Nhóm nghiên cứu, do các nhà khoa học thuộc Học viện công nghệ hoàng gia Melbourne (RMIT) Úc dẫn đầu, cho biết các gai nano đã xiên các phân tử vi rút khi chúng tiếp xúc, khiến vi rút bị tổn hại đủ để ngăn chúng sinh sôi. Sau 6 giờ, hầu như không còn hoạt động nào của vi rút trên bề mặt vật liệu mới.
Theo nhóm nghiên cứu, tỉ lệ tiêu diệt vi rút lên đến 96% sẽ đủ bảo vệ hầu hết những người khỏe mạnh khỏi nhiều mầm bệnh có thể lây truyền qua tiếp xúc bề mặt. Vật liệu này có thể được sử dụng trong bệnh viện, phòng thí nghiệm khoa học và những nơi cần vô trùng.
Nhìn bằng mắt thường, mọi người sẽ thấy bề mặt vật liệu như một mảnh gương phẳng màu đen, song thực chất các nhà nghiên cứu đã thiết kế các gai siêu nhỏ có tác dụng tiêu diệt vi rút trên đó, theo trang ScienceAlert ngày 5-4.
"Vật liệu này có thể được tích hợp vào các thiết bị và bề mặt thường gặp để ngăn vi rút lây lan cũng như giúp giảm việc sử dụng các chất khử trùng", bà Natalie Borg, nhà sinh học phân tử của RMIT, nói.
Vật liệu mới được nhóm nghiên cứu lấy cảm hứng từ chuồn chuồn và ve sầu, trên cánh chúng có những chiếc gai nano có khả năng tiêu diệt vi khuẩn và nấm.
Dùng các dòng ion để cắt các phần của một tấm silicon mỏng, nhóm nghiên cứu đã tạo ra một bề mặt có các gai cao chỉ 290 nanomet và các đỉnh gai dày chỉ 2 nanomet (mỏng hơn tóc người khoảng 30.000 lần).
Sau đó, họ thử nghiệm với 4 loại vi rút cúm (hPIV-3) khác nhau và là nguyên nhân gây ra các bệnh như viêm phế quản, viêm phổi và viêm thanh khí phế quản.
"Nghiên cứu của chúng tôi cung cấp cái nhìn sâu sắc về thiết kế và tối ưu hóa các bề mặt kháng vi rút, đặc biệt nhấn mạnh vai trò của tính năng nano", các tác giả nói.
Nếu vật liệu này được sản xuất rộng rãi và ứng dụng trong môi trường chăm sóc sức khỏe, nó có thể tạo ra sự khác biệt rất lớn do hPIV là thủ phạm gây 1/3 ca bệnh hô hấp cấp tính, đặc biệt ở trẻ em.
Nhóm nghiên cứu cũng dự định sẽ tiếp tục thử nghiệm các cấu hình khác của vật liệu và trên những loại vi rút khác.
Nghiên cứu được đăng trên tạp chí ACS Nano.
Nghiên cứu mới cho thấy những vảy siêu nhỏ trên cánh bướm đêm hoạt động như một bộ hấp thụ âm thanh, tạo cảm hứng cho các chuyên gia phát triển vật liệu giảm ồn mỏng nhẹ.