Ông Đặng Kim Cương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Ninh Thuận, cho biết Ninh Thuận là tỉnh khô hạn nhất cả nước thuộc vùng Duyên Hải Nam Trung Bộ. Đặc điểm khí hậu nhiệt đới - gió mùa lục địa bán khô hạn nhưng là lợi thế để phát triển sản xuất và thích hợp phát triển cây ăn quả chủ lực, mang tính đặc thù riêng là cây Nho.
Ứng dụng công nghệ cao nâng cao năng suất, chất lượng cây nho
Cây nho được du nhập vào tỉnh Ninh Thuận từ những năm 1970. Trải qua nhiều giai đoạn phát triển, cây nho đã thích ứng với khí hậu đặc biệt nơi đây để trở thành loại trái cây nổi tiếng trên cả nước với cái tên sản vật gắn liền với địa danh “Nho Ninh Thuận”.
 |
Ông Nguyễn Kim Cương, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Ninh Thuận, trao đổi việc ứng dụng công nghệ cao vào trồng nho. Ảnh: H.H |
Theo ông Cương, toàn tỉnh có gần 1.100 ha trồng cây nho. Tuy diện tích trồng nho trên địa bàn tỉnh chỉ chiếm 3-3,5% tổng diện tích gieo trồng, nhưng giá trị sản xuất hàng năm của cây nho đạt 19-20% tổng giá trị sản xuất trong ngành trồng trọt. Trung bình mỗi năm cung cấp cho thị trường khoảng 26.000 – 28.000 tấn nho ăn tươi.
Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Ninh Thuận cho hay nếu những 1990 - 2000, 1 ha nho có thể cho thu nhập 200 - 300 triệu đồng/ha/năm thì hiện nay có thể đạt 1,2-2,1 tỉ đồng /ha/vụ và từ 2,4-4,4 tỉ/ha/năm.
Giá trị cây nho được nâng cao nhờ vào việc áp dụng tiến bộ kỹ thuật, đưa công nghệ cao vào sản xuất như trồng nho theo tiêu chuẩn VietGAP, trồng trong nhà màng, tưới tiết kiệm, sử dụng chế phẩm sinh học, quản lý dịch hại cây trồng tổng hợp IPM,...
“Chương trình phát triển nông nghiệp công nghệ cao của Tỉnh ủy Ninh Thuận đặc biệt chú trọng phát triển cây nho về diện tích cũng như giống nho mới”- ông Cương chia sẻ.
Chính vì hiệu quả kinh tế của cây Nho nên năm 2018 UBND tỉnh Ninh Thuận đã có quyết định đưa cây nho vào 12 sản phẩm đặc thù và có chỉ dẫn địa lý Nho Ninh Thuận; Nhãn hiệu chứng nhận Rượu Nho.
 |
Ninh Thuận đang nâng cao giá trị cây nho. Ảnh: H.H |
Ngành nông nghiệp cũng tập trung phát triển, nhân rộng chương trình nông nghiệp công nghệ cao, phát triển các giống nho mới như mẫu đơn, ngón tay đen không hạt và các sản phẩm sau nho để đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu.
Mở cửa vườn nho đón du khách
Trái ngược trước đây, nông dân trồng nho rất kiêng kỵ việc người lạ vào vườn nho chuẩn bị thu hoạch thì hiện nay các vườn nho mở cửa đón khách du lịch.
Du lịch trải nghiệm vườn nho đã trở thành một sản phẩm du lịch mới và độc đáo tại Ninh Thuận. Du khách đến Ninh Thuận không thể thiếu những tour tham quan vườn Nho Thái An, trang trại Hoàng Yến hay vườn nho Trí Hà…
Anh Tống Minh Hòa, chủ trang trại Hoàng Yến xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, cho biết trang trại đang trồng kết hợp tám giống nho. Do đó, du khách đến tham quan vườn nho của anh Hòa sẽ được thưởng thức cùng lúc nhiều giống nho.
 |
Du khách thích thú trải nghiệm vườn nho ở Ninh Thuận. Ảnh: NGUYỄN THÀNH |
Việc kết hợp trồng nhiều giống nho cũng giúp vườn nho của trang trại này luôn trĩu quả để níu chân du khách. Ngoài ra, anh Hòa cũng trồng thử nghiệm nhiều giống nho mới cho năng suất cao, kháng bệnh tốt như nho ngón tay không hạt, nho hồng nhật, nho Passion…
“Trang trại đang phát triển du lịch cho du khách tham quan. Bước tiếp theo chúng tôi sẽ mở rộng thêm cơ sở và các sản phẩm từ nho như nho sấy, rượu nho, mật nho. Chúng tôi cũng đang có ý tưởng làm ra sản phẩm sữa chua mật nho để đang dạng sản phẩm từ nho”- anh Hòa cho hay.
Ông Đặng Kim Cương cho biết thêm từ năm 2014, UBND tỉnh Ninh Thuận đã tổ chức Lễ hội Nho và Vang định kỳ 2 năm để nâng cao giá trị, vị thế và tôn vinh những người nông dân trồng nho với tinh thần cần cù chịu khó và sáng tạo, đã cho ra đời những sản phẩm chất lượng, khẳng định thương hiệu của vùng đất đầy nắng gió, khắc nghiệt.
Nằm trong chuỗi hoạt động chính của lễ hội năm nay, cuộc thi "Giàn nho đẹp" lần đầu tiên được tổ chức, hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm thú vị cho người trồng nho và du khách.
Qua khảo sát các vườn nho trên địa bàn tỉnh, Sở NN&PTNT đã phối hợp với các địa phương và nhà vườn, lựa chọn 9 điểm vườn có giàn nho đẹp tham gia cuộc thi. Trong đó, ưu tiên các vườn có giống nho mới, ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao.
Ông Đặng Kim Cương, Sở NN&PTNT tỉnh Ninh Thuận, cho biết tỉnh Ninh Thuận có kế hoạch tổ chức hội thảo “Phát triển cây nho và giá trị sản phẩm từ nho” để đánh giá thực trạng sản xuất và tiêu thụ quả nho hướng đến xuất khẩu. Qua đó, ngành xác định được các cơ hội, thách thức về thị trường, nhất là thị trường xuất khẩu nho, đề ra định hướng phát triển năm 2023 và những năm tiếp theo.
Cùng với đó sẽ triển khai các kế hoạch hỗ trợ thành lập các hợp tác xã, tổ hợp tác sản xuất nho làm dịch vụ đầu vào, đầu ra; tạo điều kiện cho người trồng nho được vay vốn với lãi suất ưu đãi, thời gian vay phù hợp với điều kiện sinh trưởng và phát triển của cây nho cũng như các hoạt động sản xuất, chế biến liên quan đến các giống nho mới có chất lượng cao.
Đồng thời, đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại và quảng bá sản phẩm, tìm kiếm và thu hút các nhà đầu tư tiềm năng tham gia đầu tư cơ sở bảo quản, chế biến các sản phẩm từ nho. Nhà đầu tư sẽ được ngân sách tỉnh hỗ trợ 60-70% chi phí đầu tư để xây dựng cơ sở hạ tầng về xử lý chất thải, giao thông, điện, nước, nhà xưởng và mua thiết bị.
Ngành nông nghiệp phấn đấu đến năm 2025 đưa ra sản xuất diện rộng 1-2 giống nho mới không hạt và nhân rộng mô hình sản xuất theo hướng tập trung và thâm canh đạt 20-30% diện tích trồng nho trên địa bàn toàn tỉnh, phục vụ xuất khẩu.