Tối 11-3 (giờ địa phương), sau các hoạt động cuối cùng, Tuyên bố báo chí chung của Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon và Thủ tướng Phạm Minh Chính được công bố. 

Hướng tới 3 tỉ USD thương mại hai chiều

Trong tuyên bố chung, hai Thủ tướng tái khẳng định mối quan hệ hữu nghị và Đối tác chiến lược sâu sắc, bền chặt giữa Việt Nam và New Zealand, được củng cố bằng giao lưu nhân dân mạnh mẽ và hợp tác chặt chẽ trong các lĩnh vực chính trị - ngoại giao, kinh tế - thương mại - đầu tư, giáo dục, lao động, khoa học và công nghệ.

Thủ tướng Christopher Luxon đánh giá quan hệ hai nước đã được tiếp thêm xung lực mới kể từ khi được nâng cấp lên Đối tác chiến lược vào năm 2020.

Ông khẳng định Việt Nam là một trong những đối tác quan trọng của New Zealand ở khu vực Đông Nam Á, một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế giới và là đối tác thương mại lớn thứ 14 của New Zealand.

Hai Thủ tướng đã thảo luận các cơ hội để gia tăng nhanh chóng kim ngạch thương mại hai chiều, hướng tới mục tiêu 3 tỉ USD vào năm 2026.

Để đạt được điều này, hai bên tin rằng cần thông qua tăng cường hợp tác du lịch và giáo dục cũng như dỡ bỏ các hàng rào phi thuế quan, đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, thực hiện đầy đủ các hiệp định thương mại tự do hiện có, đồng thời nghiên cứu các biện pháp để tạo thuận lợi cho đầu tư hai chiều.

Nhân dịp chuyến thăm, Thủ tướng Christopher Luxon đã công bố khoản viện trợ mới trị giá 6,24 triệu đô la New Zealand cho lĩnh vực nông nghiệp của Việt Nam đối với "Dự án phát triển giống cây ăn quả chất lượng cao (VietFruit)" giai đoạn 3.

Đây là một hợp tác của Viện Nghiên cứu cây trồng và thực phẩm New Zealand với Việt Nam nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp cây chanh leo của Việt Nam. Trước đó, dự án tương tự với cây thanh long đã rất thành công.

Hợp tác chiến lược về giáo dục

Cũng theo Tuyên bố báo chí chung, hai Thủ tưởng hoan nghênh kế hoạch hợp tác chiến lược về giáo dục Việt Nam - New Zealand giai đoạn 2023 - 2026.

Điều này sẽ tạo điều kiện cho việc hợp tác liên kết giữa các cơ sở đào tạo cấp đại học giữa hai nước, hỗ trợ Việt Nam cải tiến các mô hình giáo dục thông qua các phương tiện kỹ thuật số, cũng như thiết lập mạng lưới cựu sinh viên.

Thủ tướng Christopher Luxon khẳng định Chính phủ New Zealand cam kết đẩy mạnh nền giáo dục quốc tế và đa dạng hóa thị trường giáo dục quốc tế.

Hai Thủ tướng cũng thảo luận các cơ hội để thu hút thêm sinh viên Việt Nam sang học tập tại các trường đại học danh tiếng của New Zealand.

Hai Thủ tướng cũng hoan nghênh việc tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực khác, nhất trí tiến hành Đối thoại Biển song phương lần đầu tiên trong năm 2024 về luật pháp quốc tế, quản trị và bảo tồn biển.

Hai Thủ tướng cho rằng dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao năm 2025 sẽ là cơ hội để hai nước mở rộng hợp tác trong một số lĩnh vực cùng quan tâm như kinh tế xanh, biến đổi khí hậu, chuyển đổi số và nông nghiệp công nghệ cao.

Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ hài lòng việc triển khai chương trình hành động Đối tác chiến lược giai đoạn 2021 - 2024 đạt được nhiều kết quả tích cực trong các lĩnh vực kinh tế - thương mại, quốc phòng, an ninh, giáo dục, lao động,...

Ông cũng đề nghị tăng cường trao đổi các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao, tích cực triển khai các cơ chế hợp tác song phương hiện có, tạo cơ sở cho việc nâng cấp quan hệ lên tầm cao mới trong thời gian tới.

Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã mời Thủ tướng Christopher Luxon thăm chính thức Việt Nam vào thời gian thích hợp và Thủ tướng Christopher Luxon đã vui vẻ nhận lời.

Tầm nhìn quan hệ Việt Nam - New Zealand

Chiều 11-3, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có bài phát biểu tại Đại học Victoria Wellington - nơi có số lượng sinh viên Việt Nam theo học nhiều nhất tại New Zealand.

Dẫn câu ngạn ngữ của người Maori: "Để nuôi dạy một đứa trẻ thành người, cần đến công sức của cả buôn làng. Để một người thành công, cần sự nỗ lực của cả cộng đồng".

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết người Việt Nam cũng có câu tương tự: "Một cây làm chẳng nên non. Ba cây chụm lại nên hòn núi cao".

"Với chuyến thăm này, chúng tôi mong muốn tiếp tục thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - New Zealand lên tầm cao mới, phát triển sâu rộng và mạnh mẽ hơn trong tương lai", ông khẳng định.

Thủ tướng đề ra một số định hướng lớn trong quan hệ Việt Nam - New Zealand.

Một là, phát huy giá trị chiến lược của quan hệ Việt Nam - New Zealand, đóng góp vào hòa bình, ổn định và hợp tác của khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương.

Hai là, hỗ trợ nhau phát huy hơn nữa các thế mạnh của mỗi nước.

Ba là, tạo động lực mới cho quan hệ song phương, nhấn mạnh ổn định, củng cố tin cậy chính trị; tăng cường, mở rộng hợp tác trên tất cả các trụ cột hợp tác quan trọng của quan hệ Đối tác chiến lược; tăng tốc, bứt phá, tạo những chuyển biến thực chất trong hợp tác khoa học công nghệ, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn.

Thủ tướng cũng đề nghị thúc đẩy các mô hình hợp tác 3 bên giữa Việt Nam - New Zealand với một hoặc hai nước đảo Nam Thái Bình Dương, hoặc Việt Nam - New Zealand - Lào (trong năm Lào làm Chủ tịch ASEAN 2024); tăng cường hợp tác giữa ASEAN và Diễn đàn các quốc đảo Thái Bình Dương (PIF).

Thúc đẩy đưa nông sản Việt vào New Zealand

New Zealand có dân số chỉ hơn 5 triệu người nhưng là một thị trường khó tính. Vào được thị trường này là có thêm một bảo chứng về chất lượng cho nông sản Việt Nam trên thế giới.