Án Nước ngoài:
Trả thù cho con gái theo “luật rừng”?
Vyachaslav Matrosov, 35 tuổi, người Nga, vừa bị kết án 18 tháng tù sau khi bắt kẻ hiếp dâm trẻ em phải tự đào mồ. Xác kẻ ấu dâm Oleg Sviridov, 32 tuổi, được phát hiện tại một ngôi mộ nông trong rừng vào tháng 9/2021.
Vyachaslav ban đầu bị giam giữ vì tình nghi giết người nhưng cáo buộc đã được bãi bỏ trước làn sóng phản đối kịch liệt nhiều người.
Bằng chứng pháp y cho thấy Vyachaslav không đâm Oleg. Các nhà điều tra kết luận Oleg tự kết liễu đời mình trong cuộc ẩu đả với Vyachaslav. Vyachaslav sau đó bí mật chôn xác Oleg trong cái hố vừa bắt Oleg đào.
Trung tuần tháng 4, Vyachaslav bị tòa án quận Krasnoglinsky ở thành phố Samara kết tội "xúi giục người khác tự sát bằng cách đe dọa hoặc lăng mạ", án phạt 18 tháng tù.
Vyacheslav cho biết tình cờ xem điện thoại di động của Oleg khi hắn ngủ say sau cuộc nhậu. Vyachaslav tìm thấy video Oleg ép con gái 6 tuổi của mình quan hệ tình dục, quay vào năm 2019. Trong đó có hình ảnh, bé gái cầu xin Oleg cho về nhà.
Ngày 25/8/2021, Vyachesla đánh Oleg trong nhà tắm cho đến khi hắn bỏ chạy. Hôm sau, vợ chồng Vyachesla cùng mẹ của 1 nạn nhân khác đến chất vấn Oleg, buộc hắn lựa chọn đi đầu thú hoặc tự sát.
Tối đó, Vyachesla đưa Oleg vào rừng, bắt hắn tự đào mồ để đe dọa, trong lúc đánh nhau kẻ ấu dâm "trượt chân ngã vào dao", theo lời khai của Vyachesla.
Sau khi chôn Oleg trong rừng vào ngày 26/8/2021, Vyachesla báo cáo vụ cưỡng hiếp cho cảnh sát địa phương nhưng không nói Oleg đã chết. Vài tuần sau, Vyachesla mới thú nhận về cuộc ẩu đả và địa điểm ngôi mộ.
Vyachaslav bị bắt, đối mặt án 15 năm nếu bị buộc tội giết người. Người dân vùng Samara đã quyên góp tiền cho các khoản phí pháp lý ban đầu cho anh ta.
2.500 người ký tên vào bản kiến nghị yêu cầu Vyachaslav được xử trắng án. Họ ủng hộ Vyachaslav với lý do đã "cứu con chúng tôi bằng cách loại bỏ kẻ tấn công tình dục trẻ em".
Luật Việt Nam:
Quyền phán xử thuộc về tòa án
Với tư cách là văn bản có hiệu lực pháp lý cao nhất, là những quy phạm pháp luật cơ bản và quan trọng nhất của hệ thống pháp luật quốc gia, Hiến pháp năm 2013 của nước CHXHCN Việt Nam quy định: “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự luật định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật” (khoản 1 Điều 31).
Cụ thể hóa Hiến pháp năm 2013, Bộ luật Tố tụng Hình sự (BLTTHS) Việt Nam 2015 được xây dựng, và thực hiện theo 27 nguyên tắc cơ bản (từ Điều 7 đến Điều 33), bổ sung và quy định lần đầu tiên nguyên tắc suy đoán vô tội: “Người bị buộc tội được coi là không có tội cho đến khi được chứng minh theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và có bản án kết tội của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật. Khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội, kết tội theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội” (Điều 13).
Như vậy, 1 người chỉ bị coi là có tội khi “có bản án kết tội của tòa án đã có hiệu lực pháp luật”. Việc 1 người cho dù có bị bắt bị tạm giam, có quyết định khởi tố, truy tố, thậm chí có bản án của Tòa án là người đó có tội nhưng nếu bản án đó chưa có hiệu lực thì người đó vẫn được cho là không có tội.
Trong vụ án trên, nếu kẻ ấu dâm Oleg Sviridov có tội thì hắn sẽ phải chịu sự trừng trị của luật pháp. Để kết án hắn, các cơ quan tiến hành tố tụng sẽ phải khởi tố vụ án để điều tra. Nếu quá trình điều tra có đủ căn cứ chứng minh Oleg đã xâm hại tình dục trẻ em (trong đó có con gái của Vyachesla) thì VKS sẽ ra cáo trạng truy tố nghi phạm ra trước tòa án để xét xử. Căn cứ vào hồ sơ vụ án, Tòa án sẽ đưa ra phán quyết cuối cùng là Oleg có tội hay không.
Tuy nhiên, thay vì báo cảnh sát, Vyachesla lại tự ý đánh Oleg, sau đó buộc hắn lựa chọn đi đầu thú hoặc tự sát.
Chưa hết Vyachesla còn đưa Oleg vào rừng, bắt hắn tự đào mồ để đe dọa. Cũng may bằng chứng pháp y cho thấy Vyachaslav không đâm Oleg mà kết luận Oleg tự kết liễu đời mình trong cuộc ẩu đả với Vyachaslav. Sau đó, Vyachaslav sau đó bí mật chôn xác Oleg trong chính cái hố vừa bắt Oleg đào. Nếu Vyachaslav trực tiếp tấn công bằng vũ lực đối với Oleg và khiến hắn ta bỏ mạng thì Vyachaslav sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Giết người.
Dù với danh nghĩa là trả thù cho con, được nhiều người ủng hộ nhưng nếu chiếu theo quy định pháp luật hình sự Việt Nam, hành vi của ông bố này có đủ dấu hiệu phạm tội Xúi giục hoặc giúp người khác tự sát, tội danh và hình phạt quy định tại Điều 131 BLHS năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Tội Xúi giục hoặc giúp người khác tự sát thể hiện ở hành vi xúi giục, kích động người khác tự sát, dụ dỗ, lừa dối để người khác tự sát hoặc giúp người khác tự sát. Sau khi đánh Oleg, Vyachesla đã buộc hắn lựa chọn đi đầu thú hoặc tự sát, thậm chí còn bắt hắn tự đào mộ cho…chính mình. Trước sức ép của Vyachesla, Oleg đã tự kết liễu đời mình.
Nếu không có sự tác động tâm lý của Vyachesla, Oleg chưa chắc đã tự chọn cái chết. Khi đó, hắn sẽ bị pháp luật trừng trị về những hành vi hắn đã làm với các bé gái.
Ở đây, tội phạm hoàn thành từ thời điểm Oleg có hành vi tự sát.
Về hình phạt, Vyachesla sẽ phải đối mặt với mức án phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Vụ án trên cũng cho thấy khi phát hiện hành vi phạm tội của ai đó, chúng ta phải báo ngay cho cơ quan chức năng để kịp thời điều tra xác minh. Không nên tự đưa ra phán quyết khiến bản thân mình vướng vào vòng lao lý.
Ánh Dương (thực hiện)