Hàng xách tay được hiểu là các loại hàng hóa được mang từ nước ngoài về Việt Nam qua đường xách tay như: người thân ở nước ngoài, đi du lịch nước ngoài xách tay như một loại hành lý và mang về, nhân viên hàng không mua hàng ở nước sở tại mang về, vài cá nhân hoặc công ty đứng ra làm dịch vụ mua hàng và chuyển về Việt Nam...

Bán hàng xách tay là một hình thức kinh doanh hợp pháp khi hàng hóa kinh doanh có đầy đủ những điều kiện mà pháp luật quy định. Một số điều kiện như đảm bảo đúng số lượng, chủng loại hàng hóa khi làm thủ tục hải quan; hàng hóa không trong danh mục những mặt hàng cấm nhập khẩu hoặc tạm ngừng nhập khẩu theo quy định của pháp luật; hàng hóa có hóa đơn, chứng từ kèm theo và đúng quy định của pháp luật về quản lý hóa đơn....

Theo Luật sư Phạm Ngọc Hải, Phó giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật Thăng Long, Trung ương Hội Luật gia Việt Nam, để đúng luật, các loại hành lý, hàng hóa mang từ nước ngoài về chỉ được miễn thuế nếu đáp ứng các điều kiện về miễn thuế xuất nhập khẩu theo Điều 16 Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu 2016 và cụ thể hơn là Nghị định 134/2016 của Chính phủ. 

Cụ thể, người nhập cảnh bằng hộ chiếu hoặc giấy tờ thay hộ chiếu (trừ giấy thông hành dùng cho việc xuất cảnh, nhập cảnh) do cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam hoặc của nước ngoài cấp, có hành lý mang theo người, hành lý gửi trước hoặc gửi sau chuyến đi được miễn thuế nhập khẩu cho từng lần nhập cảnh theo định mức như sau:

- Rượu từ 20 độ trở lên: 1,5 lít hoặc rượu dưới 20 độ: 2 lít hoặc đồ uống có cồn, bia: 3 lít.

Đối với rượu, nếu người nhập cảnh mang nguyên chai, bình, lọ, can (sau đây viết tắt là chai) có dung tích lớn hơn dung tích quy định nhưng không vượt quá 1 lít thì được miễn thuế cả chai. Trường hợp vượt quá 1 lít thì phần vượt định mức phải nộp thuế theo quy định của pháp luật;

- Thuốc lá điếu: 200 điếu hoặc thuốc lá sợi: 250 gam hoặc xì gà: 20 điếu;

- Đồ dùng cá nhân với số lượng, chủng loại phù hợp với mục đích chuyến đi;

- Các vật phẩm khác ngoài hàng hóa quy định tại các điểm a, b, và c khoản này (không nằm trong Danh mục hàng hóa cấm nhập khẩu, tạm ngừng nhập khẩu hoặc nhập khẩu có điều kiện) có tổng trị giá hải quan không quá 10 triệu đồng;

Trường hợp vượt định mức phải nộp thuế, người nhập cảnh được chọn vật phẩm để miễn thuế trong trường hợp hành lý mang theo gồm nhiều vật phẩm.

Hiện hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài về đến Việt Nam sẽ phải đúng các loại thuế, phí sau:

- Thuế nhập khẩu

- Thuế giá trị gia tăng (VAT)

- Lệ phí hải quan

- Với một số mặt hàng đặc biệt, hàng hóa có thể chịu thêm các loại thuế khác như: thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế tự vệ, thuế chống trợ cấp, thuế chống bán phá giá, thuế bảo vệ môi trường…

Căn cứ những quy định trên, nếu bạn hàng xách tay và đảm bảo có đủ các điều kiện về nhập khẩu, tem mác, giấy tờ và đóng đủ các loại thuế, phí theo quy định sẽ không phải bán hàng nhập lậu và không bị xử phạt.

Trường hợp bán hàng xách tay không có hóa đơn, chứng từ kèm theo theo quy định, không làm thủ tục hải quan... thuộc trường hợp được xác định là hàng hóa nhập lậu.

Theo Điều 15 Nghị định 98/2020 của Chính phủ, hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu có thể bị xử phạt hành chính từ 500.000 đồng đến 50 triệu đồng. Số tiền phạt vi phạm có thể tăng gấp 2 lần trong một số trường hợp đặc biệt.

Trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng, người có hành vi buôn lậu với hàng hóa có giá trị cao từ 100 triệu đồng trở lên hoặc dưới 100 triệu đồng nhưng có tiền án, tiền sự về các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế hoặc hàng hóa là di vật, cổ vật hoặc vật có giá trị lịch sử, văn hóa thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội buôn lậu theo Điều 188 Bộ luật Hình sự. Người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 50 triệu đến cao nhất là 5 tỷ đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng, cao nhất có thể lên đến 20 năm tù.

Đối với pháp nhân thương mại phạm tội này có thể bị phạt tiền cao nhất đến 15 tỷ đồng và có thể bị đình chỉ hoạt động.