Metro số 2: gói thầu xây lắp nhanh hay chậm vẫn chờ tư vấn
Metro số 2 dài 11,3km với tổng mức đầu tư 47.890 tỉ đồng (phê duyệt năm 2019). Trong đó, vốn vay ODA và vốn vay ưu đãi từ các nhà tài trợ hơn 37.486 tỉ đồng. Còn vốn đối ứng ngân sách hơn 10.403 tỉ đồng.
Tháng 10-2023, TP đã có quyết định phê duyệt thời gian đưa vào khai thác metro số 2 đến hết năm 2030 và 2 năm sửa chữa khiếm khuyết, bảo hành (đến hết năm 2032).
Hiện nay, công tác chọn nhà thầu xây lắp chính còn phụ thuộc vào tiến trình đấu thầu chọn được tư vấn. Bởi hợp đồng với tư vấn IC (tư vấn cũ) đã chấm dứt, sau khi đàm phán không đạt được kết quả thống nhất.
Vậy tiến độ chọn tư vấn mới ra sao? Theo báo cáo của Ban quản lý dự án đường sắt đô thị TP.HCM, dự kiến tháng 8-2024 sẽ trao hợp đồng tư vấn kiểm soát dự án và giám sát thi công (tư vấn CS2B).
Sau đó, tư vấn sẽ cập nhật lại hồ sơ thiết kế FEED (thiết kế kỹ thuật tổng thể được triển khai theo thông lệ quốc tế - PV), dự toán và cập nhật hồ sơ mời thầu các gói thầu xây lắp chính từ CP2 đến CP7 để tiến hành đấu thầu.
Các gói thầu được đặt mục tiêu bắt đầu thi công từ tháng 10 đến tháng 12-2025. Thời gian hoàn thành các gói thầu khoảng 60 tháng, tức vào cuối năm 2030.
Nhà tài trợ dự đoán tổng mức đầu tư sẽ tăng
Tháng 1-2024, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW), Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB) đã tổ chức phái đoàn đánh giá chung làm việc với TP.HCM để xem xét việc thu xếp xử lý các khoản vay, kế hoạch tài chính và tiến độ hiện tại của metro số 2.
Theo đó, Ban quản lý dự án đường sắt đô thị TP.HCM đã đề nghị các nhà tài trợ sớm tiến hành các thủ tục cấp vốn cho dự án.
Theo ý kiến của Ngân hàng ADB, các khoản vay trước đây của ADB dành cho dự án đã bị hủy bỏ mà không có nhiều tiến độ rõ ràng của dự án.
Vì vậy, việc xử lý các khoản vay mới của ADB hiện nay là một quy trình hoàn toàn mới và khó khăn hơn.
Ngân hàng yêu cầu thông tin dự án metro số 2 đã được cập nhật đầy đủ để tiến hành khoản vay mới.
Sau khi tư vấn CS2B hoàn tất công tác đánh giá dự án, Ngân hàng ADB sẽ xem xét duyệt các khoản vay mới. Trường hợp tổng mức đầu tư được cập nhật vượt quá tổng mức đầu tư đã được phê duyệt năm 2019, ngân hàng xác nhận cam kết tiếp tục hỗ trợ tài trợ cho dự án.
Do nhiều yếu tố bên ngoài khác nhau như thay đổi thiết kế, trượt giá, chậm trễ kéo dài, Ngân hàng ADB dự đoán tổng mức đầu tư sẽ tăng đáng kể và đòi hỏi quá trình điều chỉnh dự án kéo dài.
Cần có tư vấn CS2B
Ngân hàng yêu cầu cập nhật, bổ sung thiết kế, chi phí của dự án kỹ lưỡng, đầy đủ. Nếu không có tổng mức đầu tư dự án được cập nhật và phân tích chi tiết cho từng gói hợp đồng, ngân hàng sẽ không thể tiến hành phê duyệt khoản vay.
Ngân hàng KfW đồng quan điểm với ADB là cần có tư vấn CS2B rà soát lại thiết kế, tổng mức đầu tư dự án.
KfW nhấn mạnh rằng điều đầu tiên và quan trọng nhất là đảm bảo huy động được tư vấn CS2B càng sớm càng tốt.
Trường hợp tư vấn tính toán lại dẫn đến tăng tổng mức đầu tư thì nhu cầu tài chính tổng thể phải được xem xét.
Trong khi đó, Ngân hàng EIB không yêu cầu tổng mức đầu tư phải được phê duyệt chính thức để được phê duyệt khoản vay mà chỉ cần cập nhật tổng mức đầu tư theo ước tính của tư vấn CS2B.
Về thời gian phê duyệt khoản vay, EIB đặc biệt ưu tiên phê duyệt khoản vay của mình cùng lúc với khoản vay mới đầu tiên của Ngân hàng ADB, nghĩa là trước khi trao hợp đồng CP3a/b.
Kết quả làm việc, các bên thống nhất trước mắt cần phải có tư vấn CS2B rà soát thiết kế nền tảng, cập nhật dự toán các gói thầu, tổng mức đầu tư.
Từ đó có thể thấy được bức tranh tổng thể về tài chính và tiến độ của dự án.
Trên cơ sở đó, các bên sẽ tiếp tục thảo luận chi tiết hơn về việc xúc tiến các khoản vay và những nhiệm vụ, thủ tục nào cần thực hiện song song.
Các nhà đồng tài trợ sẽ trao đổi với nhau để làm rõ các điều kiện xử lý khoản vay của từng nhà tài trợ, trên cơ sở đó sẽ đưa ra giải pháp phù hợp cho tất cả các bên.
Sáng 17-2, Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM tổ chức lễ triển khai thi công đầu năm tuyến tàu điện ngầm số 2 Bến Thành - Tham Lương.