Ở Đông Nam Á, một số quốc gia đã công bố nhiệt độ cao nhất từng được ghi nhận trong tuần này, trong khi nắng nóng gay gắt ở Ấn Độ đã khiến hơn chục người thiệt mạng.

Nhà sử học Maximiliano Herrera đã mô tả đây là “đợt nắng nóng tháng 4 tồi tệ nhất trong lịch sử châu Á”. Trong đó, Lào là quốc gia mới nhất lập kỷ lục mới khi Luang Prabang đạt 42,7°C hôm thứ Ba (18/4).

Theo dữ liệu từ Cục Khí tượng Thái Lan, nhiệt độ lần đầu tiên trong lịch sử của Thái Lan lên tới 45°C vào cuối tuần qua. Nhiệt độ của thành phố Tak ở phía tây bắc đạt 45,4°C vào ngày 15/4, nhưng phần lớn đất nước đã trải qua nhiệt độ trên 30 đến dưới 40°C kể từ cuối tháng 3.

Hôm thứ Ba (18/4), Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha đã bày tỏ lo ngại về “nhiệt độ cao nguy hiểm ở nhiều vùng khác nhau của Thái Lan” và cho biết nhiệt độ “có thể lên tới 52,3°C” tại khu vực Bang Na của Bangkok.

Myanmar đã lập kỷ lục nhiệt độ tháng 4 vào ngày 17/4 khi nhiệt độ ở Kalewa, ở khu vực trung tâm Sagaing đạt 44°C.

Tháng 4 và tháng 5 thường là những tháng nóng nhất trong năm đối với Nam Á và Đông Nam Á khi nhiệt độ tăng trước khi mưa gió mùa bắt đầu, trong khi đó, sức nóng ở Thái Lan còn cộng thêm với một mùa sương mù dày đặc khiến mức độ ô nhiễm tăng đột biến.

Điểm nóng du lịch của Chiang Mai ở phía bắc Thái Lan đã được xếp hạng là thành phố ô nhiễm nhất thế giới trong 7 ngày liên tiếp do khói từ cháy rừng và đốt cây trồng trên diện rộng làm suy giảm chất lượng không khí.

Mặc dù không phá kỷ lục trong hầu hết các trường hợp, nhưng nắng nóng cũng phổ biến và gây chết người trên khắp Nam Á. Pakistan, Ấn Độ, Nepal và Bangladesh đều có nhiệt độ lên tới 40°C trong nhiều ngày qua.

Bộ Lao động Ấn Độ đã đưa ra khuyến cáo cho tất cả các bang và khu vực nhằm đảm bảo an toàn cho người lao động - đặc biệt là những người lao động ngoài trời và thợ mỏ - trong điều kiện nắng nóng gay gắt.

Những đợt nắng nóng ở Ấn Độ thường diễn ra trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 7, tuy nhiên những năm gần đây những đợt nắng nóng này trở nên gay gắt hơn, thường xuyên hơn và kéo dài hơn.

Mô hình thời tiết của châu Âu cho thấy nhiệt độ trên khắp Đông Nam Á tăng cao hơn mức bình thường vào ngày 17/2

Năm ngoái, Ấn Độ đã trải qua một đợt nắng nóng gay gắt với nhiều vùng của nước này trải qua nhiệt độ lên tới hơn 49°C. Khi tác động của cuộc khủng hoảng khí hậu do con người gây ra gia tăng và nhiệt độ toàn cầu tiếp tục tăng, các nhà khoa học cho biết các đợt nắng nóng sẽ chỉ trở nên phổ biến hơn.

Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy, các đợt nắng nóng nguy hiểm sẽ thường xuyên hơn từ 3 đến 10 lần so với vào đầu thế kỷ này.

Nghiên cứu cho thấy ở các vùng nhiệt đới, bao gồm phần lớn châu Á, mọi người có thể tiếp xúc với cái nóng nguy hiểm hầu hết các ngày trong năm. Những ngày có “nhiệt độ cực kỳ nguy hiểm” – được định nghĩa là 51°C – có thể tăng gấp đôi và các chuyên gia cho rằng những mức nhiệt đó đã đẩy giới hạn khả năng sống sót của con người lên tới giới hạn. Trong khi đó, nhiệt độ cực nóng trên khắp Nam và Đông Nam Á dự kiến sẽ tiếp tục.

Daniel Swain, nhà khoa học khí hậu của Đại học California, Los Angeles cho biết, đã có một "sự chuyển đổi mạnh mẽ" từ La Nina sang El Nino xảy ra ở vùng nhiệt đới Thái Bình Dương.

Không rõ El Nino sắp tới sẽ mạnh đến mức nào nhưng một số mô hình dự đoán nó có thể đạt đến siêu cường độ, những mô hình khác cho rằng nó sẽ vừa phải hơn. Nhưng điều rõ ràng là, bên cạnh sự nóng lên toàn cầu do con người gây ra, các dấu hiệu cho thấy El Nino đang mở ra những tác động nghiêm trọng và chưa từng có đối với nhiều nơi trên thế giới.

Josef Ludescher, một nhà khoa học cấp cao tại Viện nghiên cứu tác động khí hậu Potsdam cho biết: “Chúng ta có thể sẽ có một năm nóng nhất được ghi nhận trên toàn cầu vào năm 2024. Năm nóng nhất được ghi nhận hiện tại là năm 2016, vào thời điểm hiện tượng El Nino rất mạnh”.