Sai lầm khiến bé 2 tháng tuổi nguy kịch tính mạng

Người nhà bệnh nhi cho hay trước đó trẻ không bị té ngã, chấn thương, chưa co giật lần nào. 

Trước khi nhập viện 3 ngày, trẻ thường xuyên quấy khóc nên được gia đình bế đung đưa để dỗ dành. Khi thấy trẻ có triệu chứng bú ít, kém linh hoạt, gia đình đưa trẻ đến bệnh viện cấp cứu.

Bác sĩ Ngô Tiến Đông, khoa điều trị tích cực nội khoa, Bệnh viện Nhi trung ương, cho biết trẻ vào viện trong tình trạng tím môi, thóp trước căng phồng, co giật, có dấu hiệu tăng áp lực nội sọ, nguy cơ tử vong cao.

Sau thăm khám lâm sàng và siêu âm thóp, chụp cộng hưởng từ sọ não, các bác sĩ phát hiện trẻ có tụ máu não, kèm theo phù não lan tỏa các bán cầu não hai bên, kèm xuất huyết võng mạc… chẩn đoán nghi do hội chứng rung lắc.

"Bệnh nhi được điều trị tích cực. Sau 7 ngày điều trị, trẻ cai được máy thở, dấu hiệu sinh tồn ổn định. 

Tuy nhiên vẫn còn di chứng tăng trương lực cơ, giảm ý thức, nguy cơ cao sẽ để lại di chứng thần kinh lâu dài, gây ảnh hưởng nặng nề đến sự phát triển não bộ, tương tác xã hội của trẻ, cũng như chất lượng cuộc sống của trẻ và gia đình", bác sĩ Đông thông tin.

Hội chứng rung lắc là gì?

Theo bác sĩ Đông, hội chứng rung lắc là một chấn thương não nghiêm trọng xảy ra ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ khi bị rung lắc mạnh. 

Hội chứng này xảy ra phổ biến ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi, đặc biệt trong giai đoạn 2 - 4 tháng tuổi, bởi đó là thời điểm trẻ có xu hướng quấy khóc thường xuyên và kéo dài. Tuy nhiên, trẻ dưới 5 tuổi cũng có thể bị ảnh hưởng.

Bác sĩ Đông dẫn chứng theo thống kê của Trung tâm Quốc gia về hội chứng rung lắc trẻ em tại Mỹ ước tính có 1.000 - 1.300 trường hợp được ghi nhận mỗi năm. 

Trong các trường hợp ghi nhận được, 1/4 số trẻ tử vong, 80% trẻ sống sót bị tổn thương vĩnh viễn như bại não, liệt, mất thị lực, thiểu năng trí tuệ, động kinh.

"Nguyên nhân dẫn đến hội chứng này thường do thói quen bế con rung lắc nhằm mục đích dỗ con bớt quấy khóc, thói quen đưa võng, lắc nôi ru trẻ ngủ, hoặc những động tác làm thay đổi đột ngột tư thế như bế trẻ lên cao, bế thốc dậy, tung cao trẻ… Trẻ có thể gặp nguy hiểm dù chỉ với 5 giây rung lắc.

Ở trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, trọng lượng đầu chiếm khoảng 10 - 15% trọng lượng cơ thể. Ở độ tuổi này, trẻ có cơ cổ rất yếu, không đủ sức nâng đỡ đầu vốn có kích thước tương đối lớn, não bộ chưa phát triển nhiều, nằm "trôi nổi" trong môi trường dịch não tủy bao bọc xung quanh.

Việc rung lắc mạnh gây ra sự tăng - giảm tốc nhanh chóng của não, tác động va đập vào bề mặt cứng bên trong hộp sọ, làm tổn thương não và các mạch máu não, phù não và tăng áp lực nội sọ", bác sĩ Đông cho hay.

Bác sĩ Đông thông tin thêm các biểu hiện của hội chứng này rất đa dạng và thường khó phát hiện, dễ nhầm lẫn với các bệnh khác. Thời gian khởi phát có thể là ngay sau khi rung lắc hoặc sau một khoảng thời gian: trẻ quấy khóc, nôn nhiều, bú kém, nhịp thở bất thường, li bì, co giật, hoặc hôn mê.

Trong một số trường hợp hội chứng rung lắc nhẹ, trẻ có thể không biểu hiện triệu chứng ngay, nhưng một thời gian sau có thể gặp phải những vấn đề liên quan đến chậm phát triển tinh thần vận động.

Các bác sĩ khuyến cáo các bậc phụ huynh phải ghi nhớ rằng tuyệt đối không thực hiện những động tác xoay chuyển đầu trẻ một cách đột ngột như: rung lắc nôi đối với trẻ nhỏ; bế thốc ngược; xốc vác trẻ gấp gáp; tung hứng trẻ khi nô đùa; tát, đánh vào tai, vào đầu, vào mặt trẻ.

Rung lắc trẻ sơ sinh nguy hiểm thế nào?

Theo các chuyên gia, việc rung lắc mạnh có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe trẻ nhỏ, thậm chí tử vong.