Chiều 12-5, tại phiên họp thứ 11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư dự án vành đai 3 TP.HCM. Tại đây, cơ quan thẩm tra bày tỏ quan điểm không đồng ý một số cơ chế chính sách đặc thù do Chính phủ đề xuất đối với dự án này…
Các địa phương đã bàn rất kỹ
Trình bày sau đó, ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND TP.HCM, cho rằng việc đầu tư đường vành đai 3 TP.HCM bằng ngân sách là rất thuận lợi. Ban đầu đơn vị nghiên cứu đề xuất theo hướng địa phương thực hiện giải phóng mặt bằng, Trung ương đầu tư xây lắp.
Sau khi cân nhắc lại, TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai có điều kiện thu ngân sách hơn nên đề xuất mức trung ương bố trí chỉ 50% tổng mức đầu tư ở các dự án thành phần trên địa bàn ba tỉnh này; 75% tổng vốn đầu tư các dự án thành phần trên địa bàn tỉnh Long An.
“Việc này các địa phương chuẩn bị rất kỹ, bàn tới bàn lui nhiều, mong Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét đề xuất trên…”- ông Phan Văn Mãi nói.
 |
| Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi. Ảnh: PLO.VN |
Lãnh đạo TP.HCM cũng khẳng định đã rà soát rất kỹ các nút giao, đặc biệt việc làm thêm tuyến đường song hành với cao tốc. Cụ thể, chỉ xây dựng đường song hành ở những đoạn có dân cư đông như quận Thủ Đức, Thuận An, Dĩ An, Củ Chi...Vì đây là đường cao tốc đô thị, nên việc có các đường song hành rất quan trọng.
“Chúng ta không vì ít tiền, khó khăn ngân sách mà tiết kiệm chỗ này. Mai mốt chúng ta đầu tư có khi còn tốn kém hơn mà không phát huy được đồng bộ”- Chủ tịch TP.HCM lý giải.
Về cơ chế chính sách, lãnh đạo TP.HCM cho rằng dự án đường Vành đai 3 TP.HCM có khối lượng công việc lớn, thời gian thi công gấp, đến năm 2025 cơ bản thông xe. Nếu áp dụng các quy định thông thường rất khó hoàn thành đúng yêu cầu. Trong khi việc hoàn thành đưa vào sử dụng sớm dự án này không chỉ có ý nghĩa đối với TP.HCM, các địa phương có dự án mà còn đối với cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam...
Vì vậy, TP.HCM mong muốn Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét trình Quốc hội cho áp dụng các cơ chế đặc thù. “Ở đây, chúng tôi xin được áp dụng cơ chế đặc thù trong toàn bộ thời gian triển khai dự án vành đai 3 chứ không chỉ trong hai năm (2022-2023) như Nghị quyết 43 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội ”- ông Phan Văn Mãi nói.
Về cơ chế chỉ định thầu, Chủ tịch TP.HCM cũng thống nhất là cái gì đã có quy định của pháp luật rồi, nếu chỉ định thì nhiều khi dẫn đến không minh bạch, bất bình đẳng. Tuy nhiên, địa phương đề nghị chỉ định thầu cho các gói tư vấn, đặc biệt là tư vấn trong thống kê, bồi thường, giải phóng mặt bằng để phục vụ dự án này.
Còn chỉ định thầu xây dựng ông Phan Văn mãi khẳng định các địa phương sẽ hạn chế đến mức thấp nhất. “Về cơ bản đấu thầu toàn bộ các gói thầu về xây dựng để bảo đảm tính minh bạch, bình đẳng, hạn chế tiêu cực…”- Chủ tịch TP.HCM nói.
Đồng ý trình Quốc hội xem xét, thông qua chủ trương đầu tư
Về đề xuất Chính phủ phát hành trái phiếu cho các địa phương vay lại, TP.HCM khẳng định mục đích là đỡ phải cân đối đầu tư công của trung hạn kỳ này... “Nếu Ủy ban Thường vụ Quốc hội kết luận các địa phương thực hiện việc này các tỉnh sẽ tuân thủ…”- Chủ tịch TP.HCM cho hay.
Cho ý kiến về các nội dung trên, ông Nguyễn Phú Cường, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách, cho rằng đường vành đai 3 trước đây không có đường song hành, bây giờ lại có. Thẩm tra của Ủy ban Kinh tế nói hai đường song hành này mặt cắt ngang rất lớn, từ hơn 30 m đến hơn 50 m.
 |
Chủ tịch Quốc hội (ngồi giữa) điều hành cuộc họp. Ảnh: Đ.Minh |
Theo đó, ông Cường nêu quan điểm đường Vành đai 3 là đường đô thị, không phải đường cao tốc. Theo đó ông đề nghị xem lại đường song hành có cần thiết hay không? Còn ý kiến cá nhân của Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách là không cần thiết vì không hiệu quả mà lại tăng mức đầu tư lên lớn.
Cạnh đó, báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án cũng chưa phân định rõ đầu tư. Chẳng hạn, việc thu hồi ngân sách địa phương và trung ương được triển khai như thế nào. “Ngoài ra, Luật Quản lý nợ công không cho phép Chính phủ phát hành trái phiếu cho địa phương vay lại. Nếu để Chính phủ phát hành trái phiếu cho địa phương vay lại sẽ vi phạm Luật Quản lý nợ công…”- ông Cường cho hay.
Kết luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ thống nhất trình Quốc hội xem xét quyết định chủ trương đầu tư đường vành đai 3, vì dự án này rất cấp thiết. Cạnh đó, đề nghị Chính phủ nghiên cứu tiếp thu, giải trình thỏa đáng các ý kiến của cơ quan thẩm tra, đại biểu.
Về phát hành trái phiếu, Chủ tịch Quốc hội khẳng định thực hiện theo quy định pháp luật. “Doanh nghiệp phát hành trái phiếu được sao chính quyền địa phương không làm được. Quá trình làm có gì khó khăn vướng mắc bộ ngành tập trung tháo gỡ, hoặc báo cáo Quốc hội, Thường vụ Quốc hội sau cũng không muộn. Nên làm như thế để hình thành thị trường vốn đồng khắp từ trung ương xuống địa phương...”- Chủ tịch Quốc hội kết luận.
Dự án vành đai 3 giai đoạn 1 dài hơn 76,34 km, có vốn đầu tư sơ bộ khoảng 75.378 tỉ đồng, trong đó chi phí bồi thường, tái định cư 41.589 tỉ đồng.
Dự án đầu tư bằng vốn ngân sách trung ương và địa phương, trong đó trung ương bố trí 50% tổng mức đầu tư ở các dự án thành phần trên địa bàn TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai; 75% tổng vốn đầu tư các dự án thành phần địa bàn tỉnh Long An.
Dự án đầu tư tuyến chính cao tốc quy mô 4 làn xe, tốc độ thiết kế 80km/h. Đường song hành được làm từ hai đến ba làn xe. Dự án cơ bản hoàn thành vào năm 2025, thông xe và sử dụng vào năm 2026, quyết toán 2027.