Báo cáo thị trường Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết, trong những tháng đầu năm nhiều tỉnh thành cả nước ghi nhận tình trạng sốt đất cục bộ, đặc biệt sốt ảo diễn ra tại một số địa phương có thông tin quy hoạch hạ tầng như sân bay, khu công nghiệp, cầu đường.
Giá nhà tăng nhưng thanh khoản thấp là tín hiệu cho thấy đã xuất hiện bong bóng cục bộ. Đáng chú ý, giá nhà cũng leo thang theo giá đất và lập mặt bằng giá mới ở nhiều nơi, song lượng giao dịch chỉ đạt mức thấp. Để giữ cho thị trường ổn định, cơ quan quản lý Nhà nước đang tập trung mạnh củng cố hành lang pháp lý.
Trong 4 tháng đầu năm, nhiều địa phương như Hà Tĩnh, Bình Phước, Gia Lai, TP HCM, Hà Nội và các tỉnh lân cận diễn ra sốt giá bất động sản dồn dập. Đất nền nhiều huyện nông thôn tăng giá gấp 2-3 lần so với cùng kỳ, có nơi tăng giá 30-50% chỉ trong một quý. Giá chào bán các dự án mới tại TP HCM ghi nhận có trường hợp tăng 30-40% so với mặt bằng giá cũ.
Trên các sàn địa ốc trực tuyến, giá đất miền Bắc gồm Hải Phòng, Bắc Giang, Quảng Ninh, Bắc Ninh, Hà Nội tăng 20-35%. Giá đất miền Trung thuộc các tỉnh Bình Thuận, Khánh Hòa, Thanh Hóa tăng 13-40% và ở miền Nam ghi nhận giá đất tại Long An, Bình Phước, Bình Dương tăng 13-27%.
Một nhà dân ở thôn Phú Hòa, Yên Hòa, Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh nay trở thành điểm mua bán nhà đất. Ảnh: Đức Hùng
Cũng quan ngại bong bóng bất động sản tương tự cảnh báo của VARS, ông Huỳnh Phước Nghĩa, chuyên gia tư vấn cấp cao GIBC, thừa nhận hiện tượng sốt đất, sốt giá diễn ra khắp nơi trong 4 tháng đầu năm 2022, giá nhà các dự án mới vọt lên mặt bằng cao nhất khu vực là điều đáng quan ngại, có thể dẫn đến nhiều hệ lụy.
Đó là bong bóng giá khiến thanh khoản thị trường suy yếu dần. Nguồn lực xã hội dồn hết vào nhà đất, tước mất cơ hội phát triển của đầu tư kinh doanh sản xuất. Tình trạng đầu cơ đất đai lên cao có thể dẫn đến kịch bản chết trên đống tài sản khi các nguồn cấp vốn khóa van tín dụng.
Ông Nghĩa phân tích thêm, bong bóng bất động sản xuất hiện khắp thành thị, lan cả sang nông thôn còn kéo theo hệ lụy nông dân chạy theo các cơn sốt này bán đất canh tác. Người làm công ăn lương có thu nhập trung bình thấp trong xã hội ngày càng khó mua được nơi an cư. Khi chi phí cho nhà đất ngày càng tăng cao có thể triệt tiêu cơ hội phát triển những mắt xích khác của nền kinh tế.
Chuyên gia GIBC quan ngại, bong bóng giá bất động sản cùng với bóng ma lạm phát có thể sẽ đào sâu thêm tử huyệt của thị trường nhà đất là mua dễ bán khó và kéo sức mua chậm dần. Khi lạm phát được dự báo có thể tăng lên càng đẩy giá nhà đất tăng cao sẽ khiến áp lực nhà ở lớn dần, gây bất ổn an sinh xã hội.
Ông Trần Khánh Quang, Tổng giám đốc Công ty Việt An Hòa, dự báo 4 tháng qua bong bóng bất động sản không chỉ xuất hiện ở đô thị lớn mà lan cả sang nông thôn, tỉnh lẻ có thể dẫn đến xu hướng đầu cơ đất đai, tài sản diễn ra ngày càng mạnh mẽ. Khi đầu cơ tài sản chiếm tỷ trọng cao trên thị trường sẽ dẫn đến giá nhà đất tăng mất kiểm soát, gây bất lợi cho nền kinh tế.
Theo ông Quang, bong bóng giá xuất hiện cùng với nguy cơ lạm phát tăng, người nắm giữ tài sản sẽ tính tỷ lệ trượt giá vào giá thành bất động sản bán ra thị trường, điều này càng thổi bùng lên cơn sốt giá. Do đó, trong trung hạn, thị trường nhà đất có thể chịu sức ép suy giảm, phát triển không bền vững.
"Các nhà đầu tư cần thận trọng rà soát lại danh mục đầu tư và kiểm soát dòng tiền khi các dấu hiệu bong bóng bất động sản bắt đầu xuất hiện ngày càng nhiều", ông Quang khuyến cáo.
Vũ Lê