Như tin đã đưa, Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội vừa kháng nghị Giám đốc thẩm đối với các quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù của TAND tỉnh Quảng Ninh với "trùm cờ bạc" Phan Sào Nam.
Cụ thể, Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội đề nghị TAND Cấp cao tại Hà Nội xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy các Quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù số 587 (Quyết định 587) ngày 29/4/2020 và số 80 (Quyết định 80) ngày 4/2/2021 của TAND tỉnh Quảng Ninh đối với Phan Sào Nam.
Quyết định 587 giảm thời hạn chấp hành án phạt tù 19 tháng; Quyết định 80 giảm hết thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại (3 tháng 7 ngày) cho phạm nhân Phan Sào Nam.
Theo Quyết định kháng nghị giám đốc, hai quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù đối với phạm nhân Phan Sào Nam là không đủ điều kiện và không có căn cứ theo quy định pháp luật.
Phân tích về vụ việc này, luật sư Tạ Anh Tuấn - Trưởng Văn phòng Luật sư Bách Gia Luật và Liên danh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) - cho hay, theo Luật Thi hành án Hình sự năm 2019, tại Điều 36, 37, 38 quy định về trình tự, thủ tục giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, thẩm quyền xét giảm thuộc TAND cấp tỉnh, nơi phạm nhân đang chấp hành án, xem xét, quyết định.
Cụ thể, trên cơ sở đề nghị xét giảm của trại giam, trại tạm giam thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Cơ quan thi hành án hình sự công an cấp tỉnh, nơi phạm nhân đang giam giữ và cải tạo, trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, Chánh án TAND cấp tỉnh nơi phạm nhân đang chấp hành án thành lập hội đồng và tổ chức phiên họp để xét, quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù. Thành phần hội đồng gồm 3 thẩm phán.
Như vậy, trong trường hợp này, Chánh án TAND tỉnh Quảng Ninh ra Quyết định thành lập Hội đồng xét giảm, xem xét hồ sơ đề nghị xét giảm do Trại giam Quảng Ninh đề xuất, từ đó có các quyết định giảm án, tha tù trước thời hạn đối với Phan Sào Nam.
Về Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện KSND Cấp cao tại Hà Nội, luật sư Tuấn giải thích, sau khi có Quyết định kháng nghị, TAND Cấp cao tại Hà Nội sẽ thành lập Ủy ban Thẩm phán, gồm 3 thành viên, để xem xét kháng nghị.
Theo Điều 385 Bộ luật Tố tụng Hình sự, trong 4 tháng kể từ ngày nhận được kháng nghị kèm theo hồ sơ liên quan, Ủy ban Thẩm phán sẽ tổ chức họp để đưa ra phán quyết đối với kháng nghị của Viện Kiểm sát.
Trường hợp kháng nghị được Ủy ban Thẩm phán chấp nhận, các quyết định tha tù trước thời hạn sẽ bị hủy bỏ. Tòa án sẽ ra quyết định thi hành án và bắt buộc phạm nhân tiếp tục thi hành án theo nội dung bản án có hiệu lực.
Cũng theo Trưởng VPLS Bách Gia Luật và Liên danh, nếu kháng nghị trên được Ủy ban Thẩm phán chấp nhận, vấn đề đặt ra là cơ quan tiến hành tố tụng xem trách nhiệm liên đới của giám thị trại giam, các thẩm phán ra quyết định trái luật.
Trường hợp nếu có căn cứ chứng minh có việc lập khống tài liệu "Lập công" xét duyệt hồ sơ xin giảm thời hạn chấp hành án phạt tù chưa đủ điều kiện của Phan Sào Nam, ngoài việc bị xử lý kỷ luật, người có trách nhiệm xét duyệt xin giảm có thể bị truy cứu tránh nhiệm hình sự về tội "Tha trái pháp luật người đang chấp hành án phạt tù" theo Điều 378 Bộ luật Hình sự năm 2015, có mức hình phạt tù cao nhất lên đến 10 năm tù giam. Thẩm quyền điều tra đối với tội danh này thuộc Cơ quan điều tra - Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao.
Tiến Nguyên