Cuối năm 2019, trong một lần cho gà ăn, chị Nguyễn Thị Kim Dung - trú xã Liên Chung, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang - tình cờ thấy đàn gà ăn lá trong vườn sâm nam núi Dành. Thấy lạ vì trâu, bò đều không ăn thứ lá này, chị quyết định nghiên cứu, thử nghiệm để sáng tạo ra món mới cho gà.

Đàn gà phổng phao nhờ ăn lá sâm

Theo chị Dung, ban đầu bản thân cũng ngần ngại cho gà ăn lá sâm vì chưa nghe ai cho gà ăn lá sâm, dây sâm bao giờ.

Song kiên định với ý tưởng về gà thảo dược sẽ đem lại giá trị kinh tế cao, chị Dung thử xay nhuyễn các thành phần của cây sâm, trừ củ sâm để dành bán sau này, cho gà ăn. Sau khi có bột sâm nam, chị trộn thêm một số chủng men vi sinh, bột thảo dược để tăng kháng thể cho gà.

"Sau khi thu hoạch hoa hoặc củ sâm xong, người nông dân thường bỏ các phần còn lại của cây nên mình nghĩ phải tận dụng phần thừa đó, tránh lãng phí. Với khoảng 1.000 con gà thử nghiệm, tôi xay nhỏ dây, lá cây sâm trộn lẫn vào cám cho gà ăn.

Từ ngày cho gà ăn lá sâm, chúng kháng bệnh tốt, khỏe mạnh, thịt thơm ngon. Khi bán, giá thành cao hơn từ 10.000 - 20.000 đồng/kg so với gà nuôi truyền thống", chị Dung chia sẻ.

Theo chị Dung, sau hai năm triển khai rộng rãi, nhiều hộ nuôi gà ở các xã Hợp Đức và Phúc Hòa đã học tập, ứng dụng thành công mô hình nuôi gà ăn cây sâm, đem lại giá trị kinh tế cao.

"Mỗi lứa gà xuất chuồng có thể đem về trung bình 100 - 200 triệu đồng tiền lãi cho bà con", chị chia sẻ.

Gà uống "tiên dược" thay nước lã

Tại trang trại rộng 5.000m² trồng vải thiều, sâm nam kết hợp gà thả vườn, ông Vi Văn Tốt - trú xã Phúc Hòa, huyện Tân Yên - chia sẻ gia đình nuôi gà nhiều năm nhưng cho gà thảo dược ăn cây sâm thì chỉ 2 - 3 năm gần đây.

Những ngày đầu ông lo lắng vì chưa thấy mô hình này bao giờ nhưng sau thấy gà ăn tốt, đẹp mã, phát triển khỏe mạnh, không còn mắc bệnh hô hấp, thịt chắc, thơm ngon, ông mạnh dạn mở rộng quy mô lên hơn 4.000 con.

"Nếu nuôi gà lai Hồ thì chỉ bán được khoảng 50.000 đồng/kg trong khi gà ăn sâm bán được 80.000 - 85.000 đồng/kg. Bán đến đâu hết đến đấy, khách tại Hà Nội rất thích vì thịt gà chắc, giá trị dinh dưỡng cao", ông Tốt nói.

Còn bà Vi Thị Hiến - trú xã Phúc Hòa - cho biết từ khi cho gà ăn, uống nước sâm, hiệu quả kinh tế tăng lên. 

"Mỗi ngày gà chỉ uống hai lần nước sâm vì chúng uống chậm hơn nước thường. Với thức ăn, đàn gà vẫn ăn cám, ngô, lúa như bình thường, chỉ là có trộn thêm lá sâm xay nhỏ hoặc bột sâm", bà Hiến chia sẻ.

Theo bà Hiến, một năm gia đình bà bán hai lứa gà, khoảng 10 tấn/lứa với giá hơn 80.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí thì lãi khoảng 400 triệu đồng/năm.

Mách nhau trồng sâm nam, cây chưa ra củ đã thu tiền tỉ

Thay vì trông chờ vào 'ông trời' khi trồng cây ăn quả, người cựu chiến binh U70 đã nhân giống sâm nam núi Dành, dự kiến thu lợi hàng tỉ đồng. Từ những cây giống ấy, bà con xung quanh cũng đổi đời, mua nhà, mua xe.