Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý của nhân dân với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (VAT).
Theo Bộ Tài chính, để kịp thời ứng phó với diễn biến tình hình kinh tế - xã hội, đồng thời cân nhắc, tính toán phù hợp với điều kiện thực tế, ngoài các giải pháp đã và đang được triển khai thực hiện cho năm 2023 (gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất; giảm tiền thuê đất; giảm thuế BVMT đối với các mặt hàng xăng, dầu), việc tiếp tục thực hiện giảm thuế VAT như đã áp dụng năm 2022 nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân là cần thiết.
Trước đó, nhằm mục tiêu kích cầu tiêu dùng, phục hồi và phát triển kinh tế, năm 2022 Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 43 ngày 11/01/2022 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Chính phủ đã ban hành Nghị định 15 ngày 28/01/2022 quy định chính sách miễn, giảm thuế theo Nghị quyết của Quốc hội.
Kết quả thực hiện đã cho thấy tổng gói hỗ trợ giảm thuế VAT năm 2022 đạt khoảng 44.000 tỷ đồng và việc giảm thuế VAT đã kích cầu tiêu dùng, góp phần thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, trong quá trình triển khai thực hiện đã gặp khó khăn cho cả người nộp thuế và cơ quan thuế khi xác định hàng hóa, dịch vụ không thuộc đối tượng được giảm thuế.
Quy định loại trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ như tại Nghị quyết 43 tăng chi phí tuân thủ cho người nộp thuế và chi phí hành thu của cơ quan thuế (nhiều loại hàng hóa, dịch vụ khi xác định đối tượng không được giảm thuế cần có sự phối hợp của nhiều Bộ, ngành liên quan).
Do đó, trong năm 2023, Bộ Tài chính đề xuất giảm 2% mức thuế suất thuế VAT đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng áp dụng thuế suất 10% (còn 8%); giảm 20% mức tỉ lệ % để tính thuế VAT đối với cơ sở kinh doanh (bao gồm cả hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh) khi thực hiện xuất hóa đơn đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế VAT 10%.
Thực hiện theo phương án này nhằm đảm bảo đúng mục tiêu kích cầu tiêu dùng, phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay, qua đó thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh sớm phục hồi và phát triển để đóng góp trở lại cho NSNN cũng như nền kinh tế.
Thời gian áp dụng, kể từ khi chính sách được ban hành đến hết ngày 31/12/2023. Đánh giá tác động của chính sách, Bộ Tài chính cho biết, dự kiến số giảm thu ngân sách nhà nước khoảng 5.800 tỷ đồng/tháng, nếu áp dụng trong 6 tháng cuối năm thì tương đương khoảng 35.000 tỷ đồng.
Luật thuế VAT hiện hành quy định 2 mức thuế suất thuế VAT 5% và 10% (không kể mức 0% áp dụng đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu; đối tượng không chịu thuế VAT).
Số thuế phải nộp = số thuế VAT đầu ra - số thuế VAT đầu vào. Hàng hóa, dịch vụ mua vào của cơ sở kinh doanh có loại áp dụng thuế suất 10%, 5% hoặc không chịu thuế VAT.
Do vậy, đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế VAT 5% thì cơ bản số thuế VAT đầu ra nhỏ hơn số thuế VAT đầu vào nên cơ sở kinh doanh thường phát sinh số thuế VAT đầu vào còn được khấu trừ (không phát sinh số thuế VAT phải nộp).
Đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế VAT 10% thì sẽ phát sinh số thuế VAT phải nộp (thuế VAT đầu ra lớn hơn thuế VAT đầu vào).