Hạ viện Mỹ hôm 13/3 thông qua dự luật yêu cầu ByteDance, công ty mẹ của TikTok tại Trung Quốc, thoái vốn khỏi ứng dụng chia sẻ video trong vòng 6 tháng. Nếu không, TikTok sẽ bị cấm tại nước này.

Dự luật này là biện pháp mới nhất trong loạt động thái của Washington nhằm đáp lại những lo ngại về an ninh quốc gia liên quan Trung Quốc. Vài năm qua, TikTok vẫn luôn là ứng dụng gây tranh cãi tại Mỹ. Năm 2020, Tổng thống Mỹ khi đó là Donald Trump tìm cách cấm TikTok và WeChat, nhưng đã bị tòa án ngăn chặn.

TikTok là một trong những mạng xã hội phổ biến nhất thế giới và hiện có khoảng 170 triệu người dùng tại Mỹ. Trong đó có hơn 7 triệu doanh nghiệp Mỹ coi nền tảng này là nơi quảng cáo hoặc bán sản phẩm, theo số liệu của TikTok.

Hôm 13/3, hãng tư vấn kinh tế Oxford Economics công bố nghiên cứu về tác động của TikTok với kinh tế Mỹ. Hãng đã khảo sát hơn 1.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMB) cùng 7.500 người dùng TikTok tại nước này.

Theo đó, các SMB sử dụng TikTok hoặc quảng cáo trên nền tảng này đã đạt doanh thu gần 15 tỷ USD năm 2023. Nhóm này cũng cho biết các dịch vụ TikTok cung cấp miễn phí đã giúp họ tăng trưởng tự nhiên. Quy mô tác động của cả hai việc này lên kinh tế Mỹ vào khoảng 24,2 tỷ USD năm ngoái.

Bên cạnh đó, các SMB sử dụng TikTok đã tạo ra 224.000 việc làm tại Mỹ. Tác động kinh tế được ghi nhận rõ ràng nhất ở California, Texas, Florida, New York và Illinois.

Trong các nhóm ngành được nghiên cứu, TikTok có ảnh hưởng lớn nhất đến lĩnh vực thực phẩm - đồ uống, nếu tính theo số việc làm và doanh thu tạo ra. Theo sau là lĩnh vực sức khỏe và dịch vụ doanh nghiệp.

Các doanh nghiệp nhỏ sử dụng TikTok làm nền tảng quảng cáo đã nộp thuế 5,3 tỷ USD cho chính phủ Mỹ năm ngoái. Khoảng 39% chủ doanh nghiệp được khảo sát cho biết TikTok có vai trò lớn trong việc kinh doanh của họ. 69% tiết lộ ứng dụng này giúp họ tăng doanh số bán hàng trong năm qua.

Theo báo cáo, ngoài người dùng, chính TikTok cũng có đóng góp cho kinh tế Mỹ. Hoạt động của ứng dụng này tại đây đã góp phần tạo ra hơn 59.000 việc làm trên khắp nước Mỹ. Ứng dụng này cũng góp phần tạo ra 8,5 tỷ USD cho GDP Mỹ và 2 tỷ USD thuế.

Dù vậy, nghiên cứu của Oxford Economics được thực hiện trước thời điểm nền tảng thương mại điện tử TikTok Shop ra mắt tại đây. TikTok Shop hiện được coi là cỗ máy kiếm tiền mới của TikTok.

Trước đó, nguồn thu chính của ứng dụng chia sẻ video này là từ quảng cáo. AP trích một nghiên cứu tháng 12/2023 của Đại học Harvard cho thấy năm 2022, các công ty truyền thông xã hội đã kiếm được hơn 11 tỷ USD doanh thu quảng cáo từ thanh thiếu niên tại Mỹ. Trong đó, riêng TikTok đã thu về 2 tỷ USD doanh thu quảng cáo với nhóm tuổi 13-17.

Nghiên cứu cũng chỉ ra năm 2022, Snapchat chiếm tỷ trọng lớn nhất trong doanh thu quảng cáo từ người dùng dưới 18 tuổi, với 41%. Theo sau là TikTok với 35%.

Tuy nhiên, TikTok gần đây đa dạng hóa sang phân phối âm nhạc, phát hành game và đăng ký thuê bao. Họ cũng lấn sân thương mại điện tử, xóa nhòa ranh giới giữa mạng xã hội và mua sắm online.

Số liệu của Statista cho thấy năm 2020, doanh thu của TikTok tại Mỹ là 1 tỷ USD. Tuy nhiên, con số này năm 2023 ước tính lên tới 6 tỷ USD. Sang năm 2025, nền tảng này được dự báo thu về 10 tỷ USD, nhờ sự xuất hiện của TikTok Shop.

Washington Post cho biết dự luật cấm TikTok đang làm dấy lên làn sóng phản đối trong nhóm doanh nghiệp nhỏ, nhà hoạt động và người trẻ tại Mỹ. "Việc cấm TikTok sẽ khiến nhiều doanh nghiệp nhỏ phải đóng cửa, kể cả tôi", Brandon Hurst (30 tuổi) cho biết. Cô có một cửa hàng bán cây ở Los Angeles và đã dùng TikTok để cải thiện doanh thu.

CEO TikTok Shou Zi Chew cũng bày tỏ "thất vọng" với việc Hạ viện Mỹ thông qua dự luật trên. "Dự luật này nếu được ký duyệt sẽ khiến TikTok bị cấm tại Mỹ. Hàng tỷ USD sẽ chảy khỏi túi của các doanh nghiệp nhỏ và nhà sáng tạo nội dung", ông giải thích.

Dự luật này cũng gây chia rẽ trong giới nghị sĩ Mỹ. "Cấm TikTok sẽ gây tổn hại đến kinh tế Mỹ. Các chủ doanh nghiệp nhỏ đang dùng nền tảng này để thúc đẩy kinh tế. Một số thậm chí chỉ dựa vào TikTok để có doanh thu và việc làm", nghị sĩ đảng Dân chủ Robert Garcia cho biết.

Sau khi được Hạ viện thông qua, dự luật sẽ được chuyển lên Thượng viện để xem xét. Tuy nhiên, Thượng viện Mỹ chưa thể hiện bất cứ dấu hiệu nào cho thấy sẽ ủng hộ dự luật. Nhà Trắng thì tuyên bố Tổng thống Joe Biden sẽ ký phê chuẩn dự luật, ngay khi nó được quốc hội thông qua.

Hà Thu (theo Washington Post, AP)