Sáng 6-4, Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách đã xem xét, cho ý kiến về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau đối với dự án Luật giá (sửa đổi).
Vấn đề liên quan đến mặt hàng bình ổn giá, Quỹ bình ổn giá xăng dầu tiếp tục được các đại biểu quan tâm nêu ý kiến.
Không nên duy trì mãi Quỹ bình ổn giá xăng dầu
Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) bày tỏ quan điểm đồng ý quy định mặt hàng bình ổn giá trong Luật giá.
Theo ông, điều này tạo công khai, minh bạch, tránh lạm dụng mở rộng phạm vi mặt hàng thuộc diện bình ổn giá, hạn chế sự can thiệp của cơ quan quản lý nhà nước.
“Thêm, bớt mặt hàng trong danh mục hàng hóa bình ổn giá thì giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định để đảm bảo khách quan”, ông Hòa nêu ý kiến.
Ông cũng tán thành duy trì Quỹ bình ổn giá trong dự luật, nhưng theo ông, cần hoàn thiện cơ chế quản lý, nhất là nguồn hình thành quỹ, thời gian hoạt động quỹ, giao Chính phủ quyết định để đảm bảo công khai, minh bạch.
“Quỹ này Nhà nước quản lý, có thể lấy từ nguồn ngân sách, để khi có đột biến thì dùng quỹ này can thiệp thị trường, hạn chế thấp nhất vận động doanh nghiệp, người dân tham gia”, ông Hòa nói.
Đề cập đến Quỹ bình ổn giá xăng dầu, đại biểu Hòa nhìn nhận khi thị trường có biến động chúng ta đã sử dụng quỹ này để điều tiết, hạn chế giá xăng dầu tăng quá cao.
“Nhưng quỹ này hiện giao doanh nghiệp quản lý là không hợp lý”, ông Hòa nói và đề nghị giao Bộ Tài chính quản lý, bởi Quỹ bình ổn giá xăng dầu từ tiền đóng góp của người dân, doanh nghiệp lại dùng tiền vào mục đích khác là “không công bằng”.
Với tình hình của Việt Nam hiện nay, ông Hòa đồng ý vẫn cần Quỹ bình ổn giá xăng dầu nhưng Chính phủ cần có lộ trình về sự tồn tại quỹ này.
“Không nên duy trì mãi Quỹ bình ổn giá xăng dầu vì không hợp lý, không công bằng”, đại biểu Phạm Văn Hòa nhấn mạnh.
Doanh nghiệp đang quản lý quỹ không công khai, minh bạch, rõ ràng
Đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) cũng cho rằng quy định Quỹ bình ổn giá trong dự luật là cần thiết nhưng cần nêu rõ hơn cơ chế vận hành, quản lý để công khai, minh bạch và hài hòa lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp và người dân.
Ông ví dụ việc sử dụng, trích lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu vừa qua nhiều bất cập.
Theo đại biểu Hạ, đây là quỹ ngoài ngân sách, được hình thành từ tiền trích trên mỗi lít xăng dầu người dân mua, nhưng doanh nghiệp lập, sử dụng lại theo quyết định của cơ quan quản lý nhà nước - Bộ Công Thương, nên trong nhiều trường hợp khiến giá tăng nhanh, giảm chậm so với thế giới.
Chẳng hạn, khi giá xăng dầu xuống thấp, đáng lẽ giá bán là 10 đồng, thì người dân phải mua 13 đồng do 3 đồng được trích vào Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Ngược lại, khi giá xăng dầu tăng cao, thì sử dụng 3 đồng từ quỹ này để giảm giá bán lẻ, song thực tế vẫn là lấy tiền của dân.
“Điều đó dẫn đến doanh nghiệp đang quản lý quỹ không công khai, minh bạch, rõ ràng. Thậm chí doanh nghiệp cũng kêu khổ, lúc giá lên cao quá mà khoản quỹ trích đã hết rồi thì họ cũng than trời. Nhà nước nên can thiệp bằng chính sách và dự trữ xăng dầu”, ông Hạ góp ý.
Đại biểu Phạm Văn Hòa cũng đề cập về định giá, bởi đây là vấn đề rất quan trọng nhưng ông thấy vừa qua Bộ Tài chính chỉ phối hợp là chưa được.
Ông ví dụ giá đất đai, giá kit test hay giá sách giáo khoa vừa qua giao bộ chuyên ngành chủ trì định giá, Bộ Tài chính chỉ phối hợp.
“Bộ Tài chính cần tham gia sâu vào định giá, chịu trách nhiệm phần lớn trong định giá, vì nếu giao hết cho bộ chuyên ngành thì dễ dẫn tới lợi ích nhóm”, ông Hòa nêu.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí cho hay nếu đấu thầu tập trung thuốc hiếm, thuốc ít sẽ hạn chế tiêu cực cho cả người mua sắm lẫn bệnh nhân, tránh mua phải thuốc trôi nổi.