Sốt đất đang trở thành tâm điểm của thị trường bất động sản hiện nay. Trong các cơn sốt đất từ Bắc vào Nam, đất nền là phân khúc được quan tâm bậc nhất, khiến các giao dịch phân lô bán nền cũng trở nên sôi động.

Trước đó, tại Nghị định 181/2004, Chính phủ từng có quy định cấm chia lô bán nền. Sau 2 năm, Nghị định 181/2004 được chỉnh sửa, cho phép chia lô bán nền tại những nơi có tính chất đô thị không cao như nông thôn, thị trấn. Sau đó, Nghị định hướng dẫn tiếp tục mở rộng việc chia lô bán nền áp dụng rộng rãi ở một số nơi, chỉ trừ những đô thị trung tâm.

Tuy nhiên, việc phát triển dự án phân lô bán nền đôi khi được đánh giá là không phát huy tối đa hiệu quả sử dụng đất. Thậm chí, khi phát triển ồ ạt phân lô bán nền có thể dẫn đến tình trạng cạn kiệt quỹ đất, hết vốn cho đầu tư phát triển trong tương lai.

Tại Hội thảo “Phân lô bán nền - Quản hay Cấm” do báo Dân Trí tổ chức ngày 7/4, Giáo sư Đặng Hùng Võ - Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhận định: “Ở các nước, khái niệm chia lô bán nền chỉ áp dụng cho dự án phát triển đô thị, chứ không phải một người có đất rồi chia ra để bán. Cơ chế chia lô bán nền nên dành cho dự án đô thị lớn, không như hiện nay, nhiều người mua đất nhưng không muốn xây nhà, chỉ chờ tăng giá và bán.

Điều này khiến nguồn vốn của dân đổ vào đất cao hơn nhiều, chẳng khác nào chôn hũ tiền ở đó, không phát triển thêm. Đây là lý do chúng ta cần quan tâm, bên cạnh việc quan tâm những vấn đề phá vỡ quy hoạch, cảnh quan”.

Buôn bán đất thô là điều tối kỵ trong đầu tư - phát triển. Ngược lại, phải có đầu tư trên đất, tạo ra giá trị từ kinh phí đầu tư vào đất. Lợi ích của thị trường bất động sản chỉ có thể là đầu tư, không được kiếm lợi ích từ đất đai.

“Hiện các bạn trẻ quan tâm đến hai lĩnh vực. Thứ nhất là kinh doanh dòng tiền, tức bất động sản cho thuê. Thứ 2 là từ giá trị đất đai, mua vào thấp, bán ra cao. Nếu chỉ lấy lãi từ đất mà không đầu tư, thì chúng ta không khuyến khích kiểu buôn bán đất đai ấy, vì điều này không có lợi cho phát triển”, ông Đặng Hùng Võ nói thêm.

Dẫu còn tồn tại nhiều bất cập nhưng theo Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, không nên cấm phân lô bán nền, chỉ nên cấm những vấn đề có hại về mặt đạo đức, chính trị, xã hội. Thay vào đó, phải tìm cách vận dụng phân lô bán nền trong trường hợp cụ thể và hợp lý, xem xét phạm vi áp dụng, từ đó tránh gây sốt hoặc khiến tiền tích trữ, nằm yên vào đất.

Nhận định về hiện tượng sốt đất hiện nay, vị chuyên gia cho rằng đây cũng chỉ là sốt đất nền.

"Cơ chế chia lô bán nền chỉ nên áp dụng cho người thu nhập thấp mua được đất để xây nhà, có cơ chế Nhà nước và nhân dân cùng làm. Tôi rất ủng hộ mua đất nền có kế hoạch xây nhà, hay nói cách khác là tạo cơ hội cho người mua nhà, xây nhà.

Còn mua đất nhưng không xây nhà thì phải cấm, phải đánh thuế. Ví dụ, mua nền mà chưa có nhà thì phải đánh thuế cao, hay tham gia mua đất nền, chưa có nhà rồi đem bán thì không được chuyển nhượng. Chúng ta có nhiều công cụ thì phải quản lý, xử lý”.

Bên cạnh đó, ông Đặng Hùng Võ cho rằng phân lô bán nền chỉ nên áp dụng cho đô thị, còn ở nông thôn thì hầu hết người dân không đủ tiền mua. Vì vậy, ở nông thôn, phải có cơ chế riêng, phù hợp với khả năng tài chính còn hạn chế của người dân.

Hoàng Thùy