Tờ Nikkei Asia dẫn thông báo của Văn phòng Tham mưu Liên hợp thuộc Bộ Quốc phòng Nhật ngày 4-4 cho biết tàu sân bay Liêu Ninh cùng năm tàu hộ tống của Trung Quốc hôm 3-4 đã đi qua Eo biển Miyako của Nhật, một tuyến đường thủy quan trọng ngoài khơi Nhật kết nối với Thái Bình Dương.
Theo thông báo, biên đội tàu sân bay của Trung Quốc được phát hiện vào khoảng 8 giờ sáng 3-4, cách quần đảo Danjo thuộc tỉnh Nagasaki khoảng 470 km về phía tây nam. Biên đội sau đó đã đi qua Eo biển Miyako, tuyến đường thủy rộng 250 km giữa đảo Okinawa và đảo Miyako, và tiến ra Thái Bình Dương.
Đây là lần đầu tiên kể từ tháng 4-2020 tàu sân bay Liêu Ninh đi qua tuyến đường thủy này, động thái diễn ra chỉ vài ngày sau cuộc tập trận giữa hải quân Mỹ và Úc ở đông Thái Bình Dương.
Biên đội tàu sân bay Bắc Kinh đi qua Eo biển Miyako của Nhật. Ảnh: THE DRIVE
Đi cùng tàu sân bay Liêu Ninh còn có một tàu khu trục tên lửa dẫn đường tàng hình lớp Renhai, hai tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường lớp Luyang III, một khinh hạm đa năng Jiangkai II và một tàu hỗ trợ tác chiến nhanh lớp Fuyu.
Trước động thái của Bắc Kinh, Nhật đã triển khai tàu khu trục JS Suzutsuki, một máy bay tuần tra hàng hải P-1 và một máy bay tuần tra tác chiến chống ngầm P-3C để thu thập thông tin và giám sát chuyển động của các tàu Trung Quốc.
Theo lực lượng tham mưu của Bộ Quốc phòng Nhật, một máy bay vận tải quân sự Y-9 của Trung Quốc hôm 4-4 đã đi qua Eo biển Miyako và Nhật đã điều một máy bay chiến đấu phản lực theo dõi động thái của phía Trung Quốc.
Theo Nikkei Asia, động thái của phía Bắc Kinh diễn ra trong bối cảnh Hải quân Mỹ tăng cường hợp tác với các quốc gia thành viên nhóm Bộ tứ (QUAD) gồm Nhật, Ấn Độ và Úc ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Sau chuyến thăm Ấn Độ của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin, nhóm tác chiến tàu sân bay USS Theodore Roosevelt của Mỹ đã tiến hành các hoạt động tác chiến đa miền với hải quân và không quân của Ấn Độ ở khu vực Ấn Độ Dương vào ngày 28-3 và 29-3.
Tàu sân bay USS Theodore Roosevelt, tàu tuần dương tên lửa dẫn đường USS Bunker Hill và tàu khu trục USS Russell đã hoạt động cùng tàu khu trục INS Shivalik của Ấn Độ và các máy bay chiến đấu thuộc Phi đội số 222 của Không quân Ấn Độ, được gọi là "The Tigersharks" (Những con cá mập hổ).
Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ đã nhấn mạnh việc tăng cường các hoạt động diễn tập từ đất liền, trên biển, trên không, vũ trụ và không gian mạng với sự tham gia của lực lượng Không quân Ấn Độ nhằm nâng cao khả năng chiến đấu.
Tàu chiến USS Blue Ridge, thuộc Hạm đội 7 của Mỹ, ngày 29-3 đã hoạt động cùng tàu khu trục JS Kongo của Lực lượng Phòng vệ Biển của Nhật nhằm đánh giá các kỹ năng hàng hải tổng hợp và khả năng liên lạc của lực lượng hai bên.
Sau đó, Hải quân Mỹ và Hải quân Hoàng gia Úc đã tiến hành các cuộc tập trận chung kéo dài trong hai ngày 31-3 và 1-4 ở Đông Thái Bình Dương, với sự tham gia của tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS John Finn và tàu khu trục HMAS Sydney lớp Hobart.
Theo tạp chí The Drive, tuy Eo biển Miyako chỉ là một lối đi hẹp trong vùng biển quốc tế qua vùng đặc quyền kinh tế của Nhật, song được đánh giá là một tuyến đường hàng hải mang chiến lược cao.
Trao đổi với tờThe Diplomat, ông Ben Lowsen - chuyên gia phụ trách các vấn đề an ninh Trung Quốc của Không quân Mỹ - nhận định: “Các chiến lược gia Trung Quốc coi tuyến đường thủy này rất quan trọng đối với khả năng triển khai lực lượng của họ ra ngoài chuỗi đảo đầu tiên”.
Theo The Drive, động thái biên đội tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc đi qua Eo biển Miyako của Nhật cho thấy sự quyết đoán ngày càng tăng, cũng như việc tăng cường năng lực tổng thể trong triển khai lực lượng trên biển của Trung Quốc.