Tại phiên thảo luận, đại biểu Bùi Sỹ Lợi (Thanh Hóa) nhắc lại việc Quốc hội khóa 13 ra nghị quyết bất thường cho tạm dừng Điều 60 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 ngay sau khi ban hành và luật chưa có hiệu lực thi hành. Đây là một tiền lệ chưa bao giờ có trong lịch sử pháp luật Việt Nam.
Điều 60 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định các điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội một lần. Theo đại biểu, quyết định dừng điều luật này được đưa ra nhằm hạn chế người lao động rút quỹ bảo hiểm hưu trí khi đang có khả năng tham gia vào bảo hiểm xã hội.
"Tuy nhiên, người lao động của chúng ta không hiểu rõ, đã phản ứng, dẫn đến một số công ty, doanh nghiệp đình công, buộc Quốc hội chúng ta phải ngồi xem xét, ra Nghị quyết số 93 năm 2015 của Quốc hội khóa 13, về thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội 1 lần", đại biểu Bùi Sỹ Lợi cho biết.
Đại biểu Sỹ Lợi khẳng định Điều 60 của Luật Bảo hiểm xã hội là rất nhân văn, nhằm bảo vệ cho người lao động tham gia bảo hiểm đến khi về già được hưởng lương hưu, được hưởng bảo hiểm y tế và được hưởng trợ cấp tử tuất, nhằm bảo đảm an sinh xã hội, nhưng do chưa hiểu rõ, nên người lao động đã yêu cầu được hưởng bảo hiểm xã hội một lần.
Sau khi Nghị quyết số 93 của Quốc hội có hiệu lực, năm 2016 đã có hơn 600.000 người có quyết định hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần, sau đó tiếp tục cứ tăng lên 880.000 người vào năm 2018. Năm 2020, có khoảng hơn 1 triệu người tham gia vào hệ thống, đồng nghĩa số người tham gia vào hệ thống bảo hiểm xã hội và số người ra khỏi hệ thống là gần như bằng nhau.
"Điều này rất đáng suy nghĩ cho hệ thống an sinh xã hội lâu dài của đất nước chúng ta và rõ ràng nó dẫn đến một hệ lụy là chúng ta sẽ không thực hiện được bảo hiểm xã hội toàn dân, theo tinh thần Nghị quyết số 28 của Trung ương khóa 12. Điều này chúng ta thấy rất đáng buồn", đại biểu Sỹ Lợi bày tỏ.
Đại biểu cũng chia sẻ về việc được nghe nhiều người lao động hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần có "cuộc sống khó khăn và không còn đường thoát.
"Do đó, tôi xin kiến nghị Chính phủ đánh giá thật đầy đủ tình hình thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội 1 lần theo tinh thần Nghị quyết số 93 của Quốc hội và đề nghị Quốc hội xem xét, sửa đổi Nghị quyết số 93, để tiếp tục cho Điều 60 sống lại theo đúng tinh thần của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014", đại biểu đoàn Thanh Hóa kiến nghị.
Ngoài vấn đề xoay quanh chính sách hưởng bảo hiểm xã hội một lần, đại biểu Sỹ Lợi cũng chỉ ra tồn tại trong việc cải cách chính sách tiền lương và bảo hiểm xã hội.
"Nghị quyết Trung ương số 27 đã khẳng định là chúng ta phải cải cách chính sách tiền lương, lẽ ra là trong nhiệm kỳ Quốc hội này, nhưng chúng ta chưa làm được. Vì chúng ta chưa có ngân sách và cũng chưa cải tiến được bảo hiểm xã hội", đại biểu Sỹ Lợi nhấn mạnh.
Theo đại biểu, nếu hoàn tất cải cách chính sách tiền lương thì có thể xử lý vấn đề cho cả những lao động đang làm việc và những đã về hưu.
"Đây là một tinh thần rất đổi mới của Nghị quyết số 27 của Trung ương. Nhưng rất tiếc chúng ta đã 4 lần lỡ hẹn với công nhân, viên chức và người lao động, chưa cải cách được chính sách tiền lương", đại biểu Sỹ Lợi chỉ ra.
Do đó, đại biểu kiến nghị Chính phủ, Quốc hội khóa 15 tập trung nguồn lực để cải cách chính sách tiền lương, để đảm bảo tiền lương là điều kiện để thúc đẩy tăng năng suất lao động và thể hiện giá trị của sức lao động theo giá cả trên thị trường lao động.