Thị trường xây dựng trong năm 2020 gặp khó khăn chủ yếu đến từ những gián đoạn, bất ổn do dịch bệnh - Ảnh: N.BÌNH

Công ty cổ phần Báo cáo đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) vừa công bố top 10 công ty uy tín ngành xây dựng - vật liệu xây dựng năm 2021, đồng thời chỉ ra hai cú sốc lớn kéo đà tăng trưởng của ngành xây dựng trong giai đoạn "trưởng thành".

Theo đó, sự "chững" lại của thị trường bất động sản trong năm 2019 và đại dịch COVID-19 trong năm 2020 đã tác động thành quả mà ngành này đạt được từ mốc 2016.

Trong các năm qua, doanh nghiệp trong ngành xây dựng Việt Nam dần khẳng định được vị trí ở lĩnh vực xây dựng công trình, vật liệu xây dựng, kiến trúc và quy hoạch xây dựng, phát triển đô thị. Đặc biệt, các doanh nghiệp cũng từng bước thay thế doanh nghiệp nước ngoài.

Nếu như năm 2019 thị trường bị chững lại chủ yếu do yếu tố pháp lý thì bước sang năm 2020, khó khăn chủ yếu đến từ những gián đoạn, bất ổn do dịch bệnh. Trong đó, biến động về giá nguyên vật liệu sản xuất tiếp tục là một trong những khó khăn hàng đầu đối với 66,7% số doanh nghiệp xây dựng và 71,4% số doanh nghiệp vật liệu xây dựng.

Yếu tố thiên tai, thời tiết ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của 58,3% doanh nghiệp xây dựng. Thêm nữa, những giai đoạn giãn cách xã hội do dịch bệnh cũng ảnh hưởng rất lớn đến lực lượng lao động và tâm lý của người lao động, khiến tình hình càng trở nên khó khăn hơn.

Ngoài ra, một số vấn đề còn tồn đọng trong giai đoạn trước như số lượng dự án được phê duyệt giảm, thủ tục hành chính, giấy tờ pháp lý hay quá trình triển khai đấu thầu, tình trạng thiếu vốn… cũng gây ra lực cản không nhỏ đối với sự phát triển của doanh nghiệp.

Theo Tổng cục Thống kê, năm 2020 ngành xây dựng tăng 6,76%, giảm đáng kể so với mức tăng trưởng trong giai đoạn 2015-2019, đóng góp 0,5 điểm phần trăm vào tốc độ tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế.

"COVID-19 đã thay đổi cách thế giới vận hành và theo đó tác động đáng kể đến lĩnh vực xây dựng, lĩnh vực lớn nhất trong nền kinh tế toàn cầu với 13% GDP", các chuyên gia nhận định.

Hiện nay, dù kinh tế toàn cầu đang dần hồi phục sau một năm gián đoạn nhưng mức tăng trưởng dự báo chỉ đạt khoảng 4% vào năm 2021. Trong khi đó, theo các doanh nghiệp, hoạt động xây dựng thường có độ trễ từ 12 đến 18 tháng so với suy thoái chung.

31,6% số doanh nghiệp ngành xây dựng - vật liệu xây dựng tham gia khảo sát của Vietnam Report cho rằng tình hình kinh doanh sẽ tốt hơn trong 6 tháng đầu năm, và có tới 47,4% số doanh nghiệp dự báo sẽ tăng trưởng trong 12 tháng tới. Đáng chú ý, khoảng 15,8% số doanh nghiệp cho rằng sẽ có bùng nổ ở một vài phân khúc và thị trường khu vực nhất định trong 6 tháng tới.

Đây cũng là quy luật tất yếu, bởi nền kinh tế như chiếc lò xo bị nén suốt một năm bị gián đoạn hoạt động do dịch bệnh đã sẵn sàng bật tăng trở lại. Theo đánh giá của một số chuyên gia, sắp tới sẽ có một cuộc chạy đua quyết liệt để bù đắp những mất mát trong thời gian qua, mà động lực chính chạy đua là sinh kế của doanh nghiệp.

Ngoài ra, các cơ quan quản lý nhà nước đã có những động thái tích cực trong việc giải quyết vướng mắc về thủ tục hành chính gây ra sự chững lại của thị trường trong giai đoạn 2019-2020.