Ngày 11-3, TAND TP Hà Nội tiếp tục xét xử 12 bị cáo trong vụ án liên quan đến sai phạm tại dự án nhiên liệu sinh học Ethanol Phú Thọ. Ông Đinh La Thăng (cựu chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN) cùng luật sư bảo vệ mình tham gia phần tranh luận.
Trước đó, ông Thăng bị đại diện VKS đề nghị tuyên phạt 12-13 năm tù tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng, đồng thời buộc phải liên đới bồi thường hơn 543 tỉ đồng cho Công ty CP Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB).
“Cáo trạng chỗ nào cũng Đinh La Thăng”
Trước khi tự bào chữa, ông Thăng đề nghị HĐXX cho mình được bày tỏ ý kiến về lời khai của Trịnh Xuân Thanh (cựu chủ tịch HĐQT Tổng Công ty cổ phần Xây lắp dầu khí - PVC) trong phần xét hỏi.
Bị cáo Thanh khai ngay từ đầu đã khẳng định không thể thực hiện dự án ethanol với mức giá 59 triệu USD nhưng vì sức ép từ PVN nên PVC buộc phải nhận. Tuy nhiên, ông Thăng gay gắt, cho rằng bị cáo Thanh đang “tự tát vào mặt mình”.
Bị cáo Đinh La Thăng tại tòa. Ảnh: TTXVN
Theo cựu chủ tịch PVN, mức giá 59 triệu USD là do chủ đầu tư (PVB) đưa ra, PVC tham gia hoàn toàn bằng sự tự nguyện. Bị cáo đã nhiều lần chỉ đạo nếu hai bên đồng ý thì làm, không thì thôi; trong trường hợp PVC và PVB không thống nhất được với nhau về giá thì chọn nhà thầu khác.
Nói đến đây, ông Thăng bị HĐXX cắt ngang, yêu cầu không sử dụng các từ ngữ không phù hợp. Phía dưới, bị cáo Trịnh Xuân Thanh nhiều lần giơ tay xin phát biểu nhưng không được HĐXX chấp nhận.
Đáng chú ý, ông Thăng tỏ ra khá bức xúc đối với bản cáo trạng của VKS. “La, thăng là nốt nhạc thật nhưng không có nghĩa một bản nhạc chỉ toàn nốt la, thăng. Cả một bản cáo trạng chỗ nào cũng cho là Đinh La Thăng chỉ đạo, từ việc lớn cho đến việc nhỏ. Đây là bản cáo trạng chứ không phải bản nhạc. Mỗi từ, mỗi câu ở đây sẽ là những năm tù tội, những khoản tiền phải bồi thường…” - bị cáo nói và tiếp tục bị HĐXX cắt ngang, đề nghị tập trung vào nội dung tranh luận.
Bị cáo cũng phân trần đây lần thứ sáu ra tòa nên mong VKS tiếp thu các quan điểm bào chữa, tự bào chữa của mình cũng như luật sư. Theo ông, năm lần ra tòa trong những vụ án trước, sau quá trình thẩm vấn rất “sôi nổi”, đại diện VKS đều mang nguyên cáo trạng ra để luận tội, vì vậy lần này rất mong đại diện VKS đối đáp khách quan, đưa ra quan điểm đúng người, đúng tội.
“Bản luận tội không khác gì cáo trạng”
Đi vào nội dung tranh luận với đại diện VKS, bị cáo Đinh La Thăng nhiều lần nhấn mạnh quan điểm hoàn toàn không đồng ý với bản luận tội của VKS. Theo ông, dù quá trình xét hỏi đã trả lời rất nhiều vấn đề mà kiểm sát viên đưa ra nhưng đến khi luận tội thì không khác gì so với bản cáo trạng truy tố.
Đối với cáo buộc về việc biết PVC chưa triển khai dự án nhiên liệu sinh học bao giờ nhưng vẫn cho chỉ định thầu, bị cáo Thăng nói “nếu không có lần đầu tiên thì không thể có lần sau”. Theo bị cáo, nếu không có chủ trương chỉ định thầu thì ngành dầu khí làm sao có thể thực hiện thành công nhiều dự án quan trọng, trong đó có nhà máy lọc dầu Dung Quất hay những hệ thống giàn khoan hiện đại.
“Nếu PVN không triển khai chủ trương về sản xuất nhiên liệu sinh học thay cho nhiên liệu hóa thạch thì ai sẽ làm” - bị cáo đặt giả thiết.
Tiếp tục, cựu chủ tịch PVN đề nghị đại diện VKS nêu rõ văn bản nào, lời khai nào cho thấy mình chỉ đạo chỉ định thầu cho PVC. Bởi theo bị cáo, việc giới thiệu PVC tham gia dự án chỉ là trong nội bộ PVN, không gửi cho PVB nhưng cáo trạng lại cho rằng PVB căn cứ vào chỉ đạo của PVN để chỉ định thầu cho PVC. Thực tế, bị cáo không hề giới thiệu liên danh nhà thầu, việc lựa chọn nhà thầu nào là thuộc về quyền của chủ đầu tư (PVB).
Ông Thăng cũng phản đối khi VKS xác định mình có vai trò chính trong vụ án. Bởi với cương vị chủ tịch tập đoàn, trưởng ban chỉ đạo dự án, ông phải là người triển khai chủ trương chung của tập đoàn. Bị cáo nói: “Nếu nói tôi chủ mưu, những người cấp dưới là đồng phạm thì còn ai dám triển khai nữa”. Ông Thăng cũng đề nghị đại diện VKS chỉ rõ có hay không lợi ích trong vụ án này, nếu có thì là lợi ích gì, ai hưởng lợi bao nhiêu tiền…
Về nguyên nhân dự án bị dừng thi công, ông Thăng phản đối quan điểm của cơ quan công tố khi cho rằng do nhà thầu thiếu năng lực. Bị cáo nói thực tế dự án Ethanol Phú Thọ có quy mô không lớn, không phức tạp so với các dự án mà PVN và PVC từng làm. “Nguyên nhân số một ở đây là tiền, không có tiền không làm được gì” - bị cáo tự bào chữa.
Không đồng ý liên đới bồi thường 543 tỉ đồng Ngoài trách nhiệm hình sự, ông Thăng cũng không đồng tình với quan điểm của đại diện VKS khi buộc ông liên đới bồi thường 543 tỉ đồng cho PVB. Theo bị cáo, ngân hàng cho chủ đầu tư vay thì phải thẩm định và có tài sản thế chấp, không thể tính số tiền lãi phải trả thành số tiền thiệt hại. Phải xem xét ngân hàng cho vay có đúng không, có quy định nếu dừng thi công thì nhà thầu phải trả lãi thay hay không… “Việc tranh chấp này phải theo các điều kiện hợp đồng và quan hệ dân sự, nếu hai bên vướng mắc không thể giải quyết thì phải đưa ra tòa…” - bị cáo nói. Bị cáo cũng cho rằng cơ quan tố tụng không thể tính đây là thiệt hại để phân bổ cho mình và những người khác chịu trách nhiệm về số tiền trên. |