Ngày 17-5, tờ Wall Street Journal cho biết Thống đốc bang Florida Ron DeSantis sẽ chính thức tuyên bố tranh cử tổng thống vào tuần sau, trở thành nhân vật mới nhất thách thức ứng viên Donald Trump của Đảng Cộng hòa. 

"Đệ tử chân truyền" của ông Trump

Theo Cơ quan quản lý bầu cử bang Florida, Thống đốc Ron DeSantis, 44 tuổi, có nền tảng học vấn vững chắc với hai bằng tốt nghiệp hạng ưu của Đại học Yale và Đại học Harvard danh giá.

Sau đó, ông phục vụ trong hải quân Mỹ với vai trò cố vấn cho các sĩ quan chỉ huy. Năm 2010, ông giải ngũ và được cử về làm công tố viên trong hệ thống tòa án liên bang.

Sự nghiệp chính trị của ông DeSantis chính thức bắt đầu từ năm 2012, khi ông đắc cử làm dân biểu tại Hạ viện Mỹ. Theo báo New York Times, dù tái cử vào năm 2014 và 2016, ông DeSantis vẫn là một chính trị gia ít được biết đến.

Bước ngoặt sự nghiệp đến với ông DeSantis vào năm 2017, khi ông được tổng thống đương thời Donald Trump phát hiện trên truyền hình. 

Ông DeSantis khi ấy có chính xác những gì ông Trump thích ở một chính trị gia: tốt nghiệp đại học danh giá, có nhiều năm phục vụ trong quân đội, lại biết sử dụng tài ăn nói để bênh vực ông Trump.

Ngay sau đó, ông Trump đã gửi nhân sự đến hỗ trợ chiến dịch tranh cử thống đốc bang Florida của ông DeSantis. Chính nhờ được ông Trump giúp đỡ, ông DeSantis đã giành được ghế thống đốc trong cuộc bầu cử năm 2018.

"Tôi đã giúp Ron DeSantis ở mức độ chưa từng thấy. Nếu không có tôi, DeSantis đã không có cơ hội nào", ông Trump tự nhận trong một buổi phỏng vấn hồi năm 2022.

Đã có thời điểm nhiều chuyên gia mô tả mối quan hệ của ông DeSantis và ông Trump là "tình bạn kéo dài suốt đời". 

Thậm chí, ông Trump còn từng gợi ý thống đốc bang Florida sẽ là lựa chọn phó tổng thống tốt cho mình. Tuy nhiên, ông DeSantis càng nổi tiếng thì cả hai càng rạn nứt.

Mối quan hệ này đã đi đến chỗ rất khó để hàn gắn kể từ lúc ông Trump liên tục công khai đá xéo ông DeSantis, vì thống đốc bang Florida không chịu cam kết sẽ không tranh cử cạnh tranh với ông Trump.

Tháng 11-2022, ông DeSantis tái cử thống đốc bang Florida với cách biệt hơn 19% - chiến thắng lớn nhất tại bang này trong nhiều thập kỷ. Thành tựu này đã xác lập vị thế "ngôi sao đang lên" của ông DeSantis trong Đảng Cộng hòa. 

Các chuyên gia cũng bắt đầu đồng tình ông DeSantis là người duy nhất có thể thật sự cạnh tranh với ông Trump để trở thành ứng viên tranh cử tổng thống của Đảng Cộng hòa.

Ông DeSantis là "phiên bản nhẹ nhàng hơn" của ông Trump

Theo báo New York Times, phong cách điều hành của ông DeSantis có nhiều điểm tương đồng với ông Trump: chỉ trích kịch liệt cánh tả, đẩy mạnh các giá trị truyền thống của Đảng Cộng hòa và đối đầu trực tiếp với truyền thông.

Sự tương đồng rõ rệt đến mức ông Dan Eberhart - nhà hảo tâm của Đảng Cộng hòa - từng so sánh: "Ông DeSantis là phiên bản ông Trump thông minh hơn một chút, có kỷ luật hơn và cộc cằn ở mức vừa đủ".

Trong nhiều tháng qua, ông DeSantis liên tục xuất hiện trên mặt báo Mỹ khi thông qua các đạo luật xoay quanh những vấn đề được xã hội Mỹ quan tâm.

Tháng 2-2022, ông DeSantis phê chuẩn đạo luật cấm nói về xu hướng tính dục và bản dạng giới trong các lớp học từ mầm non đến lớp 3. Ngày 19-4-2023, ông DeSantis mở rộng phạm vi áp dụng đạo luật này đến hết lớp 12.

Chính đạo luật này đã kéo ông DeSantis vào cuộc lùm xùm với "gã khổng lồ truyền thông" Walt Disney. 

Tháng 4-2022, để đáp trả việc Disney công khai kêu gọi gỡ bỏ đạo luật trên, ông DeSantis đã tước quyền tự quản đặc biệt của tập đoàn này với khu đất tọa lạc phức hợp giải trí Disney World. 

Từ năm 1967, Disney được chính quyền bang Florida cho phép vận hành khu đất này như một hạt hành chính do tập đoàn này quản lý.

Ngày 26-5, Disney đã kiện ông DeSantis vì "lợi dụng quyền lực chính trị để trả đũa".

Ngày 13-4, ông DeSantis tiếp tục gây tranh cãi khi thông qua đạo luật cấm phá thai với thai nhi trên 6 tuần tuổi. 

Chính ông Trump đã chỉ trích quyết định này là "khắc nghiệt" vì ở giai đoạn này, nhiều người còn không biết mình đã có thai. Tuy nhiên, không ít nhân vật máu mặt trong Đảng Cộng hòa vẫn bảo vệ quyết định trên của ông DeSantis.