Sự thay đổi rõ nét này là nhờ Quyết định 08/2021 của UBND TP HCM về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy định giải quyết thủ tục liên quan hồ sơ đất đai - có hiệu lực từ hôm nay, 10-5.

Đơn giản, nhanh chóng

Ông Lê Trọng Trinh mới mua căn nhà liền kề tại phường Thạnh Lộc, quận 12, TP HCM. Sáng 7-5, ông có mặt tại phòng một cửa của UBND quận 12 để nhận một số giấy tờ xác minh về giấy phép xây dựng, hồ sơ đất đai để tách sổ với các hộ lân cận.

Sau khi được UBND quận 12 chứng nhận các thủ tục cần thiết, ông Trinh đi vài trăm bước chân đến Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận, nộp biên nhận và qua gặp cán bộ để nộp phí ngân hàng. Mất chừng 30 phút, ông Trinh đã làm xong các giấy tờ. Thay vì chờ tới ngày hẹn để quay lại UBND quận nhận giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) và tài sản gắn liền với đất (sổ hồng) do mình đứng tên, ông đã ủy quyền cho Bưu điện TP HCM làm việc này.

"Lâu nay, thủ tục nhà đất là nỗi ám ảnh của bao người. Có trường hợp mất 4 năm vẫn chưa xong hồ sơ. Trước khi làm, tôi tìm hiểu thông tin để chuẩn bị hồ sơ đầy đủ nên mới nhanh đến vậy" - ông Trinh phấn khởi.

Nghe ông Trinh nói, một cán bộ thuộc Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận 12 tiếp lời: "Bây giờ mọi thứ đã liên thông, giảm từ 10 bước còn 2 bước. Đó là nộp tại một điểm và nhận tại một điểm".

Vị cán bộ này nói rõ lúc trước để làm giấy tờ đất đai, người dân phải đến UBND quận nộp hồ sơ rồi chờ thêm vài ngày mới nhận kết quả. Tiếp đến, người dân cầm những giấy tờ này đến chi cục thuế, kho bạc thêm 2 lần nữa, sau đó mới sang Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận để nộp. Nếu hồ sơ vượt thẩm quyền, người dân phải tự mình tới Văn phòng Đăng ký đất đai TP HCM có trụ sở tại quận Bình Thạnh để giải quyết.

"Do quy định nhiều bước nên nhiều người không hiểu quay sang to tiếng, thậm chí nghĩ rằng cán bộ vòi vĩnh. Chưa kể, các chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai cấp quận, huyện lúc nào cũng đông người, chỉ việc nộp hồ sơ không thôi có thể chờ mất nửa ngày" - vị này dẫn chứng.

Khi Quyết định 08 của UBND TP HCM được áp dụng, quá trình xử lý hồ sơ nhà đất chắc chắn sẽ diễn ra trơn tru và nhanh chóng hơn. Đặc biệt, thông qua hệ thống đánh giá mức độ hài lòng của người dân đối với cán bộ, hy vọng mức độ "hài lòng" của người dân sẽ được cải thiện đáng kể.

Theo quy định mới, 22 chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp quận, huyện được phép ký, cấp sổ đỏ và sổ hồng thay vì chuyển về Văn phòng Đăng ký đất đai TP HCM ký như lâu nay. Việc này sẽ giúp giải quyết một lượng lớn hồ sơ tồn đọng. Theo nhận định của Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) TP HCM, lượng hồ sơ trễ hẹn có thể giảm tới 70% khi thực hiện quy trình mới.

Đại diện Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai huyện Hóc Môn cho biết trước đây, mỗi ngày cần tới 3 cán bộ quản lý kho hồ sơ, vận chuyển và theo dõi hồ sơ nhà đất lên Văn phòng Đăng ký đất đai TP và Sở TN-MT để phê duyệt, ký và đóng dấu. Việc này vừa tốn nhân sự vừa mất thời gian. Khi Quyết định 08 của UBND TP có hiệu lực, mọi việc sẽ đơn giản hơn rất nhiều.

Giải quyết ngay 20.000 hồ sơ

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TN-MT TP HCM, cho rằng quy định ủy quyền cho chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp quận, huyện là giải pháp vừa chia việc cho đơn vị cấp dưới vừa giúp hồ sơ giải quyết một cách nhanh chóng.

Theo ông Nguyễn Toàn Thắng, trước năm 2018, tất cả thủ tục đăng ký nhà đất mà người dân yêu cầu cấp giấy chứng nhận mới đều thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở TN-MT. Mỗi năm, trên nửa triệu hồ sơ được cấp giấy chứng nhận mới. Hằng ngày, lãnh đạo sở chỉ ký hồ sơ thôi đã tốn hết thời gian làm việc. Có thời điểm, lãnh đạo Sở TN-MT ký tới trên 1.000 hồ sơ/ngày.

Từ năm 2018, UBND TP HCM cho phép Sở TN-MT ủy quyền Văn phòng Đăng ký đất đai TP làm việc này. Con dấu được cấp thêm cho Ban Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai TP để ký và cấp giấy tờ cho người dân. Giải pháp này giúp thời gian giải quyết hồ sơ nhà, đất rút ngắn 3-5 ngày và mỗi năm giảm tải hơn 80.000 hồ sơ. Tuy nhiên, giải pháp này vẫn có nhược điểm là hồ sơ từ chi nhánh lên Văn phòng Đăng ký đất đai TP vẫn mất đến 10 ngày, khiến lượng hồ sơ trễ hẹn còn rất lớn. Chi phí vận chuyển mỗi năm tốn trên 3 tỉ đồng.

Khi Quyết định 08 của UBND TP HCM được áp dụng chính thức, quy trình thực hiện sẽ được rút gọn thêm nhiều bước nữa. Cụ thể, chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp quận, huyện được phép trực tiếp ký, đóng dấu 11 thủ tục được sửa đổi, bổ sung liên quan đến giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, đăng ký đất đai, tài sản khác gắn liền với đất; cấp, cấp đổi, cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất.

"Trước kia, dù đã cho phép các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp quận, huyện được làm một số thủ tục nhưng do con dấu chỉ được cấp 2 nơi là Văn phòng Đăng ký đất đai TP và Sở TN-MT nên hồ sơ vẫn phải chuyển lên để ký và đóng dấu. Nay việc này không còn nữa, trừ trường hợp hồ sơ thuộc thẩm quyền cấp sở thì chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp quận, huyện mới chuyển lên Văn phòng Đăng ký đất đai TP để đóng dấu. Hồ sơ sau đó sẽ được trả ngược lại chi nhánh và bàn giao cho người dân trong vòng 24 giờ. 11 thủ tục giao trực tiếp các chi nhánh tự giải quyết, đồng nghĩa 70.000 hồ sơ hằng năm sẽ được giải quyết nhanh chóng. Trước mắt, 20.000 hồ sơ sẽ được giải quyết ngay trong quý này" - ông Thắng nhấn mạnh.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), cho biết thủ tục hành chính, trong đó hồ sơ liên quan đến nhà đất, ở TP rất lớn. Nếu so sánh với các tỉnh, thành có khi công việc của Văn phòng Đăng ký đất đai TP HCM gấp nhiều lần.

Theo ông Châu, trước kia, khi Nghị định 01/2017/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai) cho phép sở TN-MT các tỉnh, thành được ủy quyền văn phòng đăng ký đất đai ký cấp sổ đỏ, sổ hồng cho người dân và doanh nghiệp, HoREA đã kiến nghị Chính phủ xem xét sửa đổi, bổ sung giao quyền cho các chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai được làm việc này. Đến nay, kiến nghị này được TP HCM cho phép thực hiện, người dân lẫn doanh nghiệp đều hết sức vui mừng. Bởi lẽ, quy trình mới sẽ giúp giải quyết nhanh và kịp thời nhu cầu của người dân, thay vì mất tới 15-20 ngày, thậm chí vài tháng mới xong như trước đây.