Cách ly và cách chức

Quỳnh Thư

(KTSG) - Hôm thứ hai tuần này, báo Tuổi Trẻ đưa tin chính quyền tỉnh Yên Bái ra quyết định tạm đình chỉ công tác giám đốc Trung tâm y tế thành phố Yên Bái, nơi chịu trách nhiệm giám sát địa điểm cách ly đã để xảy ra vụ “lọt lưới” ra cộng đồng ca bệnh đang cách ly.

Ảnh minh họa khu vực cách ly tại một bệnh viện dã chiến ở TPHCM. Ảnh: TTXVN

Người viết bài chưa có thông tin cụ thể để kết luận chính xác trách nhiệm của vị giám đốc này đến đâu. Tuy nhiên, có thể nói quyết định ngưng chức là cần thiết trong bối cảnh cả nước đang dồn hết sức ngăn dịch. Trước mắt, chúng ta không chỉ là một trận sống mái giữ lấy mạng sống của chính mình mà còn để giữ lại những gì đã làm được trong suốt hơn một năm qua, trong đó có cả hy vọng tận dụng cơ hội mới do hiệu quả của nỗ lực chống dịch ở Việt Nam mang lại. Vì vậy, trước tình hình cấp bách như thế, mọi vi phạm trong phòng chống dịch phải được xử lý đích đáng.

Hình ảnh người dân ken đặc tại nhiều bãi biển, địa điểm du lịch trong kỳ nghĩ lễ dài vừa qua làm nhiều người không khỏi lo âu về khả năng lây lan trên diện rộng của dịch bệnh. Có người còn liên tưởng đến dòng người trên sông Hằng ở Ấn Độ và hình ảnh những lò hỏa thiêu “dã chiến” dựng lên trong tình cảnh người chết vì dịch bệnh ở quốc gia này tăng cao đến mức không còn kiểm soát.

Chẳng người Việt nào muốn dịch lây lan, nhưng thử hỏi có người Ấn, người Mỹ, người Brazil hay người Thái, người Campuchia nào muốn vậy?

Mấy ngày qua, báo chí tràn ngập thông tin về những đợt truy quét “thần tốc” các ca nghi nhiễm, các ca F1, F2 ở nhiều địa phương toàn quốc cũng như trên mọi phương tiện vận chuyển. Điều này cho thấy quyết tâm của những người có trách nhiệm và đội ngũ thực hiện nhằm ngăn dịch. Tuy nhiên, cần nhớ rằng, chúng ta chỉ có thể làm được điều này nếu số ca nhiễm nằm trong mức giới hạn, càng thấp càng tốt. Báo chí nhắc nhiều đến bệnh nhân “siêu lây nhiễm” 2899 ở Hà Nam. Nhưng cũng cần nhớ rằng cho đến nay, Việt Nam chỉ có vài bệnh nhân siêu lây nhiễm như thế. Vì thế, chúng ta vẫn còn đủ nguồn lực để theo dõi, cách ly và điều trị. Nhưng thử nghĩ chuyện gì sẽ xảy ra nếu con số này lên đến hàng trăm hay hàng ngàn hay hơn nữa?

Cho đến nay, đội ngũ y tế của chúng ta vẫn đánh số từng ca lây nhiễm và theo dõi toàn bộ các bệnh nhân một cách sát sao. Đó là một điều may mắn cho đất nước Việt Nam và toàn thể người Việt. Nhìn sang Ấn Độ hay Brazil, hay thậm chí Mỹ - nước có nguồn lực quốc gia, nguồn lực y tế thuộc loại hàng đầu thế giới - họ không thể làm được như chúng ta. Vì sao như vậy? Không có phép mầu nào cả ở đây. Chỉ đơn giản là vì Việt Nam vẫn có khả năng nắm rõ từng ca bệnh, nhờ vậy vẫn kiểm soát được dịch rất tốt.

Trong bóng đá, “công làm, thủ phá” là cụm từ nôm na dùng để chỉ tình trạng trong một đội bóng hàng công rất tốt nhưng hàng thủ rất tệ. Do vậy, cầu thủ tấn công có cố gắng đến đâu thì công sức ghi bàn của họ cũng sẽ trở thành mây khói nếu cầu thủ phòng ngự để thua những bàn không đáng. Một đội bóng muốn chiến thắng, công thủ phải liên hoàn hiệu quả để bảo vệ thành quả đạt được.

Trước nguy cơ dịch bệnh lây lan nguy hiểm, sự phối hợp nhịp nhàng giữa một bên là trách nhiệm đầy đủ của các cơ quan công quyền và bên kia là ý thức đúng mức của từng người dân tự bảo vệ mình có ý nghĩa quyết định chẳng khác gì sự ăn ý giữa hàng công và hàng thủ của một đội bóng. Nói một cách hình tượng, trong cuộc chiến chống dịch Covid-19 ở Việt Nam hiện giờ, chính quyền và người dân tương tự như công và thủ của một đội bóng. Cả hai phải phối hợp với nhau ăn ý và hết lòng gắng sức vì chiến thắng chung.

Chúng ta sẽ mất tất cả nếu để xảy ra tình trạng “công làm, thủ phá”. Không thể loại trừ nguy cơ này hiện nay vì các ca nhiễm trong cộng đồng ngày càng tăng, có cả trường hợp không rõ nguồn lây. Trong ngữ cảnh đó, cách chức quan chức lơ là chống dịch cũng như xử lý nghiêm người dân vi phạm các quy định chống dịch - kể cả khởi tố hình sự - là chuyện cần làm. Thời gian cho việc thuyết phục hay răn đe đã hết. Xin nhắc lại, nghiêm túc cách ly và nghiêm khắc cách chức đều cần thiết như nhau.