa tiềm ẩn hàng đầu gây tổn hại tiến triển của đầu dây thần kinh thị giác, gây mất thị lực. Những tổn thương này nếu không được điều trị kịp thời sẽ không có khả năng hồi phục và gây mù lòa vĩnh viễn cho bệnh nhân glôcôm.

Hầu hết các trường hợp mắc bệnh đều tiến triển thầm lặng và bệnh nhân thường không biết tình trạng mất dần thị lực cho đến khi thị lực suy giảm đáng kể. Lúc này, bệnh glôcôm đã ở giai đoạn nặng, thị lực rất thấp, thị trường thu hẹp, nguy cơ mù lòa cao và việc điều trị sẽ chỉ giới hạn ở việc bảo tồn phần thị lực còn lại của bệnh nhân.

Vì vậy việc phát hiện sớm bệnh glôcôm, đặc biệt trong cộng đồng có ý nghĩa quyết định đến chức năng thị giác của bệnh nhân.

Ai nên đi khám định kỳ để tầm soát bệnh glôcôm?

- Người trước 40 tuổi nên đi khám mắt định kỳ 2-4 năm/lần

- Người từ 40-60 tuổi: mỗi 2-3 năm/lần

- Người sau 60 tuổi: 1-2 năm/lần

- Người sau 65 tuổi: khám mắt định kỳ 6-12 tháng/lần

- Người có tiền sử gia đình mắc glôcôm: khám mắt định kỳ 6 tháng/lần

Triệu chứng bệnh glôcôm

Có nhiều loại bệnh glôcôm nhưng hai loại phổ biến nhất là:

Glôcôm góc-mở:

• Loại glôcôm này chiếm phần lớn tỉ lệ glôcôm tại hầu hết các quốc gia, chủ yếu xảy ra ở người cao tuổi nhưng cũng có thể xảy ra ở người trung niên. Các thành viên trong gia đình của những người bị bệnh glôcôm sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn vì bệnh này thường liên quan đến yếu tố di truyền.

• Bệnh glôcôm tiến triển thầm lặng và thường không thể nhận biết qua nhiều tháng hoặc nhiều năm. Nhiều người không biết thị lực của mình đang kém đi vì thị lực trung tâm và thị lực gần vẫn còn tốt "tầm nhìn đường hầm", trong khi thị lực ban đêm và thị lực ngoại biên đang giảm dần.

• Tình trạng này thường đáp ứng tốt với điều trị nhưng trong một số trường hợp thì cần phẫu thuật để dẫn lưu sự tắc nghẽn trong ống dẫn thủy dịch.

Glôcôm góc-đóng:

• Đây là loại glôcôm phổ biến nhất ở Việt Nam, thường xảy ra với người trung niên và người cao tuổi, đặc biệt là phụ nữ do sự gia tăng đột ngột và nhanh chóng của áp suất trong mắt. Nếu không được điều trị ngay thì trong một thời gian ngắn có thể dẫn đến tổn thương mắt vĩnh viễn.

• Glôcôm góc đóng có những glôcôm cấp tính thường có các triệu chứng rõ ràng như là đau mắt dữ dội, mờ mắt, đỏ mắt, xuất hiện quầng sáng xung quanh nguồn sáng và buồn nôn. Những triệu chứng này thường rất dễ nhầm lẫn với những cơn rối loạn tiền đình khiến bệnh nhân thường bỏ qua thăm khám mắt.

Ở mỗi lần khám, bệnh nhân sẽ được kiểm tra thị lực, nhãn áp (áp lực nội nhãn), khám đáy mắt kiểm tra tình trạng đầu thần kinh thị giác, nếu nghi ngờ thì có thể có các khám nghiệm chuyên sâu (đo thị trường, chụp cắt võng mạc trung tâm, lớp đĩa thị giác…) để phát hiện bệnh glôcôm và các bệnh lý khác.

Đồng thời khi phát hiện bệnh glôcôm sẽ được các bác sĩ nhãn khoa điều trị thành công và kịp thời để bảo vệ thị lực cho đôi mắt của bạn và giảm nguy cơ mù lòa về sau.

Hội Nhãn khoa Việt Nam cảm ơn Công ty dược phẩm Gigamed đã tài trợ chương trình truyền thông Tuần lễ glôcôm.