Chánh án TAND Tối cao vừa kháng nghị giám đốc thẩm, đề nghị hủy bản án hành chính phúc thẩm ngày 12-9-2020 của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng, hủy bản án hành chính sơ thẩm ngày 19-9-2019 của TAND tỉnh Khánh Hòa; giao hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh Khánh Hòa xét xử sơ thẩm lại theo đúng quy định pháp luật.

Bản án hành chính phúc thẩm được tạm đình chỉ thi hành cho đến khi có quyết định giám đốc thẩm.

Trông chờ vào phán quyết của tòa

Với vụ kiện hành chính này, ông Hoàng Minh Trí (ngụ phường Phước Hải, TP Nha Trang, Khánh Hòa) là người khởi kiện; chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa và UBND tỉnh Khánh Hòa là người bị kiện.

Ông Hoàng Minh Trí, người khởi kiện. Ảnh: HOÀNG GIANG

Năm 1994, nhóm ông Trí nhận chuyển nhượng 27 ha đất tại cửa biển Sông Lô; sau đó san ủi, làm đìa nuôi trồng thủy sản. Tháng 4-1995, UBND TP Nha Trang đã xử phạt vi phạm hành chính; đình chỉ việc san ủi, buộc khôi phục hiện trạng ban đầu của cảnh quan thiên nhiên thuộc bờ biển Sông Lô.

Tuy nhiên, ngày 11-6-1998, UBND tỉnh Khánh Hòa có văn bản chấp thuận cho ông Trí được tiếp tục sử dụng đìa nuôi tôm với điều kiện là không được mở rộng diện tích đìa và phải tháo gỡ lán trại ngay sau khi có thông báo thu hồi đất.

Tháng 3-2001, Thủ tướng ban hành quyết định thu hồi hơn 1,8 triệu m2 đất tại xã Phước Đồng, TP Nha Trang và cho Công ty TNHH Thương mại - Xây dựng Hoàn Cầu (Công ty Hoàn Cầu) thuê để thực hiện dự án xây dựng Khu du lịch Sông Lô.

Sau đó, UBND tỉnh giao 148,7 ha đất cho Công ty Hoàn Cầu, trong đó có 27 ha đất của nhóm ông Trí nhưng không có quyết định thu hồi đất, không bồi thường, hỗ trợ về đất và tài sản trên đất.

Ông Trí đại diện đi khiếu nại. Căn cứ kết luận của Thanh tra Chính phủ, ngày 24-8-2010, UBND tỉnh phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ bổ sung là 185 triệu đồng đối với hơn 88.400 m2 cho ông Trí và một người khác.

Ông Trí tiếp tục khiếu nại, đề nghị được hỗ trợ đối với diện tích 27 ha đất. Tuy nhiên, UBND TP Nha Trang có văn bản không đồng ý. Ông Trí tiếp tục khiếu nại.

Ngày 5-8-2016, UBND tỉnh ban hành Thông báo số 391/TB-UBND với nội dung khiếu nại đã được các cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo đúng quy định pháp luật nên chấm dứt, không thụ lý giải quyết khiếu nại. Ông Trí đành đi kiện.

Việc thu hồi đất thực hiện dự án Sông Lô phát sinh nhiều vụ khiếu kiện. Ảnh: HUỲNH HẢI

Lập luận thuyết phục của TAND Tối cao trong bản kháng nghị

TAND tỉnh Khánh Hòa bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của ông Trí. Theo đó, tòa đình chỉ giải quyết yêu cầu hủy quyết định phê duyệt kinh phí hỗ trợ bổ sung của UBND tỉnh đối với trường hợp ông Trí.

Tòa bác các yêu cầu sau của ông Trí: Yêu cầu hủy Thông báo số 391/TB-UBND ngày 5-8-2016 của UBND tỉnh Khánh Hòa về chấm dứt giải quyết khiếu nại; yêu cầu tuyên bố hành vi không giải quyết khiếu nại của chủ tịch UBND tỉnh đối với khiếu nại của ông là trái pháp luật; yêu cầu buộc chủ tịch UBND tỉnh thực hiện việc giải quyết khiếu nại của ông.

Xử phúc thẩm, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng không chấp nhận kháng cáo của ông Trí; giữ nguyên án sơ thẩm.

Sau đó, ông Trí có đơn đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm đối với bản án hành chính phúc thẩm.

Theo kháng nghị giám đốc thẩm của Chánh án TAND Tối cao mới đây, nội dung của Thông báo số 391/TB-UBND ngày 5-8-2016 của UBND tỉnh đã ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của ông Trí nên được xác định là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Luật Tố tụng hành chính.

Tòa án cấp sơ thẩm và tòa án cấp phúc thẩm xác định Thông báo số 391/TB-UBND ngày 5-8-2016 của UBND tỉnh Khánh Hòa là đối tượng khởi kiện và ông Trí có đơn khởi kiện trong thời hiệu khởi kiện.

Tuy nhiên, tòa sơ thẩm và tòa phúc thẩm không xem xét, đánh giá tính hợp pháp và tính có căn cứ của quyết định ngày 28-4-2010 của UBND tỉnh (về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ bổ sung) mà lại đình chỉ giải quyết vụ án đối với yêu cầu hủy quyết định của UBND tỉnh với lý do hết thời hiệu khởi kiện, đồng thời xử bác yêu cầu khởi kiện của ông Trí đối với Thông báo số 391/TB-UBND ngày 5-8-2016 là không đúng.

Kháng nghị đáp ứng mong đợi của người dân

Khi làm đại biểu Quốc hội (khóa 14) rồi sau đó làm công tác dân nguyện, tôi đã kiến nghị nhiều lần đến các cơ quan tố tụng, cơ quan thẩm quyền về bản án Sông Lô.

Ông Lưu Bình Nhưỡng

Nay đã có kháng nghị giám đốc thẩm của Chánh án TAND Tối cao theo hướng hủy án, tôi nhận thấy:

Thứ nhất, việc kháng nghị đã đáp ứng mong đợi, những bức xúc do quyền lợi chính đáng của bà con bị tòa sơ thẩm, phúc thẩm tuyên sai.

Thứ hai, kháng nghị đúng pháp luật, không né tránh. Qua đó cho thấy cần xem xét lại tính vô tư, khách quan của tòa phúc thẩm và sơ thẩm.

Thứ ba, khẳng định lần nữa việc thượng tôn pháp luật cần được các cấp xét xử tuân thủ đúng theo quy định pháp luật…

Ông LƯU BÌNH NHƯỠNG, đại biểu Quốc hội khóa 14,

Phó Trưởng ban Dân nguyện Ủy ban Thường vụ Quốc hội

NGUYỄN ĐỨC ghi