Ngày trước, anh Nguyễn Thành Phú nuôi chó mèo, nuôi cá làm thú cưng, mãi cho đến cuối năm 2019, trong một lần tình cờ thấy người ta bán cua làm cảnh, anh tò mò nên đã nuôi thử và bắt đầu đam mê.

Giống cua này có tên gọi là cua ẩn sĩ, tại Việt Nam còn có tên gọi khác là ốc mượn hồn. Bởi đặc điểm loài cua này sẽ chui mình vào các vỏ ốc rỗng để trú ẩn và mang theo khi di chuyển.

Đến nay, anh Phú đã sở hữu hàng trăm con, đa dạng kích thước, chủng loại, từ các giống phổ biến trong nước như Rugosus, Cavipes, Violas đến các giống ngoại nhập có giá trị cao.

Giống cua Brevi có kích thước to nhất trong các loài cua ẩn sĩ tại Việt Nam, với những người nuôi cua, giống này được gọi là King of Crabs.

Cua Coenobita Perlatus được nhập từ Indonesia và được nuôi dưỡng 3 năm tại hồ.

Cua ẩn sĩ sống trong môi trường trên cạn nhưng phải đảm bảo đủ độ ẩm và không khí mát mẻ. Chỉ tay về phần cát trắng bên trong hồ, anh Phú nói: “Người nuôi phải biết sử dụng cát biển hoặc xơ dừa để lót bên dưới cho cua có không gian hoạt động cũng như trú ẩn khi lột xác”. Ngay cả phần ánh sáng trong hồ nuôi cũng được anh đặc biệt lưu ý, chỉ nhằm mục đích trang trí nên anh ưu tiên chọn loại đèn ánh sáng dịu nhẹ để hồ không quá nóng, ảnh hưởng đến sức khỏe của cua.

Anh Phú lót một lớp xơ dừa có xịt nước muối để tạo độ ẩm, làm môi trường cho cua sinh sống.

Cua ẩn sĩ thuộc loại ăn tạp nên có thể ăn được trái cây, rau củ quả, thịt cá… và sử dụng nước biển để vệ sinh, nước ngọt để uống. Mỗi ngày, anh sẽ dành thời gian cho cua ăn vào khoảng 20 giờ, dựa vào tập tính của cua ẩn sĩ sẽ ở ẩn vào ban ngày và hoạt động mạnh vào ban đêm.

Nói về không gian sống của cua, anh Phú nhấn mạnh: “Diện tích tối thiểu là 60x40 cm cho một con cua lớn sinh sống. Không gian luôn phải rộng rãi, thoải mái để cua sinh hoạt, di chuyển”.

Anh Phú thường dành thời gian cuối ngày để lau chùi, vệ sinh hồ chậu.

Về quá trình lột xác của cua ẩn sĩ thường kéo dài từ 2 đến 4 tháng. Suốt khoảng thời gian này, chúng sẽ tự cô lập khỏi bầy đàn, ẩn mình dưới lớp cát hoặc xơ dừa. Giai đoạn này, cơ thể của cua rất yếu, dễ bị tổn thương nên đòi hỏi người nuôi phải có kiến thức và có sự kiên nhẫn chờ đợi. “Khi đang lột xác thì không nên đụng chạm hoặc đào bới cua lên vì làm như vậy cua sẽ bị ảnh hưởng tinh thần dẫn đến stress, tệ hơn thì dẫn đến chết” - Anh Phú chia sẻ kinh nghiệm.

Thân thể của cua sau khi đã lột xác cũng phản ánh được kỹ thuật của người nuôi. Nếu cua khỏe mạnh, ham ăn, chứng tỏ quy trình nuôi tốt, kỹ lưỡng. Ngược lại, cua chậm chạp, nhìn yếu ớt thì trước đó chưa được chăm sóc chu đáo.

Chế độ chăm sóc cua ẩn sĩ không quá cầu kỳ, có thể 2 đến 3 ngày cho ăn 1 lần, vệ sinh nơi ở. Đặc biệt, cần chú ý không nên để lượng thức ăn dư thừa quá lâu trong hồ chậu khiến cho vi khuẩn dễ sinh sôi, ảnh hưởng đến sức khỏe.

Anh Phú phải liên tục phun thêm nước muối để bề mặt ẩm ướt, tránh nhiệt độ quá nóng, cản trở đến sự phát triển của cua.

Với anh Phú, sau một ngày làm việc trở về nhà, được nâng niu con cua trong lòng bàn tay, ngắm nhìn tỉ mỉ, thỉnh thoảng lại trò chuyện, tâm sự như người bạn, chỉ đơn giản vậy thôi cũng đủ xóa tan mọi sự mệt mỏi trong anh.

Anh Phú cùng bạn Lê Vũ (ngụ Quận 8) cùng chung sở thích nuôi cua ẩn sĩ hay giao lưu, trao đổi kiến thức về cách nuôi loài cua này.

Khi được hỏi về điều khó khăn trong khi chăm sóc, anh Phú cho biết: “Cua bị bệnh rất khó biểu hiện ra bên ngoài, vì thế người nuôi cũng khó để nhận ra sớm để chữa trị cho phù hợp. Chỉ đến khi cua chui ra khỏi vỏ ốc thì mới có thể nhận biết nhưng lúc này đã quá trễ, tỉ lệ cứu chữa không còn cao”.

Khi muốn cua thay vỏ anh sẽ đặt vỏ ốc vào bên cạnh, các con cua sẽ tự thăm dò từng vỏ, lựa chọn loại phù hợp với mình rồi chui xác qua mà không cần đến sự tác động của người nuôi. Anh Phú cho hay, có lần thấy vỏ của cua đang nuôi khá lâu và cũ kỹ nên anh chuẩn bị sẵn một vỏ ốc mới, đẹp hơn đặt vào hồ cho cua lột xác xong thì thay. Tuy nhiên, chúng không chịu, phải tìm lại đúng cái vỏ ốc cũ trước đó thì mới chịu chui vào.

Để có các vỏ ốc rỗng cho cua thay đổi khi cần, anh Phú sưu tầm từ các khu chợ ở biển, các xưởng mỹ nghệ.

Hiện nay khu vực bờ biển nơi cua sinh sống đang dần bị bê tông hóa để phục vụ du lịch nên số lượng cua ẩn sĩ ở tự nhiên không còn nhiều. Vì vậy thú vui nuôi cua làm thú cưng của những người như anh Phú cũng là cách góp phần bảo tồn loài động vật này.

“Nếu biết tận dụng, việc nuôi cua không chỉ đơn giản là thú vui mà còn có thể giúp phát triển kinh tế. Tôi luôn sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cho những bạn cùng chung đam mê để lan tỏa mô hình nuôi con vật này nhiều hơn”- Anh Phú chia sẻ.