Đang có một nghịch lý diễn ra trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Đó là khi một người cho một người bạn vay 5 triệu đồng thì hỏi rất kỹ mục đích sử dụng nguồn tiền này. Nếu người bạn trả lời rằng sẽ mang số tiền trên đi đánh đề hay mua vé số cầu may, chắc chắn người đó sẽ không bao giờ mượn được tiền.

Thế nhưng trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp, các nhà đầu tư cá nhân có khi sẵn sàng đưa vài trăm triệu thậm chí hàng tỉ đồng cho một công ty mà không cần biết họ sẽ dùng tiền của mình để làm gì.

Điều mà các nhà đầu tư quan tâm nhất khi mua trái phiếu là lãi suất mà doanh nghiệp trả cao hay thấp mà ít quan tâm đến các yếu tố an toàn. Một thống kê của Công ty Chứng khoán SI chỉ ra có đến hơn 50% lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành không có tài sản đảm bảo hoặc đảm bảo bằng cổ phiếu.

Trên thị trường này cũng không thiếu các chiêu trò để qua mặt các cơ quan quản lý nhà nước. Ví dụ các tổ chức phát hành, phân phối trái phiếu đang lách luật bằng cách “biến” các nhà đầu tư cá nhân thành nhà đầu tư chuyên nghiệp phù hợp với quy định hiện hành. Trong khi đó, các nhà đầu tư cá nhân lại thiếu hiểu biết, thiếu kinh nghiệm, hạn chế kiến thức để đánh giá hết các rủi ro tiềm ẩn từ đây.

Thực tế các cơ quan quản lý nhà nước đã nhìn thấy nguồn tiền rất lớn đổ vào trái phiếu doanh nghiệp đối diện với rủi ro nên đã đưa ra nhiều giải pháp. Trong đó, cú tuýt còi hủy bỏ chín lô trái phiếu của các công ty thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh là một trong các giải pháp để thiết lập lại trật tự thị trường trái phiếu, đồng thời ngăn chặn những nguy cơ có thể lan rộng sang thị trường chứng khoán, bất động sản.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, để thị trường này phát triển bền vững thì Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nên rà soát và cấp phép trái phiếu doanh nghiệp trước khi phát hành ra công chúng. Đồng thời cần có quy định bắt buộc sử dụng xếp hạng tín nhiệm khi phát hành trái phiếu ra thị trường.

Điều quan trọng hơn, các cơ quan quản lý nhà nước cần hoàn thiện khung khổ pháp lý, nâng cao mức độ công khai, minh bạch đối với các chủ thể phát hành. Các chế tài xử phạt đối với các hành vi vi phạm cũng cần có tính răn đe cao hơn.

Có như vậy mới khơi thông kênh huy động vốn này nhằm đem lại lợi ích cho mọi chủ thể trên thị trường.