Hôm nay 20.5, TAND TP.Hà Nội tiếp tục ngày làm việc thứ 3, xét xử 17 bị cáo trong vụ sai phạm xảy ra tại Tổng công ty Máy động lực và máy công nghiệp (VEAM), gây thiệt hại hơn 200 tỉ đồng.

Bị cáo Trần Ngọc Hà tại phiên tòa trần cường

Trong vụ án này, bị cáo Trần Ngọc Hà, cựu Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV), cựu Tổng giám đốc VEAM; Lâm Chí Quang, cựu Tổng giám đốc VEAM, cùng 14 đồng phạm bị xét xử tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, quy định tại điều 219 bộ luật Hình sự.

Riêng bị cáo Nguyễn Văn Khôi, cựu Trưởng ban Kiểm soát, Thành viên HĐTV VEAM, bị xét xử tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, quy định tại điều 285 bộ luật Hình sự.

Quá trình xét xử, bị cáo Trần Ngọc Hà phủ nhận cáo buộc, cho rằng bản thân không có sai phạm gì. Bị cáo cho rằng mình không có điều kiện biết về sai phạm của cấp dưới trong việc bảo lãnh các khoản vay không có khả năng thanh toán của Vetranco, sau đó gây thiệt hại hơn 65 tỉ đồng.

Bị cáo Hà cũng cho rằng, hai dự án mình thực hiện bị dừng, gây thua lỗ hơn 66 tỉ đồng cũng không phải do lỗi của mình, mà do bị bộ chủ quản dừng đột ngột và người kế nhiệm năng lực kém, không thể hoàn thành. Do đó, bị cáo Hà cho là mình vô can.

Các bị cáo tại phiên tòa trần cường

Ngược lại, bị cáo Lâm Chí Quang thừa nhận trách nhiệm, song thời điểm đó, bị cáo không nhận thức được việc ký bảo lãnh các khoản vay cho Vetranco ngoài hạn mức cho phép, là sai phạm. Bị cáo Quang cho rằng đã rất ăn năn và ý thức được trách nhiệm trong việc này.

Có trình độ nhưng vẫn để xảy ra sai phạm

Theo đại diện VKS, các bị cáo đều có trình độ và trách nhiệm cao, được giao chức trách quan trọng, quản lý tài sản lớn của nhà nước và hoàn toàn ý thức được hành vi nhưng vẫn thiếu trách nhiệm, để xảy ra sai phạm.

Hành vi của các bị cáo gây thất thoát nghiêm trọng cho tài sản của nhà nước, gây tác hại nặng nề với kinh tế và tiến trình phát triển chung của đất nước, ảnh hưởng tới quyền lợi người lao động và các cổ đông của VEAM.

Qua đó, đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Hà và Quang từ 10 - 11 năm tù về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Cùng tội danh, 14 bị cáo khác bị đề nghị từ 2 năm tù treo đến 18 năm tù giam.

Bị cáo Lâm Chí Quang tại phiên tòa trần cường

Riêng bị cáo Nguyễn Văn Khôi bị đề nghị từ 24 - 30 tháng tù treo về tội "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Theo cáo buộc, VEAM có 88% vốn nhà nước, do Bộ Công thương đại diện sở hữu. Công ty CP vận tải và thương mại VEAM (Vetranco) là công ty con của VEAM.

Từ năm 2011 đến 2013, Vũ Từ Công, Kế toán trưởng VEAM, soạn thảo văn bản, tham mưu, đề xuất lãnh đạo VEAM ký 5 chứng thư bảo lãnh cho Vetranco vay của nhiều ngân hàng tổng số tiền 193 tỉ đồng.

Nhận tiền, Vetranco kinh doanh với nhiều công ty đã dừng hoạt động, không còn tài sản, không có khả năng trả nợ, khiến Vetranco không có tiền trả. VEAM bị các ngân hàng cưỡng thu, phải trả nợ thay công ty con gần 76 tỉ đồng.

Bị cáo Đào Quốc Việt, cựu Giám đốc Vetranco, còn sử dụng khoản vay từ ngân hàng do VEAM bảo lãnh để cho bị cáo Trần Quang Tiến, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty CP đầu tư tập đoàn Đại Nam, vay để hưởng lãi theo lãi suất cho vay của ngân hàng cộng với chênh lệch từ 0,8 - 1,25% giá trị tiền vay.

Để hợp thức hóa việc vay mượn trái quy định, Việt và Tiến đã lập các hợp đồng mua bán hàng hóa khống. Tiến sau đó không hoàn trả được 15 khoản vay, gây thiệt hại cho Vetranco gần 183 tỉ đồng.

Ngoài ra, năm 2016, khi thực hiện dự án đầu tư sản xuất máy kéo bốn bánh hạng trung và ký kết thực hiện 2 thỏa thuận VEAM-ZIBO đầu tư phát triển xe ô tô tay lái bên phải của lãnh đạo VEAM đã gây thiệt hại cho nhà nước hơn 66 tỉ đồng.

Cơ quan tố tụng xác định, các bị cáo Trần Ngọc Hà cùng 13 người khác trong dàn lãnh đạo, cán bộ của VEAM thời điểm xảy ra sai phạm nêu trên đã thực hiện không đúng các quyền và nghĩa vụ được giao, buông lỏng quản lý, quyết định những chủ trương, chiến lược hoạt động của VEAM không đúng các quy định pháp luật gây thất thoát tài sản nhà nước.