Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 của TP Nha Trang vừa hoàn thành ngày 25-3.
Đây là đề án thực hiện kế hoạch của tỉnh Khánh Hòa và các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (số 35/2023/UBTVQH15 ngày 12-7-2023) về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã).
12 xã, phường TP Nha Trang thuộc diện sắp xếp đơn vị hành chính
Hiện nay, TP Nha Trang có tổng diện tích tự nhiên 254,22km2 và gần 505.000 người, có 27 đơn vị hành chính cấp xã (gồm 19 phường và 8 xã).
Theo các tiêu chuẩn quy định tại các nghị quyết liên quan của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong số 27 xã, phường của TP Nha Trang có 12 đơn vị hành chính cấp xã hiện không đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số quy định.
Đó là 10 phường: Phương Sơn, Phương Sài, Vĩnh Thọ, Xương Huân, Vạn Thạnh, Vạn Thắng, Tân Lập, Phước Tiến, Phước Tân, Phước Hòa và 2 xã: Vĩnh Hiệp, Vĩnh Thạnh.
Vì vậy, 12 đơn vị nêu trên thuộc diện phải thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã.
Nhưng theo đề án của UBND TP Nha Trang, có 4 đơn vị "thuộc diện sắp xếp nhưng có yếu tố đặc thù nên không thực hiện sắp xếp" trong giai đoạn 2023 - 2030 là 2 phường Vĩnh Thọ, Phước Hòa và 2 xã Vĩnh Hiệp, Vĩnh Thạnh.
Phương án nhập 8 phường thuộc TP Nha Trang
Theo đề án của UBND TP Nha Trang, còn 8 phường thuộc diện thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã giai đoạn 2023 - 2030.
Sau khi sắp xếp, TP Nha Trang sẽ có 22 đơn vị hành chính cấp xã, gồm 12 phường và 8 xã, giảm 5 phường so với hiện nay.
Phương án sắp xếp là "nhập nguyên trạng diện tích tự nhiên, quy mô dân số" của các phường liền kề được sáp nhập với nhau.
Cụ thể là nhập phường Phương Sơn và phường Phương Sài. Còn 3 phường Xương Huân, Vạn Thạnh và Vạn Thắng sẽ nhập lại thành một phường mới.
Các phường còn lại, gồm Phước Tiến, Phước Tân và Tân Lập cũng sẽ nhập thành một phường mới.
Lý do đề xuất chọn đặt tên các phường mới của TP Nha Trang
Theo UBND TP Nha Trang nêu trong đề án, về địa danh Phương Sài đã được hình thành từ trước năm 1945. Đến năm 1976, Phương Sài được tách thành 2 phường là Phương Sài và Phương Sơn.
Tên gọi dự kiến của phường mới sau khi sắp xếp 2 phường vừa nêu là phường Phương Sài "do phường Phương Sơn được tách ra từ phường Phương Sài và làng cổ Phương Sài là một trong năm làng cổ hình thành thị trấn Nha Trang từ năm 1924".
Đồng thời quy mô dân số của phường Phương Sài hiện tại (hơn 13.000 dân), nhiều hơn phường Phương Sơn (hơn 9.000 dân). Do đó, sẽ tác động ít hơn đối với người dân khi thay đổi giấy tờ và thực hiện các thủ tục hành chính liên quan sau khi sáp nhập.
Còn 3 phường Xương Huân, Vạn Thạnh và Vạn Thắng sau khi nhập thành phường mới dự kiến có tên gọi là phường Vạn Thạnh.
Theo UBND TP Nha Trang, phường Xương Huân và phường Vạn Thạnh là tên gọi của 2 đơn vị được hình thành từ tên của các làng cổ của thị trấn Nha Trang 100 năm trước.
Tuy nhiên, so sánh dân số phường Vạn Thạnh (hơn 13.000 dân) nhiều hơn phường Xương Huân (hơn 9.000 dân) nên đề nghị lấy tên phường Vạn Thạnh cũng sẽ tác động ít hơn đối với người dân khi thay đổi giấy tờ và thực hiện các thủ tục hành chính.
Phường mới được hình thành trên cơ sở nhập 3 phường Phước Tiến, Phước Tân và Tân Lập thì đề xuất dự kiến đặt tên là phường Tân Tiến.
Theo giải thích của UBND TP Nha Trang, đó là do lịch sử hình thành của các phường Tân Lập (năm 1971), phường Phước Tân và Phước Tiến (năm 1975) gần nhau, quy mô dân số của các địa phương cũng tương đồng.
Do đó đề xuất đặt tên cho đơn vị hành chính mới trên cơ sở lấy một phần tên của các đơn vị cũ ghép lại.
Nghe tên mới của thị trấn Diên Khánh và tên một xã mới mà lãnh đạo UBND huyện Diên Khánh đã thống nhất đề xuất, nhiều người dân nói tên mới "quá lạ, khó đồng tình".