Các nhà khoa học gọi sinh vật này là "cá mập ma" vì vẻ ngoài kỳ lạ của nó. Chúng là một loại cá sụn, họ hàng với cá mập và cá đuối, và là một trong những loài cá lâu đời nhất còn sống. Ngoài ra, sinh vật này còn được báo cáo với một cái tên khác là Chimaera mũi ngắn.
Các nhà khoa học vừa phát hiện ra một loài "cá mập ma" chưa từng thấy với cái đầu đồ sộ, đôi mắt khổng lồ óng ánh và những chiếc vây có lông ở độ sâu của biển Andaman ngoài khơi Thái Lan.
Người ta nói rằng cá mập ma sống quanh các rặng núi và sườn lục địa ở độ sâu 500 mét dưới mực nước biển, nơi không có ánh sáng Mặt Trời chiếu tới, chúng có thể dài tới 20 inch và ăn động vật dưới đáy biển.
Sinh vật biển sâu khó nắm bắt này có tên là Chimaera supapae, là một loài cá sụn thuộc bộ cá lâu đời nhất còn sống hiện nay, Chimaeriformes. Những loài cá cổ xưa này là họ hàng xa của cá mập và cá đuối. Chimaera supapae dường như bước ra từ một bộ phim kinh dị. Những chiếc vây giống như lông vũ và cơ thể thon dài khiến nó khác biệt với các sinh vật biển khác, khiến nó trở thành một mẫu vật thực sự độc đáo. Các nhà khoa học đã mô tả phát hiện này trong một bài báo xuất bản ngày 6 tháng 3 trên tạp chí Raffles Bulletin of Zoology.
Các nhà khoa học cho biết sinh vật này cũng được tìm thấy ở một vị trí khác thường. David Ebert, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: "Rất hiếm khi Chimaera xuất hiện. Đây là loài thứ 54 trong số 53 loài Chimaera được biết đến trước đây trên thế giới".
Ông nói thêm: "Từ góc độ tiến hóa, những con Chimaera này nằm trong số những dòng cá lâu đời nhất, có niên đại từ 300 triệu đến 400 triệu năm trước. Việc phát hiện ra loài mới này cho chúng ta biết được rằng chúng ta vẫn còn biết rất ít về môi trường biển và vẫn còn rất nhiều điều để khám phá".
David Ebert , tác giả chính của nghiên cứu và giám đốc chương trình của Trung tâm nghiên cứu cá mập Thái Bình Dương tại Đại học bang San Jose ở California, nói với Live Science qua email: “Chimaera rất hiếm trên thế giới”.
Tên thông thường của Chimaera—cá mập ma và cá chuột—xuất phát từ đôi mắt to, phản chiếu và thân hình thuôn nhọn giống chuột của chúng. Một số loài có thể dài tới 6,6 feet (2 m).
Mẫu vật đực chưa trưởng thành đã chết được phát hiện trong khuôn khổ dự án khảo sát biển sâu được thực hiện vào năm 2018. Các nhà khoa học đã thu thập nó trong một chuyến đánh bắt đáy ở biển Andaman ở độ sâu từ 2.533 đến 2543 feet (772 đến 775 m) dưới bề mặt. Các nhà nghiên cứu công nhận nó là một loài mới được phát hiện bởi "cái đầu khổng lồ với mõm ngắn" và đôi mắt hình bầu dục lớn chiếm hơn 32% tổng chiều dài đầu của nó.
Chimaera sinh sống ở sườn lục địa và rặng đại dương ở biển sâu. Được tìm thấy ở độ sâu dưới 1.640 feet (500 mét), những cá thể ma quái này ẩn nấp trong vùng nước tối, ăn các động vật sống ở đáy như động vật giáp xác, động vật thân mềm và giun. Ebert cho biết: “Chỉ có 53 loài Chimaera được biết đến trên thế giới; con số này là loài thứ 54”. Bản chất biển sâu khiến chúng khó tìm thấy, đặc biệt là ở biển Andaman, nơi độ sâu ở một số khu vực vượt quá 14.500 feet (4.400 m).
Loài mới được mô tả là một loài chimaera mũi ngắn, dài 20 inch (51 cm) với vây ngực rộng. Ebert nghi ngờ những đường diềm giống như lông vũ của sinh vật này có liên quan đến "khả năng di chuyển của chúng trên những đáy đá có độ nổi cao".
Đôi mắt to, màu xanh lục của C. supapae giúp loài vật này có thể nhìn thấy trong vùng nước tối đen như mực. Làn da màu nâu sẫm của nó không có đường nét hay hoa văn đáng chú ý sinh vật này có một gai lưng trên đỉnh đầu.
Loài này được đặt tên là supapae theo tên Supap Monkolprasit, một nhà khoa học đến từ Thái Lan, người đã dành cả cuộc đời để nghiên cứu về cá sụn. Tên chi Chimaera xuất phát từ sinh vật phun lửa trong thần thoại Hy - con quái vật trong thần thoại Hy Lạp có đầu và thân mình giống sư tử, nhưng lưng lại có thêm đầu, chân dê và đuôi hình con rắn có đầu ở chóp.
Chúng được coi là hóa thạch sống vì vẫn giữ được nhiều đặc điểm nguyên thủy tương tự như các loài cá cổ đại. Cơ thể của chúng thường được bao phủ bởi những lớp vảy thô ráp giống như răng được gọi là răng ở da và nhiều loài có đuôi dài như roi. Chế độ ăn của chúng chủ yếu bao gồm nhiều loại con mồi, bao gồm cá, động vật giáp xác và động vật thân mềm. Việc phát hiện ra Chimaera supapae là một bất ngờ đáng kinh ngạc đối với các nhà khoa học, họ đã xác định được loài mới này nhờ hình thái độc đáo và đôi mắt khổng lồ đặc trưng. Chimeras, thường được gọi là cá mập ma, là một trong những dòng cá cổ xưa nhất, có niên đại khoảng 300-400 triệu năm. Những sinh vật khó nắm bắt này, cư dân ở độ sâu đại dương, hiếm khi nổi lên trên bề mặt biển và chúng được coi là là hậu duệ của các chủng tộc cá cổ xưa.
Tham khảo: Livescience; Zhihu; Greenme