• Rà soát 174 người đến quán bar Sunny ở Vĩnh Phúc
• Thêm 20 ca mắc mới, có 8 bệnh nhân lây nhiễm COVID-19 trong cộng đồng
• Việt Nam ghi nhận chủng virus SARS-CoV-2 biến thể Ấn Độ trên 4 bệnh nhân chuyên gia

Đoàn chuyên gia Trung Quốc sau khi hết hạn cách ly tập trung tại Yên Bái đã đi lại “tung tăng” tại nhiều tỉnh thành, tiếp xúc với nhiều người trong thời gian theo dõi, giám sát sức khỏe tại nơi làm việc. 

Trước đó, ca bệnh 2.899 ở Hà Nam, sau khi hoàn thành cách ly tập trung 14 ngày tại Đà Nẵng, khi về địa phương đáng lẽ phải cách ly tiếp ở nhà 14 ngày, nhưng anh này đã không khai báo y tế, đi lại, tham gia liên hoan và làm lây dịch ra cộng đồng. Câu hỏi lớn đặt ra ở đây là có sự lỏng lẻo trong việc quản lý sau cách ly tập trung của chính quyền địa phương, của doanh nghiệp có chuyên gia nhập cảnh, tạo ra lỗ hổng để người cách ly tại nhà đi lại, tiếp xúc, làm lây lan dịch bệnh? 

Đoàn công tác của Bộ Y tế kiểm tra khu cách ly tập trung tại Hưng Yên, nơi có 2 ca mắc COVID-19 trong cộng đồng.

Đi lại nhiều nơi khi vừa rời khu cách ly tập trung

Ngày 2/5, tỉnh Vĩnh Phúc phát hiện 6 trường hợp dương tính lần 1 với SARS-CoV-2 do tiếp xúc với chuyên gia người Trung Quốc sang làm việc tại Công ty cổ phần Khoáng sản Trung Bắc Á ở Việt Nam. Hiện nay, 2 trong số 5 người này đang điều trị tại BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã có kết quả xét nghiệm khẳng định dương tính, các trường hợp khác đang chờ kết quả xét nghiệm lần 2. 

Được biết, đoàn chuyên gia Trung Quốc gồm 5 người của Công ty cổ phần khoáng sản Trung Bắc Á, nhập cảnh vào Việt Nam và được cách ly tại khách sạn Như Nguyệt 2, TP Yên Bái từ ngày 9 đến 23/4. Trong quá trình cách ly tại đây, ngày 18/4, khách sạn này cũng đón đoàn chuyên gia Ấn Độ đến cách ly, trong đó có 1 người mắc COVID-19 và sau đó lây bệnh cho 1 lễ tân của khách sạn. 

Theo bà Vũ Thị Hiền Hạnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái, các chuyên gia Trung Quốc được lấy mẫu 3 lần xét nghiệm đều âm tính. Sau khi hết thời hạn cách ly, họ được UBND TP Yên Bái cấp giấy xác nhận, bàn giao cho doanh nghiệp về nơi lưu trú, tiếp tục theo dõi sức khỏe trong 14 ngày. Trung tâm Y tế TP Nghĩa Lộ được giao theo dõi, giám sát sức khỏe nhóm chuyên gia này tại nơi cư trú khi họ đến khách sạn Bảo Yến, phường Tân An, thị xã Nghĩa Lộ. 

Tuy nhiên, đoàn chuyên gia này sau khi rời khỏi nơi cách ly tập trung đã không thực hiện cách ly tại nơi cư trú 14 ngày, mà tự ý di chuyển tới nhiều địa điểm như Sa Pa (Lào Cai), huyện Bình Xuyên (Vĩnh Phúc), Bắc Giang, Phong Thổ (Lai Châu), sau đó ngày 25/4 mới về khách sạn Bảo Yến. Theo thông tin, đoàn chuyên gia còn di chuyển đến Đà Nẵng, Lạng Sơn, Thanh Hóa. Trong quá trình đi lại, chuyên gia được xác định dương tính đã đến nhiều nhà hàng, quán bar… tiếp xúc với nhiều người. 

Ngày 28/4, 1 người trong nhóm chuyên gia xuất cảnh về nước qua Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị Lạng Sơn và được phía bạn xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2. Tối 30/4, Sở Y tế Yên Bái nhận được thông tin trên từ phía Trung Quốc. Theo tỉnh Yên Bái, Công ty cổ phần Khoáng sản Trung Bắc Á đã không thực hiện trách nhiệm đưa đón, quản lý số chuyên gia nói trên theo quy định, dẫn tới các chuyên gia này tự ý di chuyển nhiều nơi. 

Câu hỏi đặt ra ở đây là nơi tổ chức cách ly tập trung có thông báo về địa phương nơi chuyên gia sẽ cư trú để giám sát y tế hay không? Nếu có, tại sao đoàn chuyên gia không tiếp tục cách ly tại nơi sẽ lưu trú mà tự do đi đến nhiều nơi không ai quản lý, không ai biết? 

Theo bà Lê Thị Hồng Vân, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Yên Bái, sau khi chuyên gia được cách ly tập trung 14 ngày và có kết quả xét nghiệm âm tính, chuyên gia được di chuyển về cơ quan, công sở nơi sẽ làm việc. Khi về đó, chính quyền địa phương sẽ giám sát sức khoẻ, theo dõi sức khoẻ của chuyên gia trong 14 ngày tiếp theo. Kết thúc 14 ngày, chuyên gia sẽ được lấy mẫu xét nghiệm để kết thúc quy trình cách ly. 

Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 của tỉnh Yên Bái vào sáng 2/5, lãnh đạo Sở Y tế Yên Bái thừa nhận việc quản lý, giám sát sau cách ly với nhóm chuyên gia Trung Quốc còn lỗ hổng, sai sót. Lãnh đạo tỉnh Yên Bái thẳng thắn thừa nhận trách nhiệm của Ban Chỉ đạo chống dịch thời gian qua, đồng thời triển khai khẩn trương các biện pháp khoanh vùng, dập dịch ở những nơi liên quan đến chuyên gia Trung Quốc. Những tổ chức, cá nhân liên quan đến sai sót trong vụ việc này sẽ bị xem xét trách nhiệm. 

Khẩn trương lấp lỗ hổng

Trong những ngày qua, chúng ta đã tăng cường rất nhiều biện pháp, huy động lực lượng chốt chặt tại các đường mòn, lối mở để ngăn chặn người nhập cảnh trái phép vào biên giới, nhất là ở các tỉnh biên giới Tây Nam nơi một số nước láng giềng đang bùng phát dịch bệnh. Song, ở trong nước, những trường hợp nhập cảnh hợp pháp tại các khu cách ly tập trung là một cảnh báo rất lớn nếu chúng ta không quản lý tốt, để dịch lây lan và lọt ra cộng đồng. Đặc biệt là công tác quản lý, giám sát 14 ngày tiếp theo tại nhà, nơi làm việc của những người nhập cảnh sau khi hết cách ly tập trung còn đang bộc lộ nhiều lỏng lẻo. Nếu chúng ta không làm đúng quy trình cách ly, không giám sát, không lấy mẫu xét nghiệm, đặc biệt người cách ly thiếu ý thức tự ý đi ra ngoài, thì hậu quả khôn lường nếu họ mắc COVID-19. Và chỉ thời gian ngắn vừa qua, chúng ta đã có 2 bài học nhãn tiền. 

Hiện nay, hàng loạt tỉnh đang dốc sức truy vết các F1, F2 liên quan đến chuyên gia người Trung Quốc; cũng như các địa phương đang huy động chống dịch, tốn kém và thiệt hại về kinh tế sau khi xảy ra ca bệnh 2.899. Theo phân tích của một chuyên gia dịch tễ học, trường hợp chuyên gia Trung Quốc được phát hiện mắc bệnh ngay khi nhập cảnh về nước và phía bạn thông báo với chúng ta. Nếu người này không xuất cảnh, vẫn còn ở Việt Nam, đi tiếp nhiều nơi, gặp gỡ nhiều người thì hậu quả lây dịch còn rất lớn. 

Chúng ta đã có bài học lây nhiễm chéo trong khu cách ly tập trung tại Hải Dương và tại khách sạn Như Nguyệt 2, Yên Bái, nay lại là lây nhiễm trong cộng đồng khi hết thời hạn cách ly tập trung. Việc cần chấn chỉnh chính là kiểm soát chặt chẽ, nghiêm ngặt quy trình tại nơi cách ly tập trung cũng như cách ly tại nhà. Trước đó, tại buổi làm việc tại Yên Bái, khi kiểm tra tại khách sạn Như Nguyệt 2, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn đã chỉ rõ, khi cách ly cho các chuyên gia ở khách sạn, Yên Bái đã chưa sắp xếp cách ly tập trung cho nhóm chuyên gia nhập cảnh đến từ các quốc gia có dịch bùng phát mạnh với các biến thể mới. 

Một số nơi công tác phân luồng, phân khu, phân phòng ở nơi cách ly tập trung không khoa học, để người có nguy cơ cao ở với người nguy cơ thấp dễ lây nhiễm chéo. Vừa qua, có trường hợp nhập cảnh từ Nhật Bản về được phát hiện dương tính trong khu cách ly tập trung tại khách sạn Mường Thanh, Con Cuông, Nghệ An, do ở cùng phòng với bệnh nhân 2.795.

Theo chuyên gia dịch tễ, chúng ta đã có bài học ở Hà Nội khi chưa có kết quả xét nghiệm âm tính ngày cách ly thứ 14 đã cho về, hậu quả người này vừa về tới nhà thì nhận được kết quả  dương tính. PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết, việc lấy mẫu xét nghiệm ở nơi cách ly tập trung cũng phải tuân thủ quy định nghiêm ngặt, mẫu đó có lấy đúng ngày thứ 14 hay không, và sau 14 ngày phải có kết quả âm tính thì mới hết thời hạn cách ly. Kể cả cách ly tại nhà cũng vậy. 

Hiện nay, chúng ta đã có hàng nghìn trường hợp cách ly tại nhà cho các F2, cũng như các trường hợp kết thúc cách ly tập trung, nếu địa phương không tuân thủ nghiêm, lơ là, mất cảnh giác thì hậu quả rất dễ xảy ra. Qua 2 trường hợp trên, chuyên gia cũng khuyến cáo, người dân phải tuân thủ nghiêm quy định cách ly, nếu không tuân thủ, để lây lan dịch bệnh sẽ bị xử lý và chịu trách nhiệm hình sự.