Các doanh nghiệp lớn muốn chung tay nâng cấp hệ thống chứng khoán

V.Dũng

(TBKTSG Online) - Tại buổi đối thoại với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chiều 6-3, vấn đề quá tải hệ thống của Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM (HoSE) được các lãnh đạo các doanh nghiệp lớn hiến kế khắc phục và mong muốn chia sẻ kinh phí thực hiện. Qua đó, các doanh nghiệp đã thảo luận với nhau và dự tính chi phí khoảng 60 tỉ đồng và chỉ mất hai tháng để hoàn thành.

Các doanh nghiệp lớn mong muốn được chung tay khắc phục tình trạng quá tải của hệ thống chứng khoán hiện tại. Ảnh: V.Dũng

Tổng giám đốc Vietjet kiêm Phó chủ tịch HĐQT ngân hàng HDBank Nguyễn Thị Phương Thảo cho rằng, sàn chứng khoán TPHCM phải sánh ngang với sàn Hong Kong, London hay New York. Tuy nhiên vì cơ chế, HoSE lại đang sử dụng giải pháp công nghệ thông tin có từ vài chục năm trước. Tới đây, HoSE thay đổi hệ thống công nghệ nhưng giải pháp này cũng đã 10 năm.

Theo bà Thảo, đây mới là lúc các doanh nghiệp lớn cần phải thể hiện năng lực giải quyết vấn đề của mình. Thực tế với các giải pháp hạn chế giao dịch, chuyển sàn cổ phiếu đều không phải là phương án tối ưu và bền vững. Trước đến nay việc phát triển phần mềm hệ thống chứng khoán đều phụ thuộc vào đối tác ngoại, trong khi đó trong nước vẫn có nhiều doanh nghiệp đủ năng lực để thực hiện.

“Bản thân tôi đã có thảo luận với các doanh nghiệp công nghệ lớn của Việt Nam như FPT, Viettel… về các giải pháp khắc phục tình trạng quá tải như hiện nay. Thông tin tôi nhận được thì chi phí là 60 tỉ đồng và cần hai tháng để khắc phục. Thậm chí chi phí có thể cao hơn nữa thì các doanh nhân trong buổi đối thoại này có thể chia sẻ để giảm gánh nặng cho ngân sách và hướng tới mục tiêu nâng cấp hệ thống chứng khoán lên xứng tầm hơn”, bà Thảo chia sẻ.

Trong khi đó, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Tập đoàn FPT cũng đề xuất Thủ tướng để các doanh nghiệp tư nhân trong nước xử lý vướng mắc về kỹ thuật của sàn chứng khoán TPHCM. Theo ông, chỉ cần niềm tin của Chính phủ với doanh nghiệp, doanh nhân, những trục trặc của sàn chứng khoán có thể giải quyết xong trong hai tháng.

“Các doanh nghiệp Việt Nam có đủ khả năng để khắc phục tình trạng này, hơn hết là họ có lòng tự tôn và khao khát về một nền kinh tế thịnh vượng của nước nhà. Khi có khát vọng lớn thì họ mong muốn được trao niềm tin lớn từ Chính phủ, các doanh nghiệp sẽ nỗ lực khắc phục tình trạng hiện tại của không chỉ riêng chứng khoán”, ông Bình nhấn mạnh.

Trước kiến nghị của các doanh nhân, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, nghiên cứu các ý kiến, giải quyết thật nhanh việc thay đổi công nghệ của sàn chứng khoán TPHCM để không còn xảy ra trục trặc, không cần sử dụng ngân sách.

Từ cuối năm ngoái, tình trạng hệ thống giao dịch của HoSE liên tục bị quá tải, các lệnh giao dịch mà nhà đầu tư đặt không đưa vào hệ thống được. Hậu quả là nhà đầu tư khó mua bán cổ phiếu về cuối buổi chiều trong nhiều phiên giao dịch khi thanh khoản chạm mốc 14.000-15.000 tỉ đồng.

Theo giải thích của cơ quan quản lý trước đó, tình trạng "nghẽn lệnh" là do năng lực thiết kế của hệ thống giao dịch của Sàn giao dịch HSX có giới hạn về số lượng lệnh trong một ngày giao dịch. Do đó, khi có số lượng giao dịch đột biến thì không thể đáp ứng được nhu cầu của thị trường.

Để ứng phó, HoSE đã tăng lô giao dịch tối thiểu từ 10 lên 100 cổ phiếu, nhưng tình trạng nghẽn lệnh vẫn không giải quyết được. Trước đó, đại diện Sở cũng cho biết đầu tư 30 triệu đô la cho hệ thống giao dịch mới. Đây là giải pháp căn cơ với khả năng xử lý vượt trội hơn, nhưng vì Covid-19 nên nhanh nhất phải tới cuối năm nay mới có thể thay thế hệ thống cũ.

Gần ba tháng qua, tình trạng "nghẽn lệnh" cho đến nay vẫn xuất hiện, ảnh hưởng đến lợi ích khiến các nhà đầu tư tỏ ý rất bức xúc.

Với sự gia tăng mạnh mẽ của nhóm nhà đầu tư mới, thị trường chứng khoán đang trở nên hấp dẫn hơn, một phần nguyên nhân đến từ lãi suất của kênh tiết kiệm của ngân hàng giảm. Từ đó, đã kéo theo số lượng lệnh và thanh khoản thị trường tăng cao đột biến trong thời gian qua. Tuy nhiên phương án giải quyết tình huống được đề xuất hiện nay của HoSE đều không mang tính bền vững và bình đẳng cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ.