UBND tỉnh Đồng Nai vừa có văn bản gửi Thủ tướng giải trình một số đề nghị của Kiểm toán Nhà nước về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án sân bay Long Thành.
Đề nghị thay đổi thời gian áp quy định bồi thường
Theo đó, Kiểm toán Nhà nước đề nghị tỉnh Đồng Nai điều chỉnh khung chính sách bồi thường theo hướng: Đối với các hộ cá nhân xây dựng nhà trước ngày công bố quy hoạch khu vực xây dựng sân bay Long Thành (20-7-2005), trên đất không đủ điều kiện bồi thường thì được hỗ trợ bằng giá trị xây mới. Trường hợp không còn đất ở, nhà ở nào khác trên địa bàn xã nơi có đất bị thu hồi thì được bố trí một lô tái định cư diện tích tối thiểu và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định.
Tuy nhiên, tỉnh đề nghị giữ nguyên như quy định khung chính sách đã được Thủ tướng phê duyệt trước đó. Cụ thể, đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân xây dựng nhà ở, công trình phục vụ sinh hoạt trên đất không đủ điều kiện bồi thường và xây dựng trước ngày 25-6-2015 thì được hỗ trợ bằng giá trị xây mới các công trình có thiết kế tiêu chuẩn kỹ thuật tương đương tại thời điểm bồi thường. Trường hợp này không giảm trừ hay tính khấu hao công trình hay nguyên vật liệu có thể sử dụng lại…
Lý do là UBND tỉnh Đồng Nai cho rằng pháp luật về đất đai hiện hành không quy định cụ thể về hỗ trợ đối với nhà ở, công trình phục vụ sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân xây dựng trên đất không đủ điều kiện bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.
Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai thuyết minh việc quy hoạch sân bay
Long Thành. Ảnh: V.LONG
Hơn nữa, sau khi Thủ tướng phê duyệt quy hoạch sân bay Long Thành, tỉnh đã ban hành quy định quản lý đất đai, xây dựng và hoạt động sản xuất nông nghiệp trong phạm vi ranh giới quy hoạch sân bay. Với đặc điểm quy hoạch sân bay Long Thành được công bố đã lâu (đến nay đã hơn 15 năm), người dân bị hạn chế về chuyển quyền sử dụng đất, tách thửa, chuyển mục đích và xây dựng nhà ở nên đời sống gặp rất nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, do nhu cầu thực tế nên vẫn phát sinh về xây dựng nhà ở.
“Do đó, UBND tỉnh Đồng Nai đã đề xuất với Thủ tướng và Bộ TN&MT lấy mốc thời gian 25-6-2015 (thời điểm Quốc hội thông qua Nghị quyết 94/2015 về chủ trương đầu tư dự án sân bay Long Thành) thay vì ngày công bố quy hoạch để tính toán hỗ trợ nhà và bố trí tái định cư, tạo điều kiện cho người dân sớm ổn định cuộc sống là phù hợp…” - UBND tỉnh Đồng Nai nêu ý kiến.
Kiểm toán Nhà nước kiến nghị sửa lại khung chính sách đối với điều kiện hỗ trợ các gia đình sản xuất nông nghiệp theo hướng phải có xác nhận của UBND cấp xã, có hồ sơ cư trú tại địa phương. Tuy nhiên, UBND tỉnh Đồng Nai xin giữ nguyên như khung chính sách Thủ tướng phê duyệt.
Cụ thể, hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất, ngoài việc được bồi thường bằng tiền còn được hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm bằng tiền với mức hai lần giá đất nông nghiệp cùng loại trong bảng giá đất của tỉnh Đồng Nai đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp thu hồi. Diện tích được hỗ trợ không vượt quá hạn mức giao đất nông nghiệp tại địa phương theo quy định Luật Đất đai năm 2013.
“Nếu theo đề nghị của Kiểm toán Nhà nước sẽ phát sinh thêm thủ tục, kéo dài thời gian giải phóng mặt bằng, ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án sân bay Long Thành” - UBND tỉnh Đồng Nai lý giải.
Giảm quyền lợi dễ phát sinh khiếu kiện
Theo UBND tỉnh Đồng Nai, công tác xây dựng khung chính sách về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sân bay Long Thành phù hợp với quy định Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã được Bộ TN&MT thẩm tra, được Thủ tướng phê duyệt. Nội dung khung chính sách đã được đưa vào báo cáo nghiên cứu khả thi dự án để trình Quốc hội thông qua.
Đến nay, UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo UBND huyện Long Thành hoàn thành toàn bộ công tác kiểm đếm 5.000 ha. Song song đó, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo các quy định của khung chính sách cho 2.652/5.541 hộ gia đình, cá nhân. Địa phương cũng thực hiện chi trả cho 2.330 hộ với số tiền 5.386,1 tỉ đồng.
Đối với các trường hợp còn lại, UBND huyện Long Thành đã áp giá và xây dựng dự thảo phương án, tiến hành công khai niêm yết. Các hộ gia đình, cá nhân đã nhận tiền bồi thường nhưng vẫn có ý kiến cho rằng đơn giá bồi thường còn thấp trong khi giá đất thị trường xung quanh dự án tăng cao.
“Vì vậy việc thay đổi chính sách theo hướng giảm quyền lợi của người có đất bị thu hồi như đề nghị của Kiểm toán Nhà nước tại thời điểm này sẽ phát sinh nhiều đơn thư khiếu nại, gây khó khăn cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án” - UBND tỉnh Đồng Nai nêu rõ.
Liên quan đến vấn đề này, Văn phòng Chính phủ cho biết đơn vị đang lấy ý kiến các thành viên Chính phủ để báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định.•
