Các nhà quan sát trong ngành cho rằng, việc các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc mang những chiếc xe điện ấn tượng, và quan trọng là giá rẻ, của họ đến Mỹ chỉ còn là vấn đề thời gian. Sau nhiều năm tuyên bố mở cửa hàng ở Mỹ, các công ty Trung Quốc đang tiến gần hơn bao giờ hết đến việc thực hiện mục tiêu này.
Theo tờ Business Insider, trên sân nhà của mình, các công ty Trung Quốc đã đánh bại các đối thủ cạnh tranh Mỹ, chiếm thị phần từ những công ty như Ford và General Motors bằng cách cung cấp những chiếc xe điện chất lượng tốt hơn và rẻ hơn cho người tiêu dùng. Trung Quốc cũng đã bắt đầu xuất khẩu một loạt nhãn hiệu sang châu Âu.
Khi các công ty dẫn đầu ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc như Nio và Geely để mắt đến việc thâm nhập thị trường Mỹ, câu hỏi đặt ra là liệu họ có thể vượt qua những căng thẳng chính trị hay không, và liệu người tiêu dùng Mỹ có ủng hộ hay không?
Martin French - Giám đốc điều hành Công ty tư vấn Berylls - cho biết: "Sẽ là một vài năm thú vị để xem liệu Ford và GM và những công ty tương tự có thể ngăn chặn sự cạnh tranh của Trung Quốc hay không. Từ những gì chúng ta thấy tại Triển lãm Ô tô Thượng Hải năm nay, sự cạnh tranh đó là rất, rất thực tế."
Ngành công nghiệp xe điện của Trung Quốc đã bùng nổ trong những năm gần đây. Vào năm 2022, doanh số bán xe điện của Mỹ đạt mức cao mới là 800.000 chiếc, trong khi người tiêu dùng Trung Quốc mua khoảng 5 triệu xe điện. Sau nhiều năm không bị thách thức, Tesla sắp mất ngôi vị nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới vào tay một công ty Trung Quốc: BYD.
Sau nhiều năm không bị thách thức, Tesla sắp mất ngôi vị nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới vào tay một công ty Trung Quốc: BYD. Ảnh: NYTimes
Toyota, Hyundai và giờ là BYD
Theo tờ Business Insider, vào những năm 1970, các công ty ô tô Nhật Bản như Toyota và Honda đã tập trung sản xuất các loại xe tiết kiệm nhiên liệu và giá cả phải chăng, khiến các nhà sản xuất ô tô Mỹ phải "bám gót". Gần đây, Hyundai, Kia và các thương hiệu Hàn Quốc khác đã cạnh tranh sòng phẳng với Ford và GM về xe SUV.
Lịch sử có thể lặp lại. Các nhà phân tích cho biết, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc có thể giành được chỗ đứng ở Mỹ bằng cách đưa ra mức giá bình dân.
Bill Russo - cựu giám đốc điều hành của Chrysler và hiện là Giám đốc điều hành Công ty tư vấn Automobility có trụ sở tại Thượng Hải - nói với phóng viên Business Insider rằng: "Liệu các công ty Trung Quốc có thể làm đúng những gì mà những người khác đã làm trước đây, chỉ với xe điện? Câu trả lời là chắc chắn. Ai lại không muốn mua xe với giá cả phải chăng cơ chứ?"
Nhưng khi căng thẳng giữa Trung Quốc và Mỹ gia tăng, việc thâm nhập thị trường Mỹ có thể "gây ra đau đớn" cho Trung Quốc hơn là so với Nhật Bản hoặc Hàn Quốc.
Các nhà phân tích cho biết, ngoài những lo lắng chung từ người tiêu dùng Mỹ - những người có thể sẽ ít ủng hộ một thương hiệu Trung Quốc, các nhà lập pháp Mỹ có thể sẽ giám sát chặt chẽ hơn đối với bất kỳ công ty Trung Quốc nào có kế hoạch hoạt động tại Mỹ.
Mức thuế nhập khẩu 27,5% từ thời cựu Tổng thống Donald Trump vẫn còn hiệu lực đối với ô tô Trung Quốc, trong khi các khoản tín dụng và thuế mới cho xe điện của chính quyền đương kim Tổng thống Joe Biden ưu tiên các phương tiện được sản xuất ở Bắc Mỹ với các linh kiện pin không đến từ Trung Quốc.
Trung Quốc nắm ưu thế vượt trội về giá
Theo Business Insider, các thương hiệu Mỹ - bao gồm Tesla - đã hứa hẹn về một mẫu xe điện đi được quãng đường dài có giá bằng hoặc dưới 30.000 USD trong nhiều năm. Nhưng tiến độ triển khai vẫn rất chậm.
GM có kế hoạch hủy bỏ Bolt EV - mẫu xe điện rẻ nhất của Mỹ - vào cuối năm 2023 và sử dụng nhà máy để chế tạo những chiếc xe bán tải chạy điện đắt tiền.
Trong khi đó, các thương hiệu Trung Quốc không có đối thủ về giá trên sân nhà và cả ở châu Âu.
Một trong những mẫu xe điện phổ biến nhất ở Trung Quốc là Wuling Hong Guang Mini - một mẫu xe đô thị cỡ nhỏ có giá khoảng 5.000 USD.
Tại Triển lãm Ô tô Thượng Hải vào tháng trước, BYD đã ra mắt Seagull - một mẫu hatchback cỡ nhỏ đầy phong cách với phạm vi hoạt động ước tính hơn 300 km, có giá khởi điểm dưới 11.000 USD.
Tu Le - Giám đốc điều hành Công ty tư vấn Sino Auto Insights chuyên về công nghiệp ô tô Trung Quốc - cho biết, các công ty Trung Quốc không vì giá cả phải chăng mà bỏ qua chất lượng.
"Tôi đã lái một số thương hiệu xe điện của Trung Quốc, và trời ơi, người châu Âu đang gặp rắc rối!", ông Le nói.
Sự thống trị của Trung Quốc sẽ không xảy ra một sớm một chiều
Theo các chuyên gia, ngay cả khi các thương hiệu ô tô Trung Quốc chiếm lĩnh nước Mỹ, điều đó sẽ không xảy ra ngay lập tức. Các công ty này có khả năng sẽ thử nghiệm với các đợt ra mắt số lượng thấp để thăm dò thị trường trước khi thâm nhập hoàn toàn.
Ông Le cho biết, trong số hàng chục thương hiệu Trung Quốc có thể "muốn có một miếng bánh", chỉ một số ít có thể bán ở Mỹ với bất kỳ số lượng đáng kể nào.
Ông Russo nhận định, các nhà sản xuất ô tô có nhiều khả năng bứt phá nhất sẽ là những nhà sản xuất đã có mặt trên toàn cầu: Geely và BYD.
Theo tờ Business Insider, Polestar - một thương hiệu xe điện của Thụy Điển thuộc sở hữu của Geely và Volvo - đã nhập khẩu xe từ Trung Quốc sang Mỹ. Trong khi đó, công ty khởi nghiệp về xe điện Nio đã công bố kế hoạch thâm nhập thị trường Mỹ vào năm 2025.