Ngày 19-5, Thủ tướng Chính phủ có văn bản hỏa tốc gửi các Bộ GTVT, Tài chính, Tư pháp, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam về việc giao thực hiện vốn bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt năm 2021.
Theo đó, xét đề nghị của các bộ và ý kiến các Phó Thủ tướng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính giao Bộ GTVT chịu trách nhiệm đặt hàng toàn bộ đối với việc quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia năm 2021 với Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) trước ngày 24-5.
Thủ tướng quyết định giao Bộ GTVT đặt hàng bảo trì đường sắt. Ảnh: V.LONG
VNR được giao tổ chức thực hiện, chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng, Bộ GTVT về việc tổ chức thực hiện quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia do Nhà nước đầu tư, đảm bảo hoạt động giao thông vận tải đường sắt thông suốt, trật tự, an toàn, chính xác theo đúng quy định pháp luật.
Như tin đã đưa, từ năm 2019, VNR chuyển về Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, không còn trực thuộc Bộ GTVT nên bộ này không tiếp tục giao vốn cho đơn vị ngoài ngành. Do vậy, trong năm 2020 VNR đã một lần kêu cứu vì không được giao vốn.
Sau đó, Bộ Tài chính thống nhất với Bộ GTVT tiếp tục giao dự toán nguồn sự nghiệp kinh tế đường sắt cho VNR để thực hiện công tác bảo trì đường sắt quốc gia, do dự toán năm 2019 đang trong giai đoạn chuyển tiếp trước khi Nghị định 131/2018 có hiệu lực. Tuy nhiên, đến năm 2021, phương án giao 2.800 tỉ đồng cho đơn vị này vẫn gây tranh cãi.
Nguyên nhân là do đề án quản lý, sử dụng, khai thác tài sản kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia do Bộ GTVT lập chưa được phê duyệt sau nhiều lần trình Thủ tướng vì có sự khác biệt quan điểm.
Cụ thể, Bộ Tư pháp nhận thấy việc giao dự toán quản lý, bảo trì đường sắt quốc gia cho VNR không trái với quy định của pháp luật hiện hành. Đồng thời, không phải giao qua các khâu trung gian không cần thiết, làm chậm tiến độ thực hiện nhiệm vụ, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn chạy tàu.
Trong khi đó, Bộ Tài chính khẳng định việc giao dự toán trên cho VNR là không phù hợp với quy định khoản 1, điều 49, Luật Ngân sách nhà nước.
Trên cơ sở góp ý, Bộ GTVT thống nhất ý kiến của Bộ Tài chính. Trường hợp năm 2021 giao VNR thụ hưởng kinh phí nguồn sự nghiệp kinh tế năm 2021 thì tiếp tục phải có sự đồng ý của Thường vụ Quốc hội, ý kiến chỉ đạo của Chính phủ.
Theo đó, Cục Đường sắt Việt Nam, dự thảo các hợp đồng đặt hàng bảo dưỡng hạ tầng đường sắt với 20 công ty nhưng phía VNR không thực hiện các chỉ đạo của Bộ GTVT, không phối hợp với Cục Đường sắt để hoàn thiện dự thảo hợp đồng đặt hàng.
VNR cũng chưa cho phép người đại diện phần vốn nhà nước tại 20 doanh nghiệp bảo trì ký hợp đồng đặt hàng với Cục Đường sắt để triển khai thực hiện.
Trên cơ sở còn ý kiến khác nhau, sự thiếu phối hợp của VNR và quy định pháp luật, Bộ GTVT đã báo cáo Thủ tướng tổ chức họp thống nhất ý kiến giữa các bộ, ngành và xem xét các tồn tại, khó khăn, vướng mắc nêu trên, quyết định phê duyệt đề án làm căn cứ để triển khai, thực hiện…