Người phát ngôn của Tổng thống Philippines, ông Harry Roque - Ảnh: VĂN PHÒNG TỔNG THỐNG PHILIPPINES
Các phát ngôn gây tranh cãi của ông Roque xuất hiện trong một cuộc họp báo ngày 11-5, theo tờ Inquirer. Quan điểm của Phủ Tổng thống Philippines đi ngược với lập trường của Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao của nước này.
Đá Ba Đầu thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, nhưng Trung Quốc và Philippines cũng đưa ra yêu sách đối với thực thể này.
Tình hình tại đá Ba Đầu bắt đầu thu hút sự chú ý vào cuối tháng 3, sau khi truyền thông Philippines công bố các bức ảnh cho thấy hàng trăm tàu Trung Quốc neo đậu thành hàng ngang tại khu vực.
"Về các cáo buộc xâm nhập, tôi muốn nhắc lại rằng rất nhiều tàu Trung Quốc ở đá Ba Đầu cách xa Philippines. Chúng ta chưa bao giờ sở hữu khu vực đó", ông Roque khẳng định trong cuộc họp báo ngày 11-5.
"Chúng ta đang cố gắng tạo ra một điều gì đó vượt ngoài thực tế. Khu vực đó chưa bao giờ thuộc sở hữu Philippines và vấn đề đang được phóng đại", ông Roque nêu lập luận.
"Đá Ba Đầu không nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Nó ở xa, xa lắm", phát ngôn viên của Tổng thống Rodrigo Duterte khẳng định.
Văn phòng Tổng thống Duterte có quan điểm trái ngược với Bộ Quốc phòng và Bộ Ngoại giao Philippines. Hai bộ này từng tuyên bố đá Ba Đầu nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.
Bộ Ngoại giao Philippines đã liên tục gởi công hàm phản đối tới Bắc Kinh kể từ đầu tháng 4 đến nay, yêu cầu Trung Quốc rút tàu khỏi đá Ba Đầu và các thực thể khác thuộc quần đảo Trường Sa.
Bộ Quốc phòng và cơ quan ngư nghiệp Philippines cũng cử tàu tuần tra và máy bay đến khu vực, tuyên bố bảo vệ ngư dân Philippines và đề phòng Trung Quốc. Trong một tuyên bố mang tính khích lệ lớn hồi tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana nhấn mạnh sẽ không lung lay quan điểm dù Trung Quốc có quân đội mạnh hơn Philippines.
Đá Ba Đầu là một rạn san hô hình chữ V có tổng diện tích khoảng 10km2, chỉ nổi lên khỏi mặt nước khi triều xuống thấp. Nó nằm trong vùng 12 hải lý của đảo Sinh Tồn Đông, thuộc quyền quản lý và chủ quyền của Việt Nam.
Việt Nam đã liên tục theo dõi tình hình tại đá Ba Đầu và ra tuyên bố nêu rõ quan điểm về vấn đề.
Trong cuộc họp báo ngày 25-3, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh hoạt động của tàu Trung Quốc tại đá Ba Đầu nằm trong phạm vi lãnh hải của Sinh Tồn Đông, xâm phạm chủ quyền của Việt Nam.
"Việt Nam yêu cầu Trung Quốc chấm dứt vi phạm, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, thiện chí thực hiện UNCLOS 1982, nghiêm chỉnh tuân thủ DOC, đặc biệt là nghĩa vụ kiềm chế, không làm phức tạp tình hình, tạo môi trường thuận lợi cho tiến trình đàm phán COC, đóng góp vào việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, và trật tự pháp lý trên biển tại khu vực", bà Thu Hằng nhấn mạnh.
Tinh thần của tuyên bố này tiếp tục được lặp lại trong cuộc họp báo ngày 8-4. Về câu hỏi tàu hộ vệ tên lửa Quang Trung diễn tập tại Trường Sa, bà Thu Hằng khẳng định: "Quân đội Việt Nam duy trì các hoạt động huấn luyện, diễn tập nâng cao năng lực nhằm mục tiêu sẵn sàng bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc".
TTO - Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã đề nghị Trung Quốc để yên cho ngư dân Philippines đánh bắt trên Biển Đông, đồng thời khiển trách các quan chức cứng rắn với Bắc Kinh.