Giá giảm đến hơn 50%
Theo ghi nhận của báo Người Lao Động, tại thị trường Tp.HCM, giá xoài cát Hòa Lộc đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm trở lại đây.
Tại vựa xoài Bé Năm Cao Lãnh (trong hẻm đường Lê Văn Duyệt quận Bình Thạnh) chuyên xoài cát Hòa Lộc từ Cao Lãnh, Đồng Tháp, loại “xoài VIP” đắt nhất chủ yếu dành để biếu tặng có giá 70.000 đồng/kg (kích cỡ từ 600g trở lên, da còn xanh, đẹp), loại thấp nhất có giá 30.000 đồng/kg (kích cỡ 3 quả mỗi kg, bắt đầu chín vàng), các khung giá còn lại phụ thuộc vào kích cỡ, độ chín.
Chị Dương Ngọc (ngụ quận Bình Thạnh) kể, cuối tuần chị đi chợ mua 5 quả nặng 2 kg mà chỉ có 60.000 đồng/kg. "Thấy rẻ hơi nghi nhưng về ăn thử thấy đúng là cát Hòa Lộc thiệt. Có mấy loại to hơn giá từ 40.000 - 70.000 đồng/kg, nhưng giá này đúng là quá rẻ vì bình thường ít nhất cũng phải 100.000 đồng/kg", chị Ngọc nói.
Ông Nguyễn Thanh Sơn, chủ một cửa hàng trái cây đặc sản miền Tây, thốt lên: “Chưa có năm nào xoài cát Hòa Lộc lại rẻ như năm nay”. "Tháng trước, xoài loại 1 (quả lớn hơn 450g, da đẹp, còn xanh) tôi nhập từ Cao Lãnh, Đồng Tháp giá đến 140.000 đồng/kg, sau đó giá rớt liên tục, giờ chỉ còn 45.000 đồng/kg. Xoài ngon, rẻ nhưng bán chậm vì nhiều người bán quá!" , ông Sơn nói.
Chị Trần Thanh Thảo, chủ vựa trái cây ở Ô Môn (Tp.Cần Thơ) cũng xác nhận, xoài đang chín rộ nên giá sỉ loại 1 (quả từ 430gr trở lên) là 34.000 đồng/kg, loại hai (từ 350 - 420gr/quả) là 24.000 đồng/kg. Anh Lương Văn Tuấn, một thương lái ở Cao Lãnh (Đồng Tháp) báo giá xoài Cát Hòa Lộc còn thấp hơn, loại 1 chỉ 30.000 đồng/kg. "Giá xoài hiện giảm từ 20.000 - 30.000 đồng/kg so với tháng trước", anh Tuấn so sánh.
Theo báo Thanh Niên, vài năm gần đây, Đồng Tháp trở thành một trong những địa phương có diện tích trồng xoài phát triển mạnh. Theo số liệu thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, Đồng Tháp có hơn 14.000 ha xoài, với sản lượng đạt gần 137.000 tấn. Đồng Tháp có 3 giống xoài được trồng phổ biến gồm cát chu, cát Hòa Lộc và xoài tượng da xanh. Trong đó, xoài cát chu và cát Hòa Lộc được cấp bảo hộ chứng nhận chỉ dẫn địa lý.
Không chỉ ở các tỉnh miền Tây, xoài cát Hòa Lộc cũng được trồng khá phổ biến ở các tỉnh Nam Trung bộ. Chị Nguyễn Thị Diễm, thương lái ở Ninh Thuận cho biết: Giá xoài loại đặc biệt trên 600gr là 45.000 đồng/kg, loại 1 khoảng 500gr là 35.000 đồng/kg, các loại còn lại từ 25.000 - 20.000 đồng/kg.
Vì sao có tình trạng “Thừa hàng, dội chợ”?
Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng diện tích trồng xoài trên cả nước là 87.000 ha, trong đó Đồng bằng sông Cửu Long chiếm 48%. Xoài Việt Nam được phép xuất khẩu đi nhiều nơi trên thế giới như: Mỹ, Nhật Bản, EU, Hàn Quốc… nhưng chủ yếu xuất sang Trung Quốc, chiếm gần 84% tổng kim ngạch xuất khẩu xoài của cả nước. Năm 2021, kim ngạch xuất khẩu xoài của Việt Nam đạt hơn 180 triệu USD,chiếm hơn 1% tổng thương mại xoài của thế giới.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết, trái xoài cát Hòa Lộc của Việt Nam rất ngon nhưng lại khó xuất khẩu vì 3 yếu tố. Thứ nhất là vỏ mỏng nên khó vận chuyển trái xoài tươi đi nước ngoài như các thị trường Nhật Bản hay Âu, Mỹ. Thứ hai, vì khó vận chuyển nên khách hàng các nước biết đến trái xoài cát Hòa Lộc của Việt Nam còn ít trong khi họ khá quen với những loại xoài của các nước khác. Xoài cát Hòa Lộc của Việt Nam chủ yếu phục vụ khách hàng người gốc Việt ở các nước. Chính vì vậy, muốn đẩy mạnh xuất khẩu quả xoài tươi cần phải tăng cường quảng bá tiếp thị sản phẩm đến người tiêu dùng các nước. Thứ 3 là giá xoài cát Hòa Lộc thường khá cao nên khó cạnh tranh, đặc biệt ở thị trường Trung Quốc.
"Bản thân Trung Quốc là nước sản xuất xoài lớn thứ 2 thế giới, chiếm khoảng 8,75% tổng sản lượng", ông Nguyên lưu ý.
Theo ông Nguyên, ngoại trừ năm 2021 xuất khẩu thuận lợi, năm 2022 cũng ngặp khó khăn và kim ngạch giảm, đặc biệt với quả xoài tươi - giảm 50% (chế biến ổn định). Nguyên nhân do năm 2022 thị trường Trung Quốc còn thực hiện chính sách zero Covid. Năm nay, nước này nhập khẩu trở lại nhưng số lượng còn hạn chế, các sản phẩm nhập phổ biến lại là xoài cát chu, xoài Đài Loan, xoài 3 màu (xoài Úc)…
Ông Nguyễn Đình Tùng, Trưởng Liên chi Hội Xoài Việt Nam (thuộc Hiệp hội Rau quả Việt Nam), phân tích thêm, lý do xoài cát Hòa Lộc xuất khẩu rất ít do chỉ bảo quản được 7-10 ngày. Vì vậy, xoài cát Hòa Lộc xuất khẩu chỉ vận chuyển được bằng đường hàng không với chi phí khoảng 6 USD/kg, thêm tiền chiếu xạ 1 USD/ kg, tiền hàng, tiền hao hụt, lợi nhuận kênh phân phối nên giá thành tăng cao.
"Xoài cát Hòa Lộc ngon nổi tiếng, là hàng cao cấp, hàng xa xỉ với giá bán ở mức 11-12 USD/kg. Nhưng nay lạm phát, kinh tế khó khăn nên nhóm hàng này bị thắt chặt chi tiêu" - ông Tùng chỉ rõ.
Theo ông Tùng, vấn đề hiện nay là phải có công nghệ bảo quản cho quả xoài cát Hòa Lộc, để có thể vận chuyển bằng đường tàu biển với giá 20 cen - tức bằng 1/30 vận chuyển đường hàng không khi xuất khẩu. Thực tế hiện nay, loại xoài khả năng cạnh tranh xuất khẩu mạnh nhất lại là xoài tượng da xanh (xoài xanh khổng lồ) nhờ có giá thành rẻ và bảo quản lâu.
Bà Ngô Tường Vy, Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu (Bến Tre) - doanh nghiệp xuất khẩu lô xoài tươi đầu tiên sang Mỹ, cũng xác nhận vẫn xuất khẩu xoài cát Hòa Lộc sang Mỹ bình thường nhưng bằng đường hàng không nên sản lượng hạn chế.
"Mùa này không chỉ Việt Nam mà rất nhiều nước cũng thu hoạch xoài như: Mexico, Úc, Trung Quốc… nên bị cạnh tranh, chưa kể phải cạnh tranh gián tiếp với các loại trái cây khác cũng vào vụ thu hoạch rộ nên giá xoài cát Hòa Lộc xuống thấp" , bà Vy giải thích thêm.
Minh Hoa (t/h)