Việc Thaco bất ngờ tuyên bố huỷ niêm yết công ty đại chúng khiến giới đầu tư đặt nhiều câu hỏi nghi vấn. Không loại trừ khả năng Thaco đã âm thầm gom cổ phiếu từ trước đó để đưa số nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn xuống dưới 100, từ đó thông báo với UBCKNN để nộp hồ sơ huỷ tư cách công ty đại chúng. Lý do là gì?

Thaco huỷ niêm yết đại chúng, tránh nộp báo cáo tài chính?

Hiện tại, Thaco chưa công bố báo cáo tài chính năm 2020. Huỷ niêm yết công ty đại chúng đồng nghĩa với việc Thaco sẽ không cần công khai các số liệu tài chính, các nghị quyết của đại hội đồng cổ đông... Trong khi báo cáo tài chính năm 2019 cho thấy lợi nhuận giảm sút 21% so với năm 2018.

“Việc huỷ niêm yết công ty đại chúng rõ ràng sẽ giúp Thaco không phải gửi báo cáo tài chính có kiểm toán cho Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước theo diện công bố thông tin định kì. Thêm vào đó, không cần công bố lợi nhuận và các hoạt động trọng yếu của Tập đoàn. Đây có lẽ là mục tiêu trọng yếu nhất của việc huỷ niêm yết này”, ông Huỳnh Minh Tuấn - Giám đốc môi giới hội sở Công ty Chứng khoán Mirae Asset nhận định.

Mặc dù, trả lời báo chí về lý do huỷ niêm yết công ty đại chúng, đại diện Thaco cho biết “Từ ngày 1.1.2021, Luật chứng khoán 2019 và các văn bản hướng dẫn đã có hiệu lực thi hành: Công ty cổ phần có vốn điều lệ đã góp từ 30 tỉ đồng trở lên và có tối thiểu là 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết do ít nhất 100 nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn nắm giữ với cơ cấu cổ đông. Tại thời điểm ngày 3.3.2021 do Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam xác nhận thì Thaco không đáp ứng điều kiện vì 100 nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn nắm giữ chưa tới 3% nên Thaco đã thông báo cho UBCKNN và nộp hồ sơ hủy tư cách công ty đại chúng.”

Tuy nhiên, theo ông Huỳnh Minh Tuấn, để đạt mục tiêu huỷ niêm yết, Thaco nhiều khả năng đã có động thái âm thầm gom cổ phiếu từ trước để đưa số nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn xuống dưới 100 cổ đông, từ đó thông báo với UBCKNN huỷ tư cách công ty đại chúng.

Vì sao Thaco huỷ niêm yết là công ty đại chúng vào thời điểm này? Trao đổi với phóng viên báo Lao Động, ông Huỳnh Minh Tuấn cho biết: “Trong cuộc họp cổ đông gần nhất, ông Thái Bá Dương công bố chiến lược cơ cấu công ty theo hướng Tập đoàn Holding. Vì vậy việc rút khỏi công ty đại chúng, tôi đánh giá là nằm trong chiến lược cơ cấu này của tập đoàn và phục vụ các mục tiêu như cấu trúc lại các công ty con, công bố thông tin tài chính…

Đánh giá về động thái này, chuyên gia Huỳnh Minh Tuấn nhận định việc chuyển sang công ty holding và tách ra các công ty con chuyên ngành là rất phù hợp với xu thế quản trị và vận hành hiện tại. Các câu chuyện hoán đổi cổ phần và xác định lại giá trị tài sản từng công ty thành viên là câu chuyện chuyên môn và không có gì bất ngờ.

“Tôi dự phóng Thaco Group sẽ niêm yết từng công ty con trong tương lai gần!”, ông Huỳnh Minh Tuấn nhận định.

Thaco và khoản đầu tư “vừa nhạt vừa khó nuốt” vào HAGL Agrico

Trong một diễn biến khác, đầu năm 2021, Thaco chính thức tiếp quản HAGL Agrico. Ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Thaco, trở thành Chủ tịch của HAGL Agrico.

Trước đó, Hội đồng quản trị Hoàng Anh Gia Lai Agrico (mã HOSE: HNG) quyết định chuyển nhượng 4 công ty với tổng diện tích 20.744 ha cho Thagrico với giá 9.095 tỉ đồng và số tiền thu về được là 6.500 tỉ đồng.

Do giá cao su giảm mạnh, công ty rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng, đối diện với nhiều khó khăn, bị mất thanh khoản, mất khả năng trả nợ gốc và lãi vay đến hạn, tổng nợ đến ngày 3.8.2018 là 18.414 tỉ đồng.

Trong bối cảnh đó, ông Đoàn Nguyên Đức đã mời Thaco là nhà đầu tư chiến lược để thực hiện tái cấu trúc tài chính nhằm trả được nợ tới hạn đồng thời thực hiện việc chuyển đổi một phần lớn diện tích cây cọ dầu, cây cao su sang cây ăn trái.

Phân tích báo cáo tài chính hợp nhất có kiểm toán năm 2020 của HNG, tính đến ngày 31.12.2020, HAGL Agrico có khoản vay ngắn hạn tại các ngân hàng HDBank chi nhánh Đồng Nai hơn 600 tỉ đồng, nợ TPBank chi nhánh Hà Nội gần 600 tỉ đồng, nợ Sacombank chi nhánh Campuchia hơn 60 tỉ đồng. Tổng cộng các khoản vay ngắn hạn tại các ngân hàng của HNG là xấp xỉ 1.261 tỉ đồng. HNG có khoản nợ vay Thagrico hơn 5.122 tỉ đồng, nợ HAGL hơn 35 tỉ đồng.

Đối với các khoản vay dài hạn, HAGL Agrico đang nợ BIDV hơn 1.231 tỉ đồng, nợ Ngân hàng Lào –Việt chi nhánh Attapeu 763 tỉ đồng, nợ Sacombank hơn 512 tỉ đồng, nợ TPBank 50 tỉ đồng. Tổng cộng các khoản vay dài hạn ở các ngân hàng là trên 2.557 tỉ đồng.

Ngoài ra, HNG có khoản vay dài hạn nợ HAG hơn 2.103 tỉ đồng, nợ Công ty TNHH MTV Phát triển nông nghiệp Khamkauong hơn 49,6 tỉ đồng, nợ Công ty TNHH Điện Nậm Kông 3 hơn 76 tỉ đồng.

Đánh giá về khoản đầu tư của Thaco vào HAGL Agrico, trao đổi với phóng viên báo Lao Động, ông Huỳnh Minh Tuấn cho biết: “Khoản đầu tư của Thaco vào HAGL Agrico là một khoản “cân kê - gân gà” – tức là “nhạt và khó nuốt”, ăn không xong mà bỏ cũng không được, trên quan điểm chủ quan của tôi. Thêm vào đó, để khôi phục và đưa Agrico vào một chu trình vận hành mới để sinh tiền thì Thaco còn phải đầu tư thêm rất nhiều tiền nữa”.

Theo ông Tuấn, HNG là một công ty thuần nông nghiệp với cây ăn quả ngắn ngày và cao su trải dọc vùng Lào - Campuchia. Khi Thaco mua lại HNG thì đã chi rất nhiều để trả cục nợ cho HNG. Bây giờ, Thaco cần phải chi thêm hàng chục nghìn tỉ đồng để phát triển hoạt động kinh doanh để vực dậy HNG”, ông Tuấn chia sẻ.