Sau 40 năm hình thành và phát triển (1981-2021), Nhà xuất bản Trẻ trực thuộc Thành Đoàn TP.HCM đã trở thành một trong những đơn vị xuất bản hàng đầu quốc gia, mở rộng ra thị trường quốc tế.
Nhà xuất bản Trẻ mừng sinh nhật lần thứ 40 với niềm vui khi số lượng tựa sách đã in vượt qua con số 40.000 tựa, với trên 216 triệu bản in. Với tôn chỉ cốt lõi là "Nuôi dưỡng tâm hồn, Khơi nguồn tri thức", Nhà xuất bản Trẻ nhận được sự ủng hộ, tin yêu của độc giả, cộng tác viên và đối tác kinh doanh suốt 40 năm qua.
Thể hiện cho điều này rõ nét nhất là những tựa sách phát hành hơn nửa triệu bản (Trên đường băng - Tony Buổi Sáng), hay những buổi giao lưu thu hút hàng ngàn độc giả xếp hàng "nối lại dài cả cây số" nhiều tiếng đồng hồ liền để chờ được nhà văn họ mến mộ ký tặng (Nguyễn Nhật Ánh)…
Tiền thân là Nhà xuất bản Măng non - đơn vị xuất bản đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam trực thuộc một đoàn thể địa phương (Thành Đoàn TP.HCM), Nhà xuất bản Trẻ sau giai đoạn đầu (1981-1985) in sách phục vụ cho phong trào thiếu nhi thành phố đã vươn mình phát triển thành một đơn vị xuất bản cung cấp cho bạn đọc sách thuộc nhiều loại đề tài khác nhau, với sự cộng tác của nhiều tác giả, dịch giả, nhà văn, họa sĩ tên tuổi cả nước.
Từ một đơn vị sự nghiệp chuyển sang doanh nghiệp nhà nước, Nhà xuất bản Trẻ là đơn vị đi đầu trong việc thực hiện các tủ sách lịch sử - chính trị có giá trị cao, tiêu biểu như Hỏi đáp về lịch sử Việt Nam, Lịch sử Việt Nam bằng tranh, Tiếng hát những người đi tới, Hoàng Sa - Trường Sa là của Việt Nam, Đáp lời sông núi, Võ Nguyên Giáp: người yêu nước, bộ sách 4 Mùa viết về những năm tháng chiến tranh ác liệt tại chiến trường K…
Đặc biệt nhất là tủ sách Di sản Hồ Chí Minh (gần 50 quyển) và Hồ Chí Minh tác phẩm được bạn đọc đón nhận mạnh mẽ và bền bỉ qua nhiều năm tháng.
Thời kỳ phát triển mới của Nhà xuất bản Trẻ kể từ khi được đổi tên (ngày 3-2-1986) đã dần tạo được sự ủng hộ, tin yêu của độc giả, cộng tác viên và đối tác kinh doanh trong lẫn ngoài nước bằng những bước đi mạnh dạn, táo bạo như mở hướng thực hiện sách liên kết từ năm 1985; khởi đầu "cơn sốt Nguyễn Nhật Ánh" khi bắt đầu in dòng tác phẩm của nhà văn ăn khách này từ năm 1985 đến nay (gần 50 đầu sách); mở ra hàng loạt tử sách theo chủ đề phong phú như Tủ sách Khoa học khám phá, Kinh tế, Sống đẹp, Cánh cửa mở rộng, Y học - sức khỏe, bộ sách Nhất nghệ tinh, Bé học lễ giáo (BuBu), 500 câu chuyện đạo đức…
Trẻ cũng là đơn vị chủ động hội nhập hợp tác quốc tế, đi đầu trong giao dịch tác quyền với việc xuất bản những tác phẩm tiếng Việt nổi tiếng như Luky Luke, Harry Potter (J.K.Rowling, từ năm 2000), Dạy con làm giàu (Robert Kiyosaki/ Sharon L. Lechter, từ 2002), Chạng vạng (Stephenie Meyer, từ 2008)… Những năm qua, Nhà xuất bản Trẻ chủ động dịch tác phẩm ra tiếng nước ngoài và bán bản quyền tác phẩm trong nước cho các đối tác ASEAN, Nhật Bản, châu Âu…, góp phần lan tỏa những giá trị văn chương Việt Nam ra thế giới.
Ở trong nước, Nhà xuất bản Trẻ là đơn vị đầu tiên đã mua tác quyền trọn đời các tác phẩm của một nhà văn (cố nhà văn Sơn Nam, năm 2003), sau đó là các nhà văn Trần Kim Trắc, Trang Thế Hy, Nguyễn Vinh Phúc…
Các bộ sách "kinh điển" của những nhà văn như Vương Hồng Sển, Thu Giang - Nguyễn Duy Cần, Toan Ánh… cũng được nhà xuất bản mua bản quyền và xuất bản phục vụ đa dạng tầng lớp người đọc nhiều thế hệ.
Nhà xuất bản Trẻ trở thành vườn ươm cho các cây bút trẻ, góp phần thúc đẩy tình yêu văn chương và văn hóa đọc nơi giới trẻ và cộng đồng với nỗ lực tổ chức cuộc thi sáng tác văn học thiếu nhi "Vì tương lai đất nước" (từ năm 1993), cuộc vận động sáng tác Văn học tuổi 20 (phối hợp cùng Hội Nhà văn TP.HCM và báo Tuổi Trẻ) dành cho thanh niên.
Chính từ những cuộc thi này, nhiều cây bút như Nguyễn Ngọc Thuần, Nguyên Hương, Nguyễn Ngọc Tư, Dương Thụy… đã xuất hiện và trở thành nhà văn có tác phẩm được công chúng yêu thích. Ông Dương Thành Truyền - quyền giám đốc Nhà xuất bản Trẻ - cho rằng giá trị lớn nhất mà các cuộc thi văn học nói trên mang đến chính là "phát hiện, đánh thức, gọi tên một lực lượng sáng tác trẻ có bút lực và cá tính sáng tạo, góp cho văn đàn những tài sản có ý nghĩa".
Tập san Áo Trắng ra đời từ tháng 9-1990 đến nay sau hơn 30 năm vẫn tiếp tục là sân chơi giúp các cây bút trẻ có cơ hội trình làng những tác phẩm văn chương mới mẻ, đồng thời cũng hình thành một loạt Gia đình Áo Trắng sinh hoạt như một dạng "CLB văn học" tại nhiều địa phương trên cả nước. Nhà văn Đoàn Thạch Biền, chủ biên Áo Trắng bày tỏ tâm huyết của ông khi thực hiện - tuyển chọn nội dung Áo Trắng cho Nhà xuất bản Trẻ là bởi: "Văn chương là nhịp cầu nối những người xa lạ trở nên thân thiện với nhau".
Hướng về tương lai của Nhà xuất bản Trẻ từ cột mốc tròn 40 năm, chủ tịch HĐTV kiêm quyền giám đốc Nhà xuất bản Trẻ khẳng định đơn vị này sẽ tiếp tục phát triển những thành quả đã đạt được từ việc "tổ chức biên tập và xuất bản các loại sách và văn hóa phẩm nhằm góp phần giáo dục thanh thiếu niên Việt Nam trở thành lớp người yêu nước, yêu dân tộc, cống hiến cho Tổ quốc, có lý tưởng và hoài bão cao đẹp…".
"Nhà xuất bản Trẻ đã và đang ứng dụng công nghệ, kỹ thuật để phục vụ người đọc một cách tốt nhất khi đi đầu trong việc áp dụng mã vạch, tem thông minh trên ấn bản, sử dụng giấy và mực in thân thiện với môi trường". - người đứng đầu Nhà xuất bản Trẻ cho hay.
Dịp kỷ niệm sinh nhật 40 năm, Nhà xuất bản Trẻ tổ chức chuỗi hoạt động phục vụ độc giả nhiệt thành như:
- Chương trình thường niên Tháng Ba sách Trẻ (giới thiệu hơn 130 tựa sách mới cùng hàng trăm tựa tái bản và ưu đãi cho bạn đọc);
- Triển lãm ảnh Hành trình sách Trẻ 40 năm tại Đường sách TP.HCM;
- Giao lưu ký tặng từ các tác giả có tác phẩm mới tại Đường sách, Nhà sách…;
- Chương trình Hội sách hay giá cũ dành cho bạn đọc sưu tầm những loại sách giá trị;
- Chương trình Đại sứ Trẻ thu hút hơn 160 Đoàn viên, sinh viên… được tập huấn, trải nghiệm thực hành kỹ năng sáng tạo nội dung, quảng bá sách, sản xuất video clip, tổ chức sự kiện, giao lưu người viết;
- Mở sân chơi sáng tạo cho bạn trẻ thi thiết kế bookmark trên mạng xã hội…
"Những hoạt động sôi nổi này góp phần minh chứng cho tấm lòng biết ơn và tri ân gửi đến quý bạn đọc gần xa - những người là bạn đồng hành thiết thân với hành trình "Nuôi dưỡng tâm hồn, Khơi nguồn tri thức" của Nhà xuất bản Trẻ" - ông Dương Thành Truyền nói.
Nhiều tác phẩm do Nhà xuất bản Trẻ xuất bản đã được vinh danh trong giải thưởng sách quốc gia, gần nhất như: Sài Gòn của em đoạt giải Sách Quốc gia 2020 và tựa Di chúc của Bác Hồ - một giáo trình tiếng Việt độc đáo của tác giả Dương Thành Truyền nhận giải B Giải thưởng về chủ đề Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh giai đoạn 2018-2020 do Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức.
