Khi lạm phát bắt đầu hạ nhiệt ở hầu hết các nền kinh tế, nhiều nhà đầu tư bắt đầu theo dõi chặt chẽ những động thái về lãi suất và thị trường đang kỳ vọng sẽ có một loạt đợt cắt giảm trong năm nay.

Trong một báo cáo gần đây, Economist Intelligence Unit cho biết trong khi lãi suất ở hầu hết các nền kinh tế dự kiến sẽ vẫn duy trì ở mức cao vào năm 2024, thì nhiều chuyên gia lại cho rằng lãi suất sẽ giảm nhẹ vào cuối năm nay. Hầu hết các ngân hàng trung ương đều tăng lãi suất mạnh mẽ từ đầu năm 2022 nhằm kiềm chế lạm phát.

Dẫu vậy, Đơn vị Tình báo kinh tế (EIU) cho biết Trung Quốc và Nhật Bản vẫn là những ngoại lệ trong chu kỳ thắt chặt toàn cầu này, tuy nhiên lãi suất của Bắc Kinh đã bắt đầu giảm nhẹ. EIU cũng dự đoán Ngân hàng Nhật Bản sẽ thay đổi chính sách lãi suất âm trong quý 2.

Mỹ

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Jerome Powell đã nhắc lại vào tuần trước rằng ông kỳ vọng lãi suất sẽ bắt đầu giảm trong năm nay nếu các tín hiệu lạm phát đi đúng hướng nhưng không đưa ra mốc thời gian cụ thể.

Lạm phát được đánh giá bằng thước đo ưa thích của Fed hiện ở mức 2,4% hàng năm, vẫn cao hơn mục tiêu 2%. Fed đã giữ phạm vi lãi suất ổn định trong khoảng từ 5,25% đến 5,5% trong cuộc họp tháng 1. Các thị trường hiện dự đoán Fed sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản vào tháng 6/2024.

Eurozone

Ngân hàng Trung ương châu Âu cũng giữ nguyên lãi suất ở mức cao kỷ lục, trong đó, lãi suất tiền gửi ở mức 4%, lãi suất tái cấp vốn chính ở mức 4,5% và lãi suất cho vay cận biên ở mức 4,75% - báo hiệu rằng họ sẽ không cắt giảm lãi suất trước tháng 6.

Ngân hàng trung ương thừa nhận rằng lạm phát đang hạ nhiệt nhanh hơn dự đoán và hạ dự báo lạm phát hàng năm từ mức trung bình 2,7% xuống 2,3%. Dẫu vậy ECB có mục tiêu lạm phát 2%.

Thụy Sĩ

Lạm phát của Thụy Sĩ trong tháng 2 đã tăng 1,2% so với một năm trước, mức thấp nhất trong gần hai năm rưỡi, làm dấy lên hy vọng rằng Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ (SNB) có thể cắt giảm lãi suất trong cuộc họp ngày 21/3.

Lãi suất hiện tại của SNB ở mức 1,75% và ngân hàng trung ương có phạm vi mục tiêu lạm phát từ 0% đến 2%. Theo LSEG, có hơn 40% khả năng cho thấy nước này sẽ cắt giảm 25 điểm cơ bản vào tháng 3, điều này sẽ khiến lãi suất cơ bản của SNB giảm xuống 1,5%.

UBS dự đoán SNB sẽ đợi đến quý 2 để thực hiện đợt cắt giảm lãi suất quan trọng đầu tiên, đồng thời không loại trừ khả năng cắt giảm trong tháng này.

Canada

Vào tháng 3, Ngân hàng Canada đã giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp thứ năm liên tiếp. Thống đốc ngân hàng nói rằng còn quá sớm để xem xét việc cắt giảm.

Lạm phát tháng 1 của Canada đã giảm xuống 2,9% so với một năm trước. Đó là mức giảm đáng kể so với mức 3,4% của tháng 12 và nằm trong phạm vi mục tiêu của BOC là 1% đến 3%.

Thổ Nhĩ Kỳ

Ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ giữ lãi suất ổn định ở mức 45% trong tháng 2, kết thúc chu kỳ thắt chặt sau 8 lần tăng liên tiếp, với nhiều kỳ vọng lãi suất sẽ giữ nguyên ở mức này trong hầu hết thời gian năm 2024. Lạm phát của nước này hiện ở mức khoảng 65%.

JPMorgan cho biết trong một lưu ý rằng ngân hàng trung ương Thổ Nhĩ Kỳ có thể cắt giảm lãi suất chính sách vào tháng 11 và tháng 12, giữ nguyên dự báo lãi suất thời điểm cuối năm  là 45%.

Australia

Ngân hàng Dự trữ Úc (RBA) giữ nguyên lãi suất trong tháng 2 ở mức cao nhất trong 12 năm là 4,35%.

Nomura dự đoán RBA sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất vào tháng 8 khi lạm phát hạ nhiệt và tỷ lệ thất nghiệp tăng lên. Công ty này cho biết họ hy vọng đất nước sẽ “ tránh được suy thoái kinh tế trong gang tấc”.

New Zealand

Ngân hàng Dự trữ New Zealand (RBNZ) giữ lãi suất tiền mặt ổn định ở mức 5,5% trong cuộc họp tháng 2, dự báo lạm phát sẽ quay trở lại phạm vi mục tiêu 1% đến 3% mỗi năm vào tháng 9.

Auckland Savings Bank không kỳ vọng RBNZ sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất tiền mặt cho đến tháng 11.

Indonesia

Ngân hàng trung ương Indonesia giữ lãi suất chuẩn ở mức 6% trong cuộc họp gần đây.

Trong khi lạm phát giá tiêu dùng của quốc gia Đông Nam Á hiện nằm trong phạm vi mục tiêu của Ngân hàng Indonesia là 1,5% đến 3,5% trong năm, thống đốc ngân hàng trung ương nước này vẫn đang xem xét cắt giảm 75 điểm cơ bản trong quý 2 của năm.

Thống đốc Ngân hàng Indonesia (BI) Perry Warjiyo gần đây đã nói với CNBC rằng: “Chúng tôi vẫn đang theo dõi chặt chẽ tình hình toàn cầu… chủ yếu là tác động từ định hướng chính sách tiền tệ của Mỹ”.

BMI, đơn vị nghiên cứu của Fitch Solutions, kỳ vọng ngân hàng sẽ hạ lãi suất chuẩn xuống 5% vào cuối năm 2024, bắt đầu từ nửa cuối năm nay cùng với Mỹ và các ngân hàng trung ương ở các nền kinh tế phát triển khác "để không gây áp lực mất giá quá mức lên đồng rupiah của Indonesia."

Nhật Bản

Không giống như các quốc gia khác, các nhà kinh tế kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ tăng lãi suất trong năm nay thay vì cắt giảm.

Các nhà kinh tế tại Oxford Economics và Macquarie cho biết BOJ dự kiến sẽ chấm dứt chính sách lãi suất âm vào tháng 4, tùy thuộc vào vấn đề tiền lương hàng năm.

Được biết các cuộc đàm phán lương là yếu tố quan trọng quyết định liệu lạm phát của Nhật Bản có đạt mục tiêu 2% của BOJ một cách bền vững hay không và là điều kiện tiên quyết để BOJ chấm dứt chính sách lãi suất âm.

Hàn Quốc

Ngân hàng trung ương Hàn Quốc đã giữ lãi suất ổn định ở mức 3,5% vào cuối tháng 2. Thống đốc BOK cho biết hầu hết các thành viên hội đồng vẫn cho rằng còn "quá sớm" để thảo luận về bất kỳ đợt cắt giảm lãi suất nào trong khi lạm phát đang ở trên mức mục tiêu.

Nhà kinh tế cấp cao của Goldman Sachs, Goohoon Kwon, cho biết BOK vẫn có thể là một trong những quốc gia đầu tiên ở châu Á cắt giảm lãi suất, với lý do tình trạng giảm phát đang diễn ra và tiêu dùng tư nhân giảm sút.

Kwon cho biết, sự phục hồi mạnh mẽ trong xuất khẩu nhờ chất bán dẫn sẽ cho phép BOK ít bị hạn chế hơn bởi chính sách tiền tệ và lạm phát của Mỹ.

Vậy nền kinh tế nào sẽ tiên phong?

Carl Weinberg, nhà kinh tế trưởng tại High Frequency Economics, nói với CNBC: “Canada là ứng cử viên cắt giảm lãi suất đầu tiên của tôi”. Ông giải thích rằng CPI của Canada, không bao gồm giá nhà ở, chỉ tăng 1,7%. Con số này thấp hơn mục tiêu lạm phát của ngân hàng trung ương. Weinberg cũng lưu ý rằng tất cả giá cả mà BOC có thể kiểm soát trong nền kinh tế đang tăng ít hơn mục tiêu lạm phát đề ra.

Weinberg nói thêm: “2024 sẽ là năm xoay trục và cắt giảm lãi suất. Tuy nhiên, các ngân hàng trung ương châu Á khó có thể vượt lên cắt giảm trước Fed vì đồng đô la Mỹ mạnh có nghĩa là hầu hết các đồng tiền châu Á vẫn tương đối yếu hơn, Morgan Stanley cho biết.

Các nhà kinh tế của ngân hàng đầu tư nhận định trong một báo cáo rằng khả năng đồng tiền tiếp tục mất giá vẫn có thể gây ra rủi ro lạm phát cao hơn cho các quốc gia này.

Morgan Stanley cho rằng: “Mặc dù lạm phát đang hạ nhiệt nhưng ở hầu hết các nền kinh tế trong khu vực, lạm phát chỉ vừa mới đạt đến phạm vi mục tiêu hoặc vẫn đang thu hẹp khoảng cách với phạm vi mục tiêu”.

Tham khảo CNBC