Ngày 12-4, Điện Kremlin cảnh báo rằng triển vọng gia hạn thoả thuận ngũ cốc Biển Đen do Liên Hợp Quốc làm trung gian không khả thi do các điều kiện Nga yêu cầu chưa được đáp ứng khiến hoạt động xuất khẩu của Nga vẫn gặp trở ngại, theo hãng tin Reuters.
"Không thỏa thuận nào có thể đến từ một phía: Nó phải được đồng thuận từ cả 2 phía. Về vấn đề này, tất nhiên, xét theo tình hình hiện nay, triển vọng (gia hạn thoả thuận) là không quá lớn" - ông Dmitry Peskov, phát ngôn viên Điện Kremlin nói với các phóng viên.
Theo thỏa thuận, để Nga có thể cho phép Ukraine tiếp tục xuất khẩu ngũ cốc ở Biển Đen thì Liên Hợp Quốc - phía trung gian thoả thuận, phải đồng ý giúp Nga xuất khẩu lương thực và phân bón.
Tuy nhiên, ông Peskov cho biết thỏa thuận này "đã không hoạt động và vẫn không hoạt động cho đến nay".
Một tàu chở ngũ cốc của Ukraine được nhìn thấy ở Biển Đen, gần cảng Odesa của Ukraine vào tháng 11-2022 khi xung đột Nga-Ukraine đang căng thẳng. Ảnh: REUTERS |
Kể từ khi xung đột ở Ukraine nổ ra, các cường quốc phương Tây đã áp đặt hàng loạt biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với Nga khiến việc xuất khẩu thực phẩm và phân bón của nước này bị hạn chế nhiều.
Moscow cho biết điều kiện gia hạn thoả thuận ngũ cốc Biển Đen là các nước phương Tây phải gỡ bỏ các rào cản về thanh toán, hậu cần và bảo hiểm đối với các chuyến hàng xuất khẩu của Nga.
Theo đó, Ngân hàng Nông nghiệp Nga phải được quay trở lại hệ thống thanh toán SWIFT, Nga được tái nhập khẩu máy móc nông nghiệp, phía phương Tây phải loại bỏ các hạn chế về bảo hiểm, tiếp cận cảng cho tàu và hàng hóa của Moscow, đồng thời bỏ cấm vận các hoạt động tài chính của các công ty phân bón Nga.
Moscow cũng muốn khởi động lại một đường ống dẫn khí amoniac của Nga tới một cảng ở Biển Đen của Ukraine.
Trong khi đó, người phát ngôn của Liên Hợp Quốc Stephane Dujarric cho biết LHQ “đang cố gắng kiên trì thúc đẩy tiến trình” để đáp ứng yêu cầu của Moscow và gia hạn thành công thoả thuận. Tuy nhiên ông lưu ý rằng Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres “có rất ít quyền lực”.
"Tổng thư ký không có thẩm quyền đối với các quốc gia áp đặt trừng phạt đơn phương. Ông ấy không có thẩm quyền đối với SWIFT, các công ty bảo hiểm hay công ty vận chuyển để yêu cầu họ phải làm gì" - ông Dujarric nói.
Tháng trước, Nga chỉ đồng ý gia hạn thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc Biển Đen trong ít nhất 60 ngày (thay vì 120 ngày như đợt trước). Moscow cho biết họ sẽ chỉ xem xét gia hạn thêm nếu một số yêu cầu liên quan đến xuất khẩu của chính họ được đáp ứng.