Asahi, một trong những tờ báo lớn nhất Nhật Bản, ngày 10-4 đưa tin một phụ nữ Việt Nam đã trở thành một trong những nhân viên quan trọng nhất của công ty Sugiyo. Chị được vinh danh là người hỗ trợ, tư vấn và nhà đàm phán cho quyền lợi người lao động, sau trận động đất mạnh 7,6 độ ở bán đảo Noto vào ngày 1-1.

Hỗ trợ thực tập sinh Việt Nam sơ tán

Sugiyo là một công ty chế biến thủy sản nổi tiếng với sản phẩm "surimi" hay thanh cua. Khi trận động đất ngày 1-1 xảy ra, có khoảng 98 thực tập sinh Việt Nam và Campuchia đang làm việc tại các cơ sở của Sugiyo tại bán đảo Noto.

Đối với nhiều thực tập sinh, trận động đất 7,6 độ tại Noto là trải nghiệm đầu tiên mà họ từng có về thảm họa này. Nhiều người đã phải sơ tán, gặp khó khăn vì rảo cản ngôn ngữ và phong tục của Nhật Bản, cũng như lo lắng cho tương lai.

Tuy nhiên, rất ít thực tập sinh đã rời đi sau trận động đất nhờ có sự hỗ trợ của cô Lien Kaji, 44 tuổi, một nhân viên thuộc bộ phận hành chính của công ty Sugiyo. Cô Lien đã đóng vai trò rất lớn trong việc giữ chân người lao động.

Chị Nguyen Thi Thuy, 23 tuổi, một trong những thực tập sinh kỹ thuật của Sugiyo, kể lại mình đã được cô Lien giúp đỡ từ khi trận động đất mới xảy ra.

Thuy mới đến Nhật Bản được 3 tháng thì xảy ra động đất. Cô đang ở trong ký túc xá công ty thì cảm nhận được sự rung chuyển dữ dội.

"Tôi chưa bao giờ trải qua một trận động đất như vậy khi ở Việt Nam", Thuy nói. "Tôi thực sự rất sợ hãi."

Thuy chạy đến bãi đỗ xe của một cửa hàng tiện lợi gần đó. Cô tiếp tục di chuyển đến một trung tâm cộng đồng cùng một người hàng xóm Nhật Bản. 

"Tách ra là không tốt. Em nên quay trở lại cửa hàng tiện lợi", cô Lien nói với Thuy qua điện thoại.

Khoảng 30 người trong nhóm thực tập sinh nhận hướng dẫn sơ tán của cô Lien vào lúc đó đã tập trung tại bãi đỗ xe của cửa hàng tiện lợi.

Sau đó, một nhân viên của Sugiyo đã đến điểm tập trung theo điều phối của cô Lien. Người này hướng dẫn cả nhóm đến trường trung học phổ thông Nanao Shinonome, một điểm sơ tán được chỉ định.

Vì tất cả những người ở điểm sơ tán đều là người Nhật, những thực tập sinh Việt Nam ban đầu không biết phải nhận các cứu trợ hằng ngày như thế nào, hoặc phải ăn uống ra sao. Cô Lien là người đã đưa ra các hướng dẫn chi tiết cho Thuy và nhiều thực tập sinh đồng hương đang mất phương hướng khác.

Khi động đất xảy ra, cô Lien cũng hỗ trợ chị Nguyen Thi Nhi, 20 tuổi, vừa mới trở thành thực tập sinh tại Sugiyo vào cuối năm 2022.

Nhi cùng nhiều người khác chạy ra khỏi ký túc xá khi có động đất, sau đó nhận được điện thoại từ cô Lien. "Em nên đến trường tiểu học Komaruyama ngay", cô Lien nói với Nhi.

Cô Lien cho biết vào thời điểm xảy ra trận động đất, nhiều thực tập sinh chỉ biết vị trí các siêu thị và nhà của bạn bè họ. 

"Họ thật may mắn vì đã truy cập được vào Internet lần này, nhưng kết nối có thể bị gián đoạn", cô Lien nói. "Kiến thức về các điểm sơ tán sẽ giúp họ sống (tại Nhật Bản) với sự an tâm. Tôi sẽ dựa trên kinh nghiệm này để tiếp tục hỗ trợ họ", cô Lien nói thêm.

Đảm bảo quyền lợi cho thực tập sinh

Là người gốc TP.HCM, cô Lien là một trong những thực tập sinh kỹ thuật đầu tiên được Sugiyo tuyển dụng. Cô kết hôn với một nhân viên Sugiyo và bắt đầu làm việc toàn thời gian tại công ty vào năm 2007.

Khi số lượng thực tập sinh tại Sugiyo ngày càng tăng, cô được bổ nhiệm làm người chăm sóc và phụ trách lực lượng này vào năm 2017.

Cô Lien cũng bị ảnh hưởng bởi trận động đất, cô đã phải trú ẩn một thời gian ở một điểm sơ tán. Tuy nhiên, cô Lien vẫn tiếp tục hỗ trợ cho các thực tập sinh, cả việc công lẫn việc riêng.

An toàn sau trận động đất, các thực tập sinh đối diện với một nỗi lo khác: tiền lương.

Các cơ sở của Sugiyo khó có thể sớm hoạt động trở lại ngay sau động đất. Chị Nhi lo rằng mình sẽ không được trả lương. Thực tập sinh này muốn được nhanh chóng trở lại làm việc để trang trải cho tương lai, cũng như gửi một khoản cố định hằng tháng về cho gia đình ở Việt Nam.

Cô Lien đã báo cáo lại cho các lãnh đạo của Sugiyo về lo lắng của Nhi và nhiều thực tập sinh khác. Vào đầu tháng 1-2024, Sugiyo cam kết sẽ trả đầy đủ mức lương tương ứng cho nhân viên, người làm việc bán thời gian và thực tập sinh kỹ thuật, ngay cả khi họ không đến làm việc.

Thuy và Nhi, cùng nhiều thực tập sinh khác, sau khi hỏi ý kiến người nhà, đã thông báo lại với ban lãnh đạo Sugiyo rằng họ sẽ ở lại Nhật Bản làm việc. Tính đến ngày 7-3, chỉ có 4 trong số 98 thực tập sinh kỹ thuật của Sugiyo rời công ty.

Nhân viên tại văn phòng kế hoạch quản lý Yumi Mizukoshi của Sugiyo, cho biết: "Hiện diện của cô Lien Kaji là sự yên tâm cho các thực tập sinh kỹ thuật của chúng tôi".

Chưa ghi nhận người Việt thương vong trong động đất ở Nhật Bản

Đến 21h ngày 2-1, theo thông tin từ Cơ quan cảnh sát quốc gia Nhật Bản cung cấp cho Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, hiện chưa ghi nhận về thương vong của người Việt do trận động đất ngày 1-1.