Sau khi 'cất cánh', các công ty công nghệ có 'tiếp đất' an toàn hậu Covid-19?
Chánh Tài
(TBKTSG Online) - Sau khi đổ xô mua cổ phiếu của các công ty công nghệ được hưởng lợi lớn nhờ xu hướng làm việc từ xa và mua sắm trực tuyến như Zoom và Amazon, giới đầu tư ở Mỹ giờ đây chuyển sự chú ý sang những lĩnh vực được kỳ vọng phục hồi mạnh mẽ nhờ đại dịch Covid-19 dần được kiểm soát. Điều này đặt ra hoài nghi về triển vọng tăng trưởng của các công ty công nghệ ở thời kỳ hậu Covid-19.
Zoom là một trong những công ty công nghệ thắng lớn nhờ nhu cầu hội họp trực tuyến tăng đột biến trong thời kỳ phong tỏa để kiểm đại dịch Covid-19. Ảnh: Getty |
Đại dịch Covid-19 tàn phá nền kinh tế Mỹ nặng nề vào năm ngoái, ‘vùi dập’ các công ty hoạt động trong các lĩnh vực dầu khí, du lịch, hàng không... Giữa lúc đó, các công ty công nghệ và công ty tiêu dùng hoạt động dựa vào công nghệ kỹ thuật số nổi lên như là những ‘ốc đảo’ tăng trưởng nhờ nhu cầu sử dụng các dịch vụ của họ tăng trưởng đột biến.
Nhưng giờ đây, với số ca bệnh và tử vong do nhiễm virus SARS-CoV-2 giảm xuống nhờ hơn hai triệu người Mỹ được tiêm vaccine Covid-19 mỗi ngày và triển vọng tăng trưởng kinh tế được cải thiện, giới đầu tư đang bắt đầu chuyển dòng vốn đầu tư sang những lĩnh vực khác.
Cổ phiếu công nghệ bị bán mạnh khi kinh tế phục hồi
Trong tháng qua, tính đến ngày 11-3, giá cổ phiếu của những công ty công nghệ, từng được được xem là ‘con cưng’ ở Phố Wall trong thời kỳ dịch bệnh, giảm mạnh với giá cổ phiếu của Zoom, nhà cung cấp nền tảng hội họp từ xa, giảm 22% và giá cổ phiếu của Peloton, công ty cung cấp thiết bị và bài tập thể dục trực tuyến, giảm 24%. Giá cổ phiếu của Zoom đã giảm gần 50% so với mức cao nhất trong lịch sử được thiết lập vào tháng 10 năm ngoái. Các công ty công nghệ lớn nhất ở Mỹ cũng không miễn nhiễm trước khẩu vị đầu tư đang dần thay đổi dù mức độ bị ảnh hưởng ít hơn. Ví dụ, cổ phiếu của Apple đã mất 11% giá trị trong tháng vừa qua.
David Readerman, nhà quản lý danh mục đầu tư ở quỹ phòng hộ Endurance Capital Partners, nhận định bước ngoặt cho sự chuyển hướng đầu tư ở Phố Wall là sự kiện Pfizer trở thành công ty đầu tiên thông báo kết quả thử nghiệm vaccine Covid-19 ở giai đoạn cuồi thành công với hiệu quả cao vào ngày 9 -11 năm ngoái. Giám đốc điều hành Pfizer, Tiến sĩ Albert Bourla, gọi đây là ‘một ngày tuyệt vời đối với khoa học và nhân loại’.
Ông Readerman cho rằng thông báo đó “là sự khởi đầu của những gì chúng ta đang thấy hiện nay: triển vọng rõ rệt về việc mở cửa trở lại và phục hồi kinh tế”.
Các nhà phân tích dự đoán tăng trưởng kinh tế của Mỹ trong năm nay sẽ đạt 5% hoặc hơn. Với việc nới lỏng các hạn chế đi lại và nền kinh tế đang bật dậy, người dân ngày càng có nhiều lựa chọn cho các hoạt động bên ngoài nhà. Các lớp học, bữa ăn, cuộc họp trực tiếp và mua sắm ở các cửa hàng, siêu thị bắt đầu trở thành những lựa chọn đầu tiên. Song xu hướng mới đó kìm hãm đà tăng trưởng của các nhà cung cấp các tiện ích kỹ thuật số, từ Amazon đến Zoom, ở mức độ ra sao vẫn là điều chưa chắc chắn.
Các nhà phân tích cho rằng sự chú ý của giới nhà đầu tư đang dần hướng nhiều hơn đến các lĩnh vực như năng lượng, ngân hàng, khách sạn và hàng không. Tính từ đầu tháng tháng 11, cổ phiếu của các hãng hàng không lớn ở Mỹ gồm Delta Air Lines, United Airlines và American Airlines - đã tăng giá hơn 50%.
Thị trường trái phiếu cũng đang gây áp lưc lên các cổ phiếu công nghệ. Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tăng mạnh trong thời gian gần đây khi giới nhà đầu tư kỳ vọng đà phục hồ kinh tế sẽ dẫn đến lạm phát và lãi suất tăng cao hơn. Vì vậy, họ đang bán mạnh trái phiếu (khiến lợi suất trái phiếu tăng) và cổ phiếu công nghệ nhưng lại mua vào cổ phiếu của các công ty có khả năng được hưởng lợi nhiều nhất khi nền kinh tế đi lên.
Giá cổ phiếu của các công ty vận hành dựa vào công nghệ kỹ thuật số như Peloton, Zoom và Grubhub, giảm mạnh trong những tuần gần đây nhưng vẫn đang ở mức cao hơn nhiều lần so với thời điểm trước đại dịch. Ảnh: New York Times |
Tăng trưởng chậm hơn nhưng triển vọng dài hạn vẫn tốt
Theo giới phân tích, các công ty công nghệ có thể tăng chậm hơn trong nền kinh tế hậu đại dịch Covid-19 nhưng sẽ vẫn duy trì được sức mạnh. Nhìn chung, mức sinh lời của cổ phiếu trong lĩnh vực công nghệ vẫn rất hấp dẫn. Cổ phiếu của Apple, Amazon, Microsoft, Alphabet (công ty mẹ của Google) và Facebook đã tăng giá từ 50% đến hơn 70% trong năm qua. Apple hiện có giá trị vốn hóa thị trường hơn 2.000 tỉ đô la.
Sự biến động mạnh của thị trường chứng khoán có thể khiến nhiều công ty khởi nghiệp tạm hoãn kế hoạch phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Nhưng sức hút của các công ty này vẫn chưa ha nhiệt. Nền tảng game trực tuyến Roblox, được trẻ em và thanh thiếu niên yêu thích và phát triển mạnh trong thời kỳ dịch bệnh, đã tiến hành IPO ở New York vào hôm 10-3. Với mức tăng giá cổ phiếu hơn 54% trong ngày giao dịch đầu tiên, vốn hóa thị trường Roblox đạt 45 tỉ đô la, tăng từ mức định giá chỉ 4 tỉ đô la cách đây hơn một năm. Cuối tuần trước Coursera (Mỹ), nhà cung cấp các khóa học trực tuyến bằng cách hợp tác với các trường đại học và tổ chức giáo dục khác, đã nộp các tài liệu cần thiết cho Ủy ban Chứng khoán và sàn giao dịch Mỹ (SEC) để tiến hành IPO trong những tuần tới. Coursera và những quỹ đầu tư mạo hiểm đang đầu tư vào công ty này, tin rằng giáo dục và đào tạo kỹ năng cho người lớn sẽ ngày càng được trực tuyến hóa.Trong bản cáo bạch, Coursera cho biết doanh thu của công ty tăng 59% vào năm ngoái, lên mức 294 triệu đô la. |
Bất chấp sự sụt giảm gần đây, giá cổ phiếu của các công ty có sản phẩm và dịch vụ tăng đột biến trong thời kỳ dịch bệnh như Zoom (hội họp trực tuyến), Peloton (tập thể dục tại nhà qua bài tập trực tuyến), Grubhub và DoorDash (giao đồ ăn) đã mang lại lợi nhuận lớn cho các nhà đầu tư mua chúng sớm vào năm ngoái. Trong năm qua, giá cổ phiếu của Zoom và Peloton đã lần lượt tăng gấp ba và gấp năm lần.
Jim Paulsen, Giám đốc chiến lược gia đầu tư tại Công ty Leuthold Group, chuyên tư vấn cho các nhà đầu tư tổ chức, cho biết mức giảm mạnh của giá cổ phiếu công nghệ trong những tuần gần đây hoàn toàn không phải là sự báo hiệu cho sự đảo ngược đà tăng trưởng trong lĩnh vực này. Ông nói: “Đó đơn thuần chỉ là khi nền kinh tế nói chung tăng trưởng nhanh chóng, các lĩnh vực khác sẽ có mức tăng trưởng lợi nhuận lớn hơn so với công nghệ”.
Câu hỏi trọng tâm hiện nay đối với các công ty công nghệ và triển vọng đầu tư của họ là đại dịch đã thay đổi vĩnh viễn lề lối làm việc và thói quen tiêu dùng ở mức bao nhiêu.
Một khi nỗi lo đại dịch không còn, liệu mọi người sẽ quay trở lại làm việc tại văn phòng nhưng theo cách linh hoạt hơn, có thể làm việc ở nhà một hoặc hai ngày trong tuần? Hay sẽ có một sự thay đổi cơ bản hơn về địa điểm làm việc, với việc người lao động ở các thành phố ven biển như San Francisco và New York sẽ di chuyển đến các ‘thị trấn Zoom’, tức những thị trấn nhỏ và yên tĩnh, nơi có thể làm việc từ xa với chi phí nhà ở thấp hơn và giao thông thông thoáng hơn?
Liệu thói quen mua sắm và giải trí trực tuyến, vốn tăng lên trong thời kỳ phong tỏa đi lại, có tiếp tục thúc đẩy xu hướng thương mại điện tử và phát video trực tuyến hay không?
Không ai biết chắc chắn, nhưng các chuyên gia công nghệ và nhà đầu tư ở Thung lũng Silicon cho rằng đại dịch Covid-19 đã tạo ra một cú huých lâu dài đối với các công ty công nghệ.
Rich Wong, đối tác của Accel, một công ty đầu tư mạo hiểm ở Thung lũng Silicon, nhận thấy đại dịch Covid-19 đã thực sự tăng tốc tiến trình chuyển đổi kỹ thuật và cùng với đó là sự tăng trưởng về quy mô của các cơ hội trong lĩnh vực công nghệ và đầu tư mạo hiểm.
Cho đến nay, có rất ít bằng chứng về việc người dùng Mỹ giảm sự hiện diện trên không gian mạng. SimilarWeb, nhà cung cấp dữ liệu trực tuyến, đã so sánh lượng truy cập ở 100 trang web hàng đầu ở Mỹ vào thời điểm tháng 3 và tháng 4 năm 2020, lúc lượng truy cập web tăng vọt vào đầu thời kỳ đầu của đại dịch Covid-19 với thời điểm hai tháng đầu năm nay. Kết quả là tổng lượng truy cập vào các trang web nói trên trong hai tháng đầu năm nay cao hơn 12% so với tháng 3 và tháng 4 năm ngoái
David Readerman, nhà quản lý danh mục đầu tư ở Endurance Capital Partners, là chuyên gia phân tích và nhà đầu tư công nghệ trong 30 năm qua. Ông chủ yếu đầu tư dài hạn ở các công ty mà ông xem là nhà sáng tạo công nghệ và có năng lực quản lý kinh doanh vững chắc.
Một trong những cổ phiếu trong danh mục đầu tư của ông là cổ phiếu Nvidia (Mỹ), hãng bán dẫn đang cung cấp các sản phẩm chip chuyên biệt cho các chương trình trí tuệ nhân tạo.
Theo New York Times