Người dân đổ xăng tại một cây xăng ở quận 4, TP.HCM - Ảnh: NGỌC PHƯỢNG

Giá xăng dầu tiếp tục leo thang phi mã, dự kiến còn tăng cao do tình hình bất ổn của thế giới. Chúng ta đã có những biện pháp để hạ nhiệt đà tăng giá, như quỹ bình ổn giá xăng dầu, giảm thuế bảo vệ môi trường. Tuy vậy, diễn biến mới cho thấy nếu không có giải pháp căn cơ hơn nữa, mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô... có thể bị đe dọa bởi đà tăng mạnh của giá xăng dầu.

Giá xăng dầu tăng đã chạm ngưỡng chịu đựng. Mỗi lít xăng sinh học vốn được những người nghèo, thu nhập thấp ưu tiên sử dụng vì giá rẻ hơn đã gần chạm mốc 30.000 đồng/lít. Cứ thế này, liệu những nỗ lực kìm giá của chúng ta có thể đạt được trước đà tăng phi mã của xăng dầu?

Từ đề xuất của Chính phủ về giảm 50% thuế bảo vệ môi trường và được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua, phần nào giúp kìm hãm đà tăng. 

Nhưng trước nguy cơ đe dọa mục tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4%, giá xăng dầu còn tăng trong khi sức chịu đựng của người dân và nền kinh tế có hạn, Chính phủ cần chủ động hơn để xem xét, đề xuất giảm thêm một số loại thuế, phí khác. 

Nhà nước có thể phải chấp nhận giảm nguồn thu, điều tiết nguồn thu nhà nước sang nền kinh tế, nhưng đổi lại sẽ giúp cho người dân và doanh nghiệp có thêm nguồn để chống chọi với khó khăn mới.

Ủy ban Kinh tế trong báo cáo thẩm tra về tình hình kinh tế - xã hội đã có gợi ý Chính phủ xem xét giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu để ứng phó trong trường hợp giá dầu thế giới biến động lớn. 

Trước đó nhiều doanh nghiệp, hiệp hội, chuyên gia đã đề xuất phương án này, xem đây là một công cụ cần thiết phải tính tới, phù hợp với nguyện vọng của nhân dân và cử tri.

Vì vậy, nếu trường hợp giá xăng dầu vẫn tiếp tục tăng và biến động theo chiều hướng tiêu cực, cần phải tính đến giải pháp thuế tiêu thụ đặc biệt. Giảm thế nào, cần tính toán cân đối nhưng phải chủ động, nghiên cứu đánh giá kỹ lưỡng từ Chính phủ. 

Từ thực tiễn giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu, Quốc hội đã chủ động trong lắng nghe ý kiến nhân dân, lấy ý kiến và thông qua chính sách này từ rất sớm nên sẽ là tiền đề để thực hiện các chính sách tiếp theo về xăng dầu.

Nhìn ra thế giới, các nước cũng quyết liệt đối phó với giá xăng dầu tăng cao. Như Thái Lan duy trì mức trần, hay quyết định bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt, rút ngân sách để hỗ trợ giá. Philippines phê duyệt gói trợ cấp cho nhiên liệu giao thông công cộng và nông nghiệp. Việt Nam cũng cần có chính sách trợ giá xăng dầu với một số đối tượng, trong thời điểm nhất định.

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên, trong trả lời chất vấn mới đây, cũng nói nếu không kìm được giá xăng dầu sẽ tính tới các quỹ an sinh để hỗ trợ đối tượng nghèo, hỗ trợ thuế doanh nghiệp sử dụng nhiều xăng dầu. 

Đã đến lúc những vấn đề này cần được tính đến để xây dựng một phương án chủ động nhằm ứng phó với giá xăng dầu, tránh để khi giá tăng rồi mới bàn, lúc đó người dân và doanh nghiệp đã "điêu đứng" vì mặt bằng giá đã tăng theo giá xăng dầu.

Nhiều nước giảm thuế, kìm giá xăng, gas

TTO - Giá dầu thế giới tăng mạnh đầu tuần này do những "động cơ" như Liên minh châu Âu họp thượng đỉnh để bàn về việc cấm vận dầu mỏ Nga và nhu cầu năng lượng tăng khi hoạt động đi lại trên thế giới hồi phục mạnh mẽ thời hậu COVID-19.