Cả 8 bị can gồm: Nguyễn Quốc Anh, nguyên Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai; Nguyễn Ngọc Hiền, nguyên Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai; Trịnh Thị Thuận, Lý Thị Ngọc Thủy, nguyên Trưởng phòng và Phó phòng Tài chính Bệnh viện Bạch Mai; Phạm Đức Tuấn, Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty Công nghệ Y tế BMS; Ngô Thị Thu Huyền, Phó giám đốc Công ty BMS; Trần Lê Hoàng, thẩm định viên Công ty Thẩm định giá và Dịch vụ tài chính Hà Nội (VFS); Phạm Minh Dung, nguyên Tổng giám đốc Công ty VFS bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” theo Khoản 3, Điều 356 Bộ luật Hình sự.

Từ trái qua phải: các bị can Nguyễn Quốc Anh, Nguyễn Ngọc Hiền và Trịnh Thị Thuận

Theo kết luận điều tra, Bệnh viện Bạch Mai là pháp nhân riêng, tự chủ hoàn toàn theo quy định của Bộ Y tế và có thế mạnh là khoa nội. Khi Nguyễn Quốc Anh được bổ nhiệm làm Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, bị can muốn phát triển khoa ngoại nên thành lập một số khoa như Phẫu thuật thần kinh, Chấn thương chỉnh hình và Cột sống.

Biết được việc này, bị can Phạm Đức Tuấn đến gặp Nguyễn Quốc Anh, nói Công ty BMS của mình là đơn vị phân phối robot phẫu thuật và đề nghị cung cấp cho Bạch Mai loại Robot Rosa với giá 39 tỷ đồng; loại Robot Mako giá 44 tỷ đồng. Tuy nhiên, Tuấn nói Công ty BMS không bán vì thủ tục của Bộ Y tế phức tạp. Thay vào đó, Tuấn cùng Nguyễn Quốc Anh thống nhất sẽ để BMS và Bệnh viện Bạch Mai liên doanh lắp đặt robot phẫu thuật với giá do Tuấn đưa ra.

Cựu Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai đã đồng ý việc này dù không thông qua Đảng ủy, Ban Giám đốc và Công đoàn bệnh viện. Nguyễn Quốc Anh còn chỉ đạo Phó giám đốc Nguyễn Ngọc Hiền cùng phòng Tài chính kế toán Bệnh viện Bạch Mai hoàn thiện các thủ tục để liên doanh với Công ty BMS.

Tháng 1/2017, các bên ký Đề án xã hội hóa, trang bị 2 loại robot phẫu thuật nói trên, trong đó Robot Rosa được xác định có giá 39 tỷ đồng. Trong số tiền này, BMS nhận chi phí khấu hao máy là hơn 23 triệu đồng và chi phí lãi vay hơn 4,1 triệu đồng dù doanh nghiệp này không vay tiền để mua máy móc. Đáng chú ý, thời điểm này, Công ty BMS vẫn chưa nhập Robot Rosa.

Để hợp thức hóa, các bị can thuộc Công ty thẩm định giá VFS đã phát hành chứng thư trái với quy định của pháp luật. Ngày 23/2/2017, BMS mới nhập khẩu Robot Rosa từ Pháp về sân bay Nội Bài; hàng mới 100% và nguyên giá là hơn 7,4 tỷ đồng. Từ thời điểm này đến tháng 5/2020, Bệnh viện Bạch Mai đã sử dụng robot này thực hiện phẫu thuật sọ não cho 639 ca bệnh, thu hơn 22,9 tỷ đồng. Bệnh viện Bạch Mai đã thanh toán chi phí liên quan cho BMS liên quan 551 ca bệnh.

Theo kết luận giám định, tiền phẫu thuật bằng Robot Rosa là hơn 6,6 triệu đồng/ca nhưng bệnh viện Bạch Mai và Công ty BMS thu hơn 23 triệu đồng/ca, hưởng chênh lệch tới hơn 16,5 triệu đồng/ca. Đến nay, bệnh viện mới trả số tiền chênh lệnh cho 86 người bệnh. Phạm Đức Tuấn đã nộp 10 tỷ đồng để trả tiền chênh lệnh cho 551 ca phẫu thuật thu sai. Đặc biệt, cơ quan điều tra còn xác định Tuấn đã nhiều lần “biếu” tiền, USD trị giá hơn 300 triệu đồng cho Nguyễn Quốc Anh và 150 triệu đồng cho Nguyễn Ngọc Hiền.