Theo báo cáo tình hình kinh tế - xã hội tháng 5 và 5 tháng đầu năm 2023 của Tổng cục Thống kê, trong mức giảm 0,01% của CPI tháng 5/2023 so với tháng trước, có 8 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng, 3 nhóm hàng có chỉ số giá giảm. Bình quân 5 tháng đầu năm 2023, CPI tăng 3,55% so với cùng kỳ năm trước.
Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng mạnh nhất với 1,01% chủ yếu do thời tiết nắng nóng kéo dài, dẫn đến nhu cầu sử dụng điện của người dân tăng lên.
Nhóm văn hóa, giải trí và du lịch tăng 0,24% so với tháng trước, trong đó giá dịch vụ du lịch trọn gói tăng 0,67%; nhà khách, khách sạn tăng 0,38% do trong tháng có kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 kéo dài nên nhu cầu đi du lịch tăng cao.
Chỉ số nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,24% khiến CPI chung tăng 0,08 điểm phần trăm do thời tiết nắng nóng và dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 kéo dài nên nhu cầu tiêu dùng tăng, nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,16% do thời tiết nắng nóng nên nhu cầu tiêu dùng tăng.
Nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,13% do thời tiết nắng nóng, oi bức nên nhu cầu tiêu dùng đồ uống giải khát tăng, nhóm may mặc, mũ nón và giày dép tăng 0,1% do nhu cầu tiêu dùng tăng vào mùa hè đối với các mặt hàng mũ nón, giày dép và dịch vụ may mặc.
Bên cạnh các yếu tố làm tăng CPI, còn có một số nhóm hàng hóa giảm, tác động đến CPI trong 5tháng đầu năm 2023 như nhóm giáo dục giảm 0,1% tác động làm CPI chung giảm 0,01 điểm phần trăm do ngày 20/12/2022, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 165.
Trong đó, yêu cầu các địa phương giữ ổn định mức thu học phí năm học 2022-2023 như năm học 2021-2022 để tiếp tục hỗ trợ cho người dân nên một số địa phương đã điều chỉnh giảm mức học phí sau khi đã thu theo Nghị định số 81 của Chính phủ.
Nhóm bưu chính viễn thông giảm 0,17% do giá phụ kiện điện thoại thông minh giảm. Bên cạnh đó, nhóm giao thông giảm 2,98% tác động làm CPI chung giảm 0,29 điểm phần trăm. Phần giamr chủ yếu do giá xăng trong nước giảm 7,83% tác động làm CPI chung giảm 0,28 điểm phần trăm.
Tổng cục Thống kế cũng chỉ ra, lạm phát cơ bản tháng 5/2023 tăng 0,27% so với tháng trước, tăng 4,54% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 5 tháng đầu năm 2023, lạm phát cơ bản tăng 4,83% so với cùng kỳ năm 2022, cao hơn mức CPI bình quân chung (tăng 3,55%).
Nguyên nhân chủ yếu do bình quân giá xăng dầu trong nước 5 tháng đầu năm 2023 giảm 15,27% so với cùng kỳ năm trước, giá gas giảm 8,51% là yếu tố kiềm chế tốc độ tăng của CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.
Trong tháng 5, giá vàng trong nước biến động cùng chiều với giá thế giới khi tăng 1,02% so với tháng trước; tăng 3,97% so với tháng 12/2022; tăng 0,44% so với cùng kỳ năm trước; bình quân 5 tháng đầu năm 2023 tăng 0,62%.
Trong nước, giá đô la Mỹ bình quân trên thị trường tự do quanh mức 23.640 VND/USD. Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 5/2023 giảm 0,11% so với tháng trước; giảm 2,37% so với tháng 12/2022; tăng 1,73% so với cùng kỳ năm trước; bình quân 5 tháng đầu năm 2023 tăng 2,91%.