Theo đánh giá của Bộ GTVT hiện có năm hãng hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines, Pacific Airlines, Vietjet, Bamboo Airways và Vietravel Airlines) khai thác vận chuyển hàng hoá kết hợp trên chuyến bay chuyên chở hành khách và chưa có hãng hàng không chuyên vận chuyển hàng hóa bằng máy bay chuyên dụng. Thị phần hàng hóa quốc tế của các hãng hàng không Việt Nam chỉ đạt 18% năm 2019 và giai đoạn 2020-2021 chỉ đạt 11% thị phần hàng hoá quốc tế.
Hiện thị trường hàng hoá quốc tế của hàng không Việt Nam đang có 29 hãng hàng không nước ngoài khai thác tàu bay chuyên chở hàng hóa từ 16 quốc gia, vùng lãnh thổ đến Việt Nam.
Mới đây, Bộ GTVT đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc cấp Giấy phép kinh doanh vận chuyển hàng không hàng hóa của Công ty Cổ phần IPP Air Cargo.
Bộ GTVT nhấn mạnh hiện thị trường hàng không Việt Nam chưa có hãng hàng không chuyên vận chuyển hàng hóa bằng máy bay chuyên dụng. Theo đó Công ty Cổ phần IPP Air Cargo ra đời kỳ vọng mang lại dịch vụ vận tải hàng hóa chuyên biệt và chất lượng cho khách hàng, góp phần thúc đẩy sự phát triển ngành logistics Việt Nam phù hợp với các mục tiêu phát triển tổng thể và chiến lược chung phát triển dịch vụ vận tải đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.
 |
Đội máy bay của IPP Air Cargo dự kiến khai thác 5 máy bay vào năm đầu khai thác và duy trì mức tối đa 10 chiếc vào năm thứ năm. Ảnh: IPP Air Cargo |
Kế hoạch phát triển đội máy bay của IPP Air Cargo dự kiến khai thác 5 máy bay vào năm đầu khai thác và duy trì mức tối đa 10 chiếc vào năm thứ năm. Trong đó, vốn điều lệ đang được phong tỏa đáp ứng quy định về mức vốn tối thiểu để thành lập và duy trì doanh nghiệp kinh doanh vận chuyển hàng không khai thác đến 10 máy bay là 300 tỷ đồng.
Đội bay của IPP Air Cargo gồm máy bay tầm ngắn thân hẹp B737-800F và máy bay tầm trung thân rộng B777F. Trong năm đầu tiên, công ty dự kiến khai thác năm máy bay thuê khô (3 máy bay B737-800F và hai máy bay B777F) và số lượng máy bay sẽ tăng dần theo từng năm, đến năm khai thác thứ 5 tổng số tàu bay là 10 chiếc (7 chiếc B737-800F và 3 chiếc B777).
Bộ GTVT phân tích thị trường vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không, xuất phát từ năm 1991, tổng thị trường hàng hóa Việt Nam đạt 18.384 tấn. Sau hơn 30 năm phát triển, thị trường vận tải hàng hoá Việt Nam đã có bước tăng trưởng nhảy vọt với sản lượng năm 2021 đạt 1,3 triệu tấn, dự kiến đạt hơn 71,52 triệu tấn vào năm 2022, tăng gần 83 lần so với năm 1991 và 21,2% so với năm 2019; đạt tốc độ tăng trưởng bình quân trung bình cả thời kỳ 1991-2022 là 15,3%/năm.
Đáng chú ý thời gian qua, do số lượng các chuyến bay chuyên chở hành khách kết hợp hàng hoá giảm mạnh trong khi nhu cầu vận chuyển tăng cao nên giá cước vận chuyển hàng hóa quốc tế đã tăng vọt từ 3 - 4 lần. Thậm chí từng thời điểm, từng thị trường, giá cước tăng 5 - 6 lần so với trước dịch COVID-19.
Cụ thể, giá cước vận chuyển hàng hóa từ các cảng hàng không tại châu Á đi Hoa Kỳ trước dịch khoảng 1,0 - 1,8 USD/kg, nhiều thời điểm trong năm hai 2020 - 2021 lên tới 8 - 10 USD/kg, thậm chí có thời điểm lên đến 17-18 USD/kg từ Việt Nam đến Hoa Kỳ.
Trong giai đoạn đại dịch do phần lớn đội máy bay vận chuyển hành khách phải dừng khai thác, các hãng hàng không Việt Nam đã hoán đổi chín máy bay chở khách sang chở hàng theo hình thức tháo ghế hành khách để chở hàng trên khoang. Trong đó, Vietnam Airlines 05 tàu bay (02 A321 và 03 A350) và Vietjet Air 04 tàu bay A321.
Tuy nhiên, do đặc thù các máy bay này vẫn chia khoang hành khách và hàng hóa riêng nên dù tháo ghế thì máy bay vẫn chỉ vận chuyển được các kiện hàng nhỏ (do chuyển qua cửa hành khách), không thể vận chuyển các khối hàng lớn như máy bay chuyên dụng để vận chuyển hàng hóa.
