Ông Dương Minh Long (bìa phải) trao tặng bộ kỷ vật của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn mà ông đã giữ suốt 26 năm cho gia đình nhạc sĩ - Ảnh: T.ĐIỂU
Lễ trao tặng vừa diễn ra ngày 29-3 tại Hà Nội, ngay trước thềm kỷ niệm 20 ngày nhạc sĩ tài hoa rời 'cõi tạm'. Ít ai biết, bộ kỷ vật quý giá này từng suýt bị đốt khi Trịnh Công Sơn mất.
Chia sẻ với Tuổi Trẻ ngày 31-3, ông Dương Minh Long cho biết bộ kỷ vật này được nhạc sĩ Trịnh Công Sơn chuyển cho ông để làm một bộ phim tài liệu về Trịnh Công Sơn, một dự án chung của hai người.
Năm đó, ông Long được khám phá kho kỷ vật xúc động của nhạc sĩ họ Trịnh khi giúp ông sắp xếp lại tủ đựng kỷ vật.
Trở về từ chuyến quay phim cho ca khúc Có một dòng sông đã qua đời do Trịnh Vĩnh Trinh hát, ông Long có ý định làm một bộ phim tài liệu về Trịnh Công Sơn và thổ lộ điều này với nhạc sĩ. Trịnh Công Sơn đồng ý nên đã đưa dần những tư liệu cho ông Long trong 3 tháng cuối năm 1995.
Bấy giờ, ông Long đã sơ lược kịch bản, đưa ra danh sách 42 người cần gặp ở 14 tỉnh thành trên cả nước để làm phim. Nhưng sau đó, "cuộc đời xô đẩy", ông Long chưa kịp làm phim thì nhạc sĩ Trịnh Công Sơn qua đời.
Trịnh Công Sơn từ một ô cửa sổ tại nhà riêng trên đường Phạm Ngọc Thạch, TP.HCM năm 1994 - Ảnh: Dương Minh Long
Quá đau buồn, ông Long dự định làm triển lãm 25 bức ảnh Trịnh Công Sơn do ông chụp, sau đó sẽ đốt toàn bộ ảnh, phim ông đã chụp, quay "anh Sơn" cùng toàn bộ hiện vật của Trịnh Công Sơn mà ông đang giữ.
Rất may, khi ông chia sẻ ý tưởng này với một người bạn, ông được can ngăn đừng làm cái việc "có tội với những người yêu mến nhạc sĩ Trịnh Công Sơn", và ông đã nghe theo.
Năm nay, nhân 20 năm ngày giỗ Trịnh Công Sơn 1-4, ông trao tặng lại gia đình nhạc sĩ toàn bộ hiện vật. Ông Nguyễn Trung Trực - đại diện gia đình Trịnh Công Sơn - đã bày tỏ lòng biết ơn và niềm "xúc động vô biên" với công lao sưu tầm, sắp xếp, phân loại và bảo quản hiện vật rất có nghề của Dương Minh Long trong suốt 26 năm.
Với bộ hiện vật, gia đình Trịnh Công Sơn dự định đưa vào bảo tàng Trịnh Công Sơn đang được gia đình vận động xây dựng tại TP Huế, và một phần gửi tới Không gian văn hóa Trịnh Công Sơn sắp được một doanh nghiệp hợp tác cùng với gia đình nhạc sĩ, ông Dương Minh Long xây dựng ở TP Hội An, bên dòng Thu Bồn.
Các hiện vật này cùng với những bức ảnh được chọn ra từ 10.000 bức ảnh do Dương Minh Long chụp nhạc sĩ họ Trịnh và bạn bè, gia đình trong 11 năm sẽ được dùng để tạo dựng không gian hình ảnh Trịnh Công Sơn tại đây và mở cửa cho công chúng.
Trong số gần 1.000 kỷ vật mà nhà nhiếp ảnh Dương Minh Long trao tặng cho gia đình Trịnh Công Sơn gồm bản thảo gốc chép tay những ca khúc đã phổ biến và chưa phổ biến; những ghi chép, phác thảo, sáng tác dở dang, thư tín, ảnh nhạc sĩ từ lúc sơ sinh đến cuối đời, tư liệu báo chí trong và ngoài nước viết về Trịnh Công Sơn...
Trong đó, có những tư liệu rất cảm động như bức thư Trịnh Công Sơn gửi ca sĩ Joan Baez, văn bản cấm nhạc của Trịnh Công Sơn của chính quyền Sài Gòn cũ, những bức thư tình, giấy xác nhận tình trạng hôn nhân của một người bạn gái ở Pháp của Trịnh Công Sơn, bản gốc các bài hát Dựng lại người dựng lại nhà, Nối vòng tay lớn...
Một số hình ảnh nhạc sĩ Trịnh Công Sơn do Dương Minh Long chụp:
Nhạc sĩ Văn Cao trò chuyện về kỷ niệm của những ca khúc với nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, Phạm Ngọc Thạch, TP HCM năm 1993
Trịnh Công Sơn - Sài Gòn 1995
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn hát tại quán Nhạc Sỹ, số 7 Nguyễn Văn Chiêm, Q1- TP HCM năm 1997
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và em gái Trịnh Vĩnh Trinh, Nha Trang 1995
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và em gái Trịnh Vĩnh Trinh chuẩn bị cho chương trình ‘Huế - những bài ca không năm tháng’ năm 1995
Trịnh Công Sơn trong gian phòng thờ của gia đình, Sài Gòn 1995
Phim về Trịnh Công Sơn có kinh phí 50 tỉ đồng, từng sập bối cảnh vì mưa gió TTO - Với kinh phí sản xuất 50 tỉ đồng, 'Em và Trịnh' là một trong những phim Việt tốn kém nhất từ trước đến nay. Phim quay ròng rã 5 tháng ở nhiều tỉnh thành, từng sập bối cảnh ngôi trường ở Tà Năng.